From Wikipedia, the free encyclopedia
Gjuhët keltike janë gjuhët që rrjedhin nga proto-keltishtja, një degë e gjuhës proto-indoevropiane. Dikur të shtrirura në një pjesë e gjerë të Evropës, sot mbijetojnë vetëm në rajonin e Bretanjës në Francë, në Irlandë dhe në Britaninë e Madhe.
Keltik | |
---|---|
Rajoni | Evropa veriore |
Familje gjuhësore | Gjuhët indo-evropiane
|
Kodet gjuhësore | |
ISO 639-3 | – |
Në kohët e lashta, gjuhët keltike ishin ndër më të përhapurat në Evropë: vendet me popujtë që folën gjuhët keltike ishin Franca (në ato kohë, ai vend ishte njohur si Galia), Belgjika, Zvicra, Austria, Gjermania Jugore, Çekia, Sllovakia, Hungaria, Sllovenia, Italia Veriore (por Venecia ishte një ishull jo-keltik, por venetik, në det keltik), Spanja Veriperëndimore, Portugalia Veriore, Britania e Madhe dhe Irlanda. Kishte dhe fisë më të vogla keltike në Rumani, Bullgari, Anadoll (Galatia), në Kroaci (Iapodes), në Bosnjë (Scordisci, Dindari, Celegeri), në Serbi e në Kosovë.
Mes gjuhëve keltike, ka një ndarje filogjenike sipas trajtimi i fonës *kw nga proto-keltishtja. Gjuhët "P-Keltik" e ndryshuan për p, por jo në gjuhët "q-keltik" (kw-keltik). Fona "*p" ishte e munguar në proto-keltisht. Por me nje fonë *p të re ishte krijuar në gjuhët "p-keltike" nga *kw. Për shëmbull, fjala për "katër" ishte kʷetwóres në proto-indoevropiane, kʷetwares në proto-keltisht, petuar në Galisht e peduar në gjuhët britonike ("P-Keltik"), por cethair në irlandishtën gaelike të vjetër ("Kw-Keltik"; kw u bë k më pas).
Gjuhë keltike të njohura në kohët e lashta përfshijnë:
Disa gjuhë romance që zëvendësuan gjuhë keltike u ndikuan nga gjuhët keltike—prandaj në gjuhësi historikale ato gjuhë kanë substratë keltik. Kanë shumë fjalë keltike, dhe ndikime në fonologji, sintaks e mbase morfologji. Gjuhët romance që gjuhësorë historikale mendojnë janë me substrat keltik perfshijnë : frëngjisht, arpitan, oqitan, katalanisht, spanjisht, asturianisht, portugisht, galoitalike, romanço, ladine e friuliane. Ndikimet janë më të forta në frëngjisht, arpitan, romanço e galoitalike.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.