Lugthi

Lugthi, lukthi ose stomaku është një zgjerim në formë qese i traktit digjestiv, që është vazhdim i ezofagut lart dhe vazhdon në duoden poshtë. Këto shërbejnë dhe si pika fiksimi të tij. Bashkimi gastroezofageal ndodhet majtas vertebrës së 10-të torakale, afërsisht 2 cm poshtë diafragmës, ndërsa bashkimi gastroduodenal bëhet në nivel të vertebrës lumbare, pak djathtas linjës mediane.

Lukthi

Madhësia dhe forma e lugthit ndryshojnë në varësi nga morfologjia e subjektit dhe shkalla e mbushjes. Në gjendje distensioni të moderuar lugthi është 25 cm i gjate, 10-12 cm i gjerë, dhe 8-9 cm i trashë. Kapaciteti i lugthit lëkundet midis 1-1.5 litra.

Lugthi është një organ shumë i vaskularizuar, që furnizohet nga më shumë së 6 arterie, që dalin nga trungu celiak. Ka një rrjete të pasur anastomozash intramurale, që sigurojnë vaskularizimin e tij edhe kur lidhet një pjesë e madhe e arterieve. Gastrica dextra et sinistra, gastroepiploica dextra et sinistra dhe gastricae breves janë arteriet kryesore të lugthit. Në 60% të njerëzve gjendet dhe arteria gastrike posteriore, që del nga arteria lienale dhe ushqen sipërfaqen posteriore të lugthit. Lugthi ka 7 lloje i brendshem,i jashtem,i mberthyer,i zberthyer,i futur,i nxjerrur,i kerrysur

Pjesët e Lukthit

Lukthi është i përbërë prej tre pjesëve : pjesa e sipërme , pjesa qendrore dhe pjesa e poshtme(mbarimi) .

• Pjesa e sipërme ose pjesa kardiale është pjesa ku lukthi lidhet me kapërciellin dhe ndërmjet lukthit dhe kapërcellit ka një sfinker të vogël kardial i cili nuk e lejon ushqimin të kthehet lart.
• Pjesa qendrore ka shumë gjëndra të cilat janë të mëdha dhe përbëhen prej tre lloje qelizash prej të cilave taiten prodhime të ndryshme.

Në qelizat që taitet acidklorhidrik

Në qelizat kryesore taiten enzimet

Në qelizat e rralla taitet jargë

• Pjesa e poshtme ose piloriumi pjesa ku lukthi lidhet me zorrën 12 gishtore ,ndërmjet lukthit dhe zorrës të hollë ka një sfinker pirolalin i cili ka rëndësi për shpejtësi të kalimit të ushqimit dhe dalja e ushqimit në mënyrë të kordinuar.

Sfinker në këtë rast përkufizohet si çelje.

Prerja e Lukthit

Gjëndrat

Lukthi ka disa gjëndra të cilat prodhojnë produkte të cilat ndihmojë në zbërthimin e ushqimit, këto gjëndra bëjnë pjesë në tipin tubulor.Si më të përhapura ose kryesore janë gjëndrat gastroike ,gjëndrat pilorike si dhe gjëndrat kardiale .

Gjëndrat gastroike

Gjëndrat pilorike

Gjëndra kardiale

Mbeshtjellsja seroze e stomakut (peritoneum) I mbulon te dy faqet e lukthit duke formuar ne laqet e tij dy duplikatura (omentum majus)-ne lakun e madh dhe (omentum minus)-ne lakun e vogel).

Muri I lukthit ka musculature te lemuar, ten dare ne tri shtresa:

· Shtresa e jashtme me muskuj longitudinale;

· Shtresa e mesme me muskuj rrethore

· Shtresa e mbrenshme me fije muskulore te pjerrta

Ne anan e mbrenshme lukthi eshte I mveshur me mukoze te trashe e cila eshte e ndare ne fusha gastrike, ku hapen kanalet e gjendrave te lukthit. Ne lartesi te lakut te vogel mukoza formon pale qe percjellin rrjedhen e lakut dhe formojne rugen e shkurter neper te cilin rrjedhin lengjet drejtpersedrejti ne (pillorus) ku lukthi eshte I mbushur me ushqim. Ne murin e lukthit gjejme dy gersheta nervore vegjetative (gersheta muskulore dhe ajo submukoza), me fije nervore simpatike she parasimpatike (nga nervus vagus)

Lëngu lukthor

Pjesa më e madhe eshte acidi klorhidrik -,acid shume i fuqishem i cili e ben tretjen e ushqimit,perveq keti lengu kemi edhe gastrinen qe eshte shume i rendesishem,kto lengje prodhohen nga mukoza e lukthin gjate marrjes se ushqimit qe ta mundesojn tretje e ushqimit Në lukth tajitet lëngu i lukthit i cili përbëhet nga:

acidi klorhidrik (HCl) - i cili parandalon tretjen e sheqerit në lukth, krijon pH optimale për veprim 1-1.5 dhe zhduk bakteret e ardhura me fazën e gëlltitjes. Mucina - lag ushqimin dhe e kthen në Himus Fermentet: Proteaza, Libofermentet Kripërat minerale. Me kalimin e një pjese të vogël të ushqimit në duodenum fillon zbrazja e lukthit.

Rregullimi i taitjes të lëngut lukthor

Shiko edhe

• Njeriu