Institucionet bektashiane në botë
From Wikipedia, the free encyclopedia
Pas pasusve të Haxhi Bektash Veliut, Ballëm Sulltani ka qënë një nga reformatorët më të mëdhenj të bektashizmit në botë. Ai bëri organizimin e gjyshatave e gjithë strukturat e tjera.
Kjo faqe është e palidhur nga faqe të tjera. |
Ky artikull ose seksion duhet të përmirësohet sipas udhëzimeve të Wikipedia-s. |
Bektashizmi ishte i organizuar në gjashtë qendra kryesore :
- Qendra e Haxhi Bektashit, përfshinte pjesën e Anatolisë Qendrore e Perdimore.
- Qendra e Abdall Musajt, përmblidhte pjesët e tjera të Anatolisë.
- Qendra e Sejjid Ali Sulltanit në Dimotekë, përmblidhte gjithë Ballkanin.
- Qendra e Abdul Muminit në Qerbela, përmblidhte një pjesë të madhe të Arabisë dhe Perësisë.
- Qendra e Virani Sulltanit në Irak, përmblidhte Lindjen e Mesme.
- Qendra e Shahkuli Sulltanit në Stamboll, përfshinte viset gjatë bregut të Detit të Zi.
Teqetë në mbarë botën
Turqi (Anadoll)
- Qendra e madhe HaxhiBektash nëqytetin e Kershehir tëAnadollit në Turqi, themeluar në vitin 1282.
- Teqeja e Beybazarit në Sakavia.
- Tyrbja e Emire Jonuzit në Sakavia.
- Teqeja e Sidin Sulltanit, afër qytetit Çorum.
- Teqeja e Hysenj Gaziut në malin Hysen Dag afër Ankaras (në 1650, ka pasur 100 dervish)
- Teqeja e Muxhurit në Juzgat.
- Teqeja e Shamaspurit në Allaxha - Çorum.
- Teqeja e Akhievremit në Kershehir.
- Teqeja e Patuk Sulltanit afër Kershehirit.
- Teqeja e Kafi Babajt në Fenike.
- Teqeja e Jaman Ali Babajt në Gjylhisar.
- Teqeja e Nasredin Babajt afër Jens Shehip. (Zona Konia)
- Teqeja e Adalias.
- Teqeja e Baba Hajdarit në Elmali
- Teqeja e Abdall Musajt në fshatin Teqe. (afër Elmalit) Themeluar në vitin 1363.
- Teqeja e Kilerxhi Babajt në Elmali.
- Teqeja e Baba Hasanit në lagjen Qatib Ogllu, në Izmir.
- Teqeja e Baba Ali Harasanit në Tire.
- Teqeja e Baba Sulltanit në Tire.
- Teqeja e Sari Ismail Sulltanit (nxënësi i Haxhi Bektashit) në Daus.
- Teqeja e Teslim Sulltanit në Denizli.
- Teqeja e Dede Sulltanit në Denizli.
- Teqeja e Niazi Babajt në Karagaç.
- Teqeja e Jatagan Dedes në Jatagan në Sëjlenxhe
- Teqeja e Abdi Bej Sulltanit në Jatagan.
- Teqeja e Bakri Babajt në Menemen.
- Teqeja e Ali Babajt në Manisa.
- Teqeja e Niazi Babajt në Manisa.
- Teqeja e Xhafer Babajt në Tullum Bunar.
- Teqeja e Abdall Muratit në Bursa.
- Teqeja e Gjeikli Babajt në Bursa.
- Teqeja e Baba Ramazanit në Bursa.( themeluar në vitin 1321)
- Teqeja e Ak Bejik Sulltanit në Bursa.
- Teqeja e Sidi Gazi në fshatin Eski Shehrit në Bursa.
- Teqeja e Suxhaedin Babajt në afërsi të fshatit Eski Shehrit.
- Teqeja e Meleq Babajt në krahinën e Eskishehir..
- Teqeja e Urian Babajt në krahinën e Bursës .
- Teqeja e Resul Ali Sulltanit në Resh Karish.
- Teqeja e Kolu Axhik Haxhim Sulltanit në Rexhep.
- Teqeja e Sejjid Xhemal Sulltanit në Balukisir.
- Teqeja e Inxhir Babajt në fshatin Sarajxhik të Dardanelevet.
- Teqeja e Koxhi Babajt në Kalxhik. (Kastamunit)
- Teqeja e Muhamed Shah Dedes në fshatin Ajkar (ka pasur 100 dervish) në Kizilirmak.
- Teqeja e Pirit Babajt në Amasia. Anadoll.
- Teqeja e Andahar Teqesit. (themeluar nga Gani Baba në Divrixhi).
- Teqeja e Piri Dedes (Ka pasur 300 dervish dhe 67 fshatra që e adhuronin) në marsovan.
- Teqeja e Kojun Babajt në Osmanxhik.
- Teqeja e Belul Babajt në Barugunde.
- Teqeja e Mahmud Shah Babajt afër Eemiazinit.
- Teqeja e Shahkuli Sulltanit në Stamboll. Themeluar në vitin 1329. (Në Stamboll ka pasur 40 teqe)
- Teqeja e Munir Babajt në Karagaç. shek XVI. (Stamboll)
- Teqeja e Hasim Osman Efedis.
- Teqeja e Sejjid Mehmet Ali Babajt në Kariadan.
- Teqeja e Erkli Babajt në Stamboll.
- Teqeja e Nefi Babajt në Rumeli Hisar. shek XVI.
- Teqeja e Abdulla Babajt në Top Kapi. (ka pasur tri teqe)
- Teqeja e Emin Babajt në Edirnekapi. Stamboll.
- Teqeja e Akbabajt në Bejkoz. Stamboll.
- Teqeja e Tahir Babajt në Çamlica. themeluar në vitin 1794.
- Teqeja e Munir Babajt në Bademili.
- Teqeja e Karaxha Ahmet Sulltanit.
- Teqeja e Bandirmalit në Ysqydar.
- Teqeja e Jarmixha Babajt në Ysqydar.
- Teqeja e Aglamis Babajt. Stamboll.
- Teqeja e Durmish Dedes në Denizxhi. Rumeli Hisar.
- Teqeja e Akbash Babajt në Çanakala Rumeli
- Teqeja e Hidrilikut në Edirne, themeluar 1641. (kjo zonë ka pasur 16 teqe)
- Teqeja e Sefer Shahut në Edirne.
- Teqeja e Sulltan Kapli Dedes në Edirne.
- Teqeja e Jatagan Babajt në Edirne.
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- Teqeja e Ballaban Babajt në Edirne.
- Teqeja e Mumxhu Hasan Babajt në Edirne.
- Teqeja e Kademili Baba Sulltanit në Edirne. (Kishte 80 dervish, mbanin 100 - 200 kuaj)
- Teqeja e Nefes Sulltanit në Enes - Ferexhik. (kishte 40 – 50 dervish)
- Teqeja e Eski Babajt në Kirklareli.
- Teqeja e Kara Babajt në Hayraboluda.
- Teqeja e Sersem Babajt në Tekirdagi.
- Teqeja e Huban Babajt në Tekirdagi.
- 88
- Teqeja e Abdal Babajt (Kilavuzlu) në Bulgaristan.
- Teqeja e Ariz Babajt.
- Teqeja e Mumeiz Babajt.
- Teqeja e Aslarit.
- Teqeja e Fulful Babajt në Geliboluda.
- Teqeja e Exhe Babajt.
- Teqeja e Iliaz Babajt në Geliboluda.
- Teqeja e Kara Babajt në Geliboulda
- Teqeja e Karatshlit në Geliboula.
- Teqeja e El Tutan Babajt në Geliboula.
- Teqeja e Çakmak Dedes në Geliboula.
- Teqeja e Pinarhisar (Binbir Oklu) në Kirklareli.
- Teqeja e Javash (Junus) Babajt në Enezin.
- Teqeja e Keshanit në Keshan.
- Teqeja e Domuz Deres afër Keshanit.
- Teqeja e Ershen Babajt në Keshan.
- Teqeja e Mahmut Babajt në Malkara.
- Teqeja e Evhad Babajt në Edirne.
- Teqeja e Muhittin Babajt Edirne.
- Teqeja e Haxhi Babajt në Edirne.
- Teqeja e Sejjidi Kavagit në Edirne.
- Teqeja e Hamza Babajt në Kara Ujuku, themeluar në vitin 1360. Anadoll.
- Teqeja e Veli Babajt në Isparta, Anadaoll.
- Teqeja e Shemsi Babajt në Izmir.
- Teqeja e Sulltan Shyxhedin Veliut në Andoll.
- Teqeja e Sejjid Xhemaledin Sulltanit në Sëjlenxheler, Anadol.
- Teqeja e Ali Babajt në Anadoll.
- Teqeja e Menteshe Babajt në Hema. Anadoll.
- Teqeja e Muxhur Sejjidit në Kara Ujuku. Anadoll.
- Teqeja e Hizir Samitit në Anadoll.
- Teqeja e Çerdekin Shejit në Anadoll.
- Teqeja e Sejjid Rexhepit në Anadoll.
- Teqeja e Sari Kadis në Karagadxh, Anadoll.
- Teqeja e Pir Ebi Sulltanit në Konia, Anadoll.
- Teqeja e Dost Hydait në Anadall.
- Teqeja e Postinpush Babajt në Anadoll.
- Teqeja e Ramazan Babajt në Bursa.
- Teqeja e Sejjid Battal Xhaferit Gazi në Kejseri. Anadoll.
- Teqeja e Barak Babajt në Tokat. Themeluar në vitin 1306. Anadoll.
- Teqeja e Sëmbëlli Babajt në Tokat. Anadoll.
- Teqeja e Açikabashit në Tokat. anadoll.
- Teqeja e Gajgaj Dedes në Tokat. Anadoll.
- Teqeja e Ali Babajt në Anadoll.
- Teqeja e Ali Oran Sulltanit në Denizli. Anadoll.
- Teqeja e Koç Davut Sulltanit në Alnya. Anadoll.
- Teqeja e Dëlëk Babajt në Anteptedir. Anadoll.
- Teqeja e Sejjid Nuredinit në Nevshehir. Anadoll.
- Teqeja e Jatuk Sultanit në Kirshehir. Anadoll.
- Teqeja e Hajdar Sulltanit në Ankara.
- Teqeja e Hasan Dedes në Keskin, Ankara. Andoll.
- Teqeja e Nasretinit në Sivas. Anadoll.
- Teqeja e Mamasunit në Nevshehir. Anadoll.
- Teqeja e Xhafer Babajt në Këtaj. Anadoll.
- Teqeja e Inçi Babajt në Çanakala. Anadoll.
- Teqeja e Koçi Babajt në Çankiri. Anadoll.
- Teqeja e Çobanliut në Shebinkarahisar. Anadoll.
- Teqeja e Ajbek Babajt në Amasya. Anadoll.
- Teqeja e Buzagi Babajt. Anadoll.
- Teqeja e Masumlarit në Sivas. Anadoll.
- Teqeja e Sejjidi Garib Musait në Kazim. Anadoll.
- Teqeja e Arapkirit në Alevilgin. Anadoll.
- Teqeja e Dede Sulltanit në Denizli. anadoll.
- Teqeja e Kazak Abdallit në Denizli. Anadoll.
- Teqeja e Sheh Muhlis Babajt në kraman. Anadoll.
- Teqeja e Ashik Pashait në Asil. Anadoll.
- Teqeja e Taptuk Emres në Xhengiz. Anadoll.
- Teqeja e Ballëm Sulltanit, Haxhi Bektash. Anadoll.
- Teqeja e Tebrizli e Shemsiut (Shemsi Tebrizi). Anadoll.
- Teqeja e Gazilerit në Ankara. Anadoll.
- Teqeja e Bëjek Abdulla Babajt Top Kapi. Stamboll.
Kaukaz - Rusi
- Teqeja e Pir Merizatit në Shamak afër Bakus (vinin nga treqind fshatra)
- Teqeja e Kudistanit në Arbkir. (vizituar në vitin 1860).
- Teqeja e Bahaedin Atlaspusit në Shamak afër Bakus.
Irak
- Teqeja e Mymi Dedes në Qerbela.
- Teqeja e Gulgul Babajt në një lagje të Bagdatit.
Egjipt
- Teqeja e Kajgusëz Sulltanit në Mokattam. (themeluar në vitin 1341 – 42)
- Teqeja në Kasr - el - Kajnit në Kajron e vjetër. (Shumë e hershme).
Bullgari
- Teqeja e Dimotekës themeluar nga Sejjid Ali Sulltani në vitin 1397.
- Teqeja e Hasan Demir Baba Pehlivanit në Razgrad. Themeluar nga Pelivan Babaj.
- Teqeja e Hysen Babajt në Duraç.
- Teqeja e Gjenç Babajt në Miralar.
- Teqeja e Kizanes në Esxhki - Xhuma.
- Teqeja e Kurt Babajt në Belveren.
- Teqeja e Mustafa Babajt në Haskovo.
- Teqeja e Ismail Babajt në Stumxha.
- Teqeja e Baba Kamberit në Rusxhuk.
- Teqeja e Ali Babajt në Gunejdogu.
- Teqeja e Otoman Babajt (themeluar 1379)
- Teqeja e Akyzili Sulltanit (themeluar në vitin1478)
- Teqeja e Demir Babajt (themeluar në vitin 1619)
- Teqeja e Abdulla Dedes në Zagra.
- Teqeja e Kademli Babajt në Zagra.
- Teqeja e Timur Babajt në Silistre.
- Teqeja e Hysen Babajt në Silistre.
- Teqeja e Musa Babajt në Silistre.
- Teqeja e Koça Doganit në Silistre.
- Teqeja e Hakir Ali Babajt në Rusxhuk.
- Teqeja e Horasan Ali Babajt në Rusxhuk.
- Teqeja e Ali Koxha Babajt në Rusxhuk.
- Teqeja e Sari Salltikut në Kalikra.
- Teqeja e Hysam Dedes në Sofie.
- Teqeja në krahinën e Turnaves, Selvi.
Greqi (harta e hershme para 1800)
- 1. Teqeja e Eski Babajt në Çirmendi.
- 2. Teqeja e Jaran Babajt në Çirmendi.
- 3. Teqeja e Mymin Babajt në Çirmendi.
- 4. Teqeja e Elmali Babajt në Çirmendi.
- 5. Teqeja e Myrsel Babajt Çirmendi.
- 6. Teqeja e Tashlik Babajt në Makri.
- 7. Teqeja e Sanxhaktar Babajt në Makri.
- 8. Teqeja e Ferxhikut në Ferexhik.
- 9. Teqeja e Kopekli Siraxha Babajt në Ferexhik.
- 10. Teqeja e Gazilerit në Ferexhik.
- 11. Teqeja e Ali Babajt në Ferexhik.
- 12. Teqeja e Rustem Babajt në Ferexhik.
- 13. Teqeja e Joruk Babajt në Kirikala.
- 14. Teqeja e Ahmet Babajt në Kirikala.
- 15. Teqeja e Sejjid Ali Sulltanit (Kizil Deli), themeluar 1310 - 1402)
- 16. Teqeja e Selanikut në Farsalla e Durballi Sulltanit.
- 17. Teqeja e Hizir Babajt në Makri.
- 18. Teqeja e Musa Babajt në Kirikalda.
- 19. Teqeja e Kesries në Balkanalar.
- 20. Teqeja e Aydin Babajt në Kesrie.
- 21. Teqeja e Odras në Lapsista.
- 22. Teqeja e Vodhorinës në Vodhorinë.
- 23. Teqeja e Sarigolit në Sarigol.
- 24. Teqeja e Bahçes në Sarigol.
- 25. Teqeja e Memi Babajt në Bixhak. Themeluar 1641 - 1642.
- 26. Teqeja e Xhumas në Tekenin.
- 27. Teqeja e Elasonianit në Elasoni.
- 28. Teqeja e Katerinës .
- 29. Teqeja e Renit në Thesali.
- 30. Teqeja e Ali Sulltanit në Thesali.
- 31. Teqeja e Balli Babajt në Tatar.
- 32. Teqeja e Shahin Babajt në Kupekli.
- 33. Teqeja e Hasan Babajt në Tempe.
- 34. Teqeja e Trikallës në Trikalla.
- 35. Teqeja e Ali Kulus në Axhia.
- 36. Teqeja e Demir Bejlit në Gumulxhine.
- 37. Teqeja e Kirklarit në Jenixhe.
- 38. Teqeja e Hizir Babajt në Makri.
- 39. Teqeja e Kytyklys në Jenixhe.
- 40. Teqeja e Hasip Babajt në Jenixhe.
- 41. Teqeja e Buhurit në Inebahti.
- 42. Teqeja e Kosturit e Kasëm Babajt Gjirit
- 43. Teqeja e Horasanliut në Gjirit. (themeluar në vitin 1665)
- 44. Teqeja e Margaralikëjit në Kandia.
- 45. Teqeja e Anjas në Gjirit.
- 46. Teqeja e Rrethimos në Gjirit.
- 47. Teqeja e Hasan Babajt në Rrethimo.
- 48. Teqeja e Ibrahim Babajt në Gjirit.
- 49. Teqeja e Hasta Babajt nw Gjirit.
Rumania
- 1. Teqeja e Sari Salltikut në Akshehirli. themeluar në vtin 1296.
- 2. Teqeja e Babadagit në Inçide.
- 3. Teqeja e Sari Salltikut në Kalikra.
- 4. Teqeja e Akjazili Babajt (Hafiz Halil Baba) afër Bllaxhik.
Maqedonia
- 1. Teqeja e Hashim Babajt në Manastir.
- 2. Teqeja e Hidër Baba Ekesit në Kërçovë.
- 3. Teqeja e Kanatlarit në themeluar në vitin 1700.
- 4. Teqeja e Mustafa Babajt në Shkup.
- 5. Teqeja e Sulejman Babajt në Shkup.
- 6. Teqeja e Harabati Babajt në Tetovë (Kalkandelen)
- 7. Teqeja e Sari Salltikut në Ohër.
- 8. Teqeja e Karaxha Ahmetit në Shkup.
- 9. Teqeja e Ismail Babajt në Usturumxha.
- 10. Teqeja e Hamza Babajt në Shtip.
- 11. Teqeja e Konjit
- 12 Teqeja e Haxhi Babajt në Qyprili.
- 13. Teqeja e Kirxhaovës ?
- 14. Teqeja e Ali Babajt në Debre ?
Kosovë
- 1. Teqeja e Sheh Hafiz Babajt në Gjakovë.
- 2. Teqeja e Haxhi Adem Babajt në Prizren.
- 3. Teqeja e Shemsedin Babajt në Gjakovë.
Bosnjë – Hercegovinë
- 1. Teqeja e Sarjbosnjës.
- 2. Teqeja e Mostarit - Bologi.
- 3. Teqeja e Izvornikut.
- 4. Teqeja e Gradishkasit në Bosnjë Hercegovinë.
- 5. Teqeja e Tuzlasit në ?
Hungaria
- 1. Teqeja e Gjyl Babajt në Budapest. Themeluar në vitin 1541.
Jemen
Teqeja e Taifit (sipas Baba Ali Turabiut)
SHBA
- 1. Teqeja e Detroitit në Miçigan. Themeluar në vitin 1954 nga Baba Rexhebi.
Shënim : Nga bisedat e ndryshme sot thuhet se ka teqe bektashiane :
- 1. Pakistan.
- 2. Qipro greke.
- 3. Kinë në afërsi të Tibetit.
- 4. Siberinë e largët në Rusi.
Literatura
- 1. F.W.Hasluck : Shpërndarja gjeografike e bektashinjve. 1915 - 1916.
- 2. Evlia Çelebiu : Sejahtnamen vol. II, III, V,VIII, IX.
- 3. Ali Turabiu : Historia e bektashizmit, Tiranë, 1929.
- 4. Baba Rexhebi : Misticizma islame dhe bektashizma, 1970.
- 5. Nathelie Clayer : L’Albanie, payes des derviches. Paris,1990. f. 39 – 120, 171 – 432.
- 6. Baki oz : Bektasilik Nedir ? faqe 277 - 384. (turqisht) Istanbul - 1997.
- 7. Baba Ali Turabiu : Historia e bektashizmit. Tiranë 1929.
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.