From Wikipedia, the free encyclopedia
Ushtria Popullore e Shqipërisë ishte ushtria kombëtare e Republikës Popullore Socialiste të Shqipërisë nga viti 1945 deri në vitin 1991. Ashtu si të gjitha ushtritë e tjera të shteteve komuniste, edhe UPSh-ja i është nënshtruar sundimit të Partisë së Punës të Shqipërisë. Ajo u shpërbë në vitin 1991 dhe ruajti formën e saj aktuale nëpërmjet Forcave të Armatosura Shqiptare. Ajo përbëhej nga Forcat Tokësore, Marina dhe Forcat Ajrore. Milicia e UPSh-së ishte Forca Vullnetare Popullore (FVP), dhe strukturat ushtarake përkatëse përfshijnë Rininë e Shkollës së Armatosur (RSHA) dhe Mbrojtjen Civile të Republikës (MCR).
Ushtria Popullore e Shqipërisë | |
---|---|
Emblema e Ushtrisë Shqiptare (1957–1991) | |
Themeluar | 24 Maj 1944 |
Disbanded | 1991 |
Degët | Forcat Tokësore |
Qendra e Bazës | Tiranë, Shqipëri |
Komanda | |
Komandanti-i-Përgjithshëm | Enver Hoxha (i pari) Ramiz Alia (i fundit) |
Ministri i Mbrojtjes | Enver Hoxha (i pari) Ndriçim Karakaçi (i fundit) |
Shefi i Shtabit të Përgjithshëm Shqiptar | Spiro Moisiu (i pari) Kiço Mustaqi (i fundit) |
Fuqia njerëzore | |
Personel aktiv | 61,000 |
Personeli rezervë | 1,850,000 (1953-1985 |
Shpenzimet | |
Buxheti | 1 Miliard Lekë |
Industria | |
Furnitorë të jashtëm | Bashkimi Sovjetik Kina |
Forca më e madhe me një skemë organizative të qëndrueshme dhe shumë eficente, me formacione sulmuese të disiplinuara, me një ngritje numerike progresive dhe me një Shtabit te Përgjithshëm ishte Ushtria Antifshiste Vullnetare Nacional Clirimtare. Kjo ushtri krijoi 24 Brigada, 8 divizione dhe 3 korparmata afërsisht me 45 000 luftëtarë dhe konsiderohet më e suksesëshmja e ushtrive të pas 1912-s. Në nëntor 1944 bashkë me forcat territoriale ajo arriti deri 70 000 vetë. Kjo shifër përfaqësonte 7% të popullsisë të Shqipërisë në atë periudhë.Pas çlirimit te vendit ajo ju nënshtrua një procesi reduktimi e riorganizim. Më 9 korrik 1945 ajo mori emrin Ushtria Kombetare dhe numri i saj u reduktua në 40 000, në dhjetor në 35 000 ndërsa në 1948 ky numër ra në 27 000 ushtarakë aktiv. Në të njëjtën kohë ajo filloi transformimin në një ushtri të rregullt të kohës së paqes. Struktura organizative esaj përbëhej nga Ministria e Mbrojtjes, Shtabi i Përgjithshëm, FT, FD, FA, FR dhe ato Territoriale.Në vitin 1951 Ushtria krijoi për herë të parë aviacionin ushtarak, në vitin 1953 armën e Kimisë, shërbimin e Komunikimit, Zbulimin etj. FD, tanket, artileria, transporti, logjistika dhe disa shërbime të tjera u riorganizuan.Shqipëria ishte anëtare e Traktatit te Varshavës nga vitet 1950 deri 1968. Ushtria shqiptare u pajis me armatim dhe teknikë nga Bashkimi Sovjetik. Kjo periudhë shënoi fillimet e stërvitjeve të mëdha, si ishte ajo e vitit 1950.Në vitin 1966 sipas udhëzimeve të PPSH me qëllimin e bërjes së ushtrisë më pak të kushtueshme dhe të lidhur me popullin për mos lejimin e krijimit të ë Kastës Ushtarake, u realizua nxjerrja e ushtrisë nga kazermat, heqja e sistemit të gradave dhe shpërndarja e saj ne cdo pjesë të territorit të vendit. Komisari politik u vendos për të përfaqësuar vijën e partise në komandat e të gjitha niveleve të Forcave të Armatosura.Gjate periudhës së Luftës së Ftohtë, në vitet 70 dhe 80, Forcat e Armatosura patën një rritje të madhe numerike duke arritur shifrën 61 000 forca aktive, dhe 450,000 rezerviste dhe një numër i madh i Forcave Vullnetare. Ato u riorganizuan disa herë në njësi të përmasave dhe formave joeficente. Në fund të viteve 80 kishte 22 divizione që përbënin 3 fronte. Bazuar në konceptin e ëmbrojtjes pëllëmbë për pëllëmbëë Ushtria u shpërnda në 2200 pika në të gjithë vendin dhe fortifikimi u kthye në qëllim më vete
Nëse lufta do të fillonte krejt papritur, pa paralajmërime dhe pa përqendrim të trupave armike në vijën e kufirit, ushtria shqiptare ishte përgatitur që për 2-3 minuta nga shkelja e territorit shqiptar, të hapte zjarrin e parë me mitralozat e rëndë të cilësuara si “armë roje”, apo me anë të batalioneve që gjithashtu quheshin “art-mitraljer”.
Kjo sa për fillim, pasi strukturat ushtarake e viteve ‘80 lejonte që për 72 orët e para, të mund të viheshin nën armë të paktën 750 mijë njerëz me uniformë jeshile. Por si ishte e organizuar ushtria shqiptare në vitet ’75-’85, gjë që daton dhe me kulmin e fuqisë së saj Ish drejtuesit e lartë të saj kanë dhënë këto shifra:
'Forcat e Armatosura kishin një efektiv shumë të madh, si aktiv ashtu edhe rezervist. Efektivi përbëhej nga rreth 16.500 oficerë, rreth 9.000 nën/oficerë, rreth 61.000 ushtarë si dhe nga rreth 8.000 civilë. Ndërkohë që rezervistë kishte rreth 450.000 vetë, dhe 230.000 Forca Vullnetare. Këto forca përfshiheshin në 22 Divizione dhe tre Forca që ishin: Mbrojtja Kundër Ajrore, Flota Luftarako-Detare dhe Aviacioni. Ishin 127 Brigada Këmbësorie, Brigada Artilerie dhe Brigada Sulmuese; rreth 1050 tanke, rreth 4.000 gryka zjarri artilerie tokësore; 34 regjimente të artilerisë kundërajrore pa llogaritur artilerinë kundërajrore të Brigadave, etj. Në kufi, mitralozët e rëndë (armët roje), bateritë e gatshme të artilerisë kundërajrore, hapnin zjarr për 2-3 minuta. Për 20-30 minuta, batalionet mitraliere në vijën e kufirit kishin bërë gati për luftim. Po kështu për 15– 20 minuta, artileria tokësore e gatshme kishte hapur zjarr.
Bazat e Betonizuara
Aerodromit të Gjadrit, i tunelizuar
Baza e Shëngjinit të Tunelizuar
Baza në Porto Palermo
Tunelizimi i Uzinës në Poliçan
Tunelizimi i Bazës Ajrore në Kuçovë
22 Divizione
Mbrojtja Kundër Ajrore (MKA),
Flota Luftarako-Detare (FLD)
Aviacioni
Efektivi përbëhej nga:
Oficerë | Nën/Oficerë | Ushtarë | Rezervistë | Civilë | Forca Vullnetare |
---|---|---|---|---|---|
16.500 | 9.000 | 61.000 | 450.000 | 8.000 | 230.000 |
Komandanti i Përgjithshëm :
Enver Hoxha (8 nëntor 1941 – 11 prill 1985)
Ramiz Alia (13 Prill 1985 – 4 Maj 1991)
Ministrat e Mbrojtjes së Popullit :
Enver Hoxha (22 tetor 1944 – 1 gusht 1953)
Beqir Balluku (1 gusht 1953 – 29 tetor 1974)
Mehmet Shehu (29 tetor 1974 – 26 prill 1980)
Kadri Hazbiu (26 Prill 1980 – 14 Tetor 1982)
Prokop Murra (14 tetor 1982 – 9 korrik 1990)
Kiço Mustaqi (9 korrik 1990 – 12 maj 1991)
Ndriçim Karakaçi (12 maj 1991 – 11 qershor 1991)
Ndriçim Karakaçi (11 qershor 1991 – 18 dhjetor 1991)
Shefi i Shtabit të Përgjithshëm :
Spiro Moisiu (24 maj 1944 – gusht 1946)
Mehmet Shehu (gusht 1946 – 28 janar 1948)
Beqir Balluku (28 janar 1948 – 1952)
Petrit Dume (1952 – 1954)
Arif Mema Hasko (1954 – 1956)
Petrit Dume (1956 – Korrik 1974)
Sami Meçollari (korrik 1974 – dhjetor 1974)
Veli Llakaj (1974 – 13 Tetor 1982)
Kiço Mustaqi (13 tetor 1982 – shkurt 1991)
Sekretar i Parë i Partisë së Punës të Shqipërisë është facto de Komandanti i Përgjithshëm i UPSh pavarësisht rolit të kreut të ushtrisë së një kombi tradicionalisht u është dhënë në krye të shtetit apo kreut të qeverisë . Sipas Kushtetutës Shqiptare të vitit 1976 , Asambleja Popullore (legjislatura njëdhomëshe) kishte autoritetin përfundimtar për të shpallur gjendjen e jashtëzakonshme ose të luftës. Sipas të njëjtës kushtetutë, zyrës së Sekretarit të Parë iu dha titulli Komandant i Përgjithshëm i UPSh dhe Kryetar i Këshillit të Mbrojtjes. Ministri i mbrojtjes ishte tradicionalisht një nga dy zëvendëskryeministrat dhe anëtar i PPSH Byro politike.
Forca e kombinuar e UPSh deri në vitin 1990 ishte 48,000 trupa, gjysma e të cilëve ishin rekrutë, me mbi 375,000 të përshtatshëm për shërbim.
UPSh kishte strukturën e mëposhtme:
Dega më e madhe ishin forcat tokësore, të cilat morën tre të katërtat e UPSh. Shumica e pajisjeve të saj ishin armë të vjetra italiane, sovjetike dhe kineze. Brigadave të këmbësorisë u mungonte mekanizimi, duke operuar vetëm rreth 130 automjete të blinduara. Njësitë e ushtrisë ishin të prekshme nga sulmet nga bombarduesit luftarakë modernë. Për shkak se bazohej në modelin fillestar të luftës partizane të këmbësorisë , 75% e forcave të rregullta dhe pothuajse të gjithë anëtarët e rezervave u trajnuan në këmbësori. [12]Në vitet 1980, numri i brigadave të këmbësorisë në forcat tokësore u zvogëlua nga tetë në katër dhe ishte zhvendosur nga njësitë plotësisht të drejtuara në mobilizimin e ushtarëve rezervë. Çdo brigadë këmbësorie përbëhej nga tre batalione këmbësorie dhe një batalion artilerie të pajisur lehtë, ndërsa forcat e blinduara përbëheshin nga një brigadë tankesh. Forcat e artilerisë u rritën nga një në tre regjimente gjatë viteve 1980, me gjashtë batalione artilerie bregdetare që mbaheshin në pikat strategjike përgjatë bregdetit të Detit Adriatik . [13]
Marina UPSh ishte dega e dytë dhe ishte ekskluzivisht forcat e mbrojtjes bregdetare të vendit. Në vitin 1945, në Durrës u ndërtua një kantier detar për të riparuar anijet e mbetura të Shqipërisë. Në vitin 1954, një njësi varkash me silur u krijua në ishullin Sazan dhe një njësi nëndetëse u krijua në 1958. Në vitet 1960, Baza e Pasha Liman , e cila ishte baza kryesore detare e vendit, [14] u braktis nga sovjetikët, [15] duke dhënë Marina Shqiptare kontroll të plotë të zonës. Forcat Detare numëronin rreth 2,000 burra, me gati gjysmën e tyre rekrutë. Artizanati patrullues përfshinte gjashtë anije të shpejta bregdetare Shanghai-II të prodhuara nga Kina dhe dy të vjetra të klasës sovjetike Kronshtadtanije patrullimi. [16]
Forca Ajrore e UPSh u themelua në Prill 1952 dhe përbëhej nga 11,000 personel. Misioni i forcave ajrore ishte të sprapsin armikun në kufijtë e vendit dhe të mbrojnë hapësirën ajrore kombëtare. Në vitin 1970, UPSh kaloi nga avionë sovjetikë në kinezë, të cilët shqiptarët do t'i përdornin vetëm për një periudhë të shkurtër kohore para rënies së marrëdhënieve midis Shqipërisë dhe Kinezëve, gjë që si rezultat e bëri mirëmbajtjen edhe më të vështirë pasi UPSh u mbështet në sovjetikët /Specialistët kinezë që kishin më shumë përvojë në teknologjinë ushtarake. Numri i incidenteve vdekjeprurëse ajrore që përfshinin MiG -të e prodhuar nga sovjetikët filloi të rritet pavarësisht përpjekjeve fillestare shqiptare, të cilat morën jetën e 35 pilotëve shqiptarë nga viti 1955 deri në 2005. Karburant avionisepse këto aeroplanë gjithashtu filluan në vend, me përpjekjen e parë në vitin 1961 kur fabrika e Kuçovës prodhoi vajguri speciale për avionët jet të quajtur TSI . Këto përpjekje ishin veçanërisht me cilësi të ulët me karburantin që shkurtoi jetëgjatësinë e motorëve jet. [17] Në 1990, forca ajrore kishte 200 avionë dhe 40 helikopterë, dhe katër avionë transporti Il-14 .
Drejtoria e Sigurimit të Shtetit (Sigurimi) ishte versioni shqip i Sovjetik KGB përgjegjës për sigurinë e shtetit , inteligjencës dhe policisë sekrete . Pavarësisht se ishte një shërbim i pavarur, ai ende kishte lidhje me UPSh. Nga 30,000 oficerët e saj, afërsisht 7,500 prej tyre u caktuan në UPSh. Pararendësi i tij, Divizioni i Mbrojtjes së Popullit, u formua në vitin 1945 nga Haxhi Lleshi si një forcë e brendshme e uniformuar e sigurisë së luftëtarëve të besueshëm të rezistencës. Deri në vitin 1989, divizioni kishte një organizatë prej pesë regjimentesh të mekanizuar të këmbësorisë Me Në të dy ekzistencat e tyre, ata ishin përgjegjës për ekzekutimin dhe burgosjen e më shumë se 600 oficerëve të UPSh dhe neutralizimin e një grushti shteti ushtarak .
Garda e Republikës e UPSh u krijua pas Luftës së Dytë Botërore si Batalion Special i Shtabit të Përgjithshëm brenda Divizionit të Mbrojtjes së Popullit (DMP). Në vitin 1951, ajo u transferua në Ministrinë e Punëve të Brendshme të Shqipërisë , e cila e ngarkoi atë me sigurimin e sigurisë së zyrtarëve të lartë shtetërorë dhe kryerjen e detyrave publike . Me kalimin e viteve, batalioni dhe në 1976, u bë Regjimenti i Gardës së Republikës. Më 4 shkurt 1984 Presidiumi i Asamblesë Popullore i dha "Urdhrin e Flamurit Kombëtar" Regjimentit të Gardës së Republikës. Vazhdon në Gardën së Republikës moderne.
Forcat Vullnetare të Vetë-Mbrojtjes Popullore (FVP) ndihmuan UPSh-në në operacionet luftarake në front. Pas Konferencës së Pezës, çdo fshat i madh pa krijimin e shkëputjeve territoriale. Pas luftës, struktura e tyre u rafinua në UPSh. Të gjithë burrat dhe gratë e afta fizikisht (përveç të rinjve të shkollës ose veteranëve të rinj) morën pjesë për të zgjedhur për t'u bashkuar me këto formacione në baza vullnetare. Ata janë të trajnuar për posedimin e armëve dhe përvetësimin e taktikave të luftës ushtarake dhe partizane. Në vitin 1977 Këshilli i Mbrojtjes miratoi sa më poshtë për FVVP: 11 Brigada (nga të cilat 3 ishin në Tiranë), 1 brigadë në Gjirokastër, Vlorë, Fier, Berat, Elbasan, Durrës, Korçë dhe Shkodër. Kjo bëri që numri i njësive vullnetare të ishte gjithsej 110, duke e rritur numrin e personelit të saj nga 175,000 në 265,512, nga të cilët 39,672 janë burra.
Pas Luftës së Dytë Botërore kur regjimi i Enver Hoxhës mori pushtetin, gradat ushtarake u ndryshuan rrënjësisht në pamje dhe në emër. Dizajni origjinal për gradat për UPSh erdhi nga Bashkimi Sovjetik dhe Blloku Lindor . Në maj 1966 gradat ushtarake u shfuqizuan pas kalimit të Splitit Sino-Sovjetik në shembullin kinez. Ashtu si të gjitha degët e tjera të shtetit, ushtria iu nënshtrua kontrollit të Partisë së Punës të Shqipërisë , me të gjithë oficerët e rangut të lartë ushtarak që ishin anëtarë të nivelit të lartë të PPSH. Sistemi politik u forcua përsëri me futjen e komisarëve politikë të ngjashëm me Ushtrinë e Kuqe Sovjetikebrenda ushtrisë për të promovuar një edukim të gjerë politik krahas trajnimit të rregullt ushtarak. Për të rritur më tej kontrollin e tij politik, PPSH zgjeroi sistemin e rekrutimit duke regjistruar personelin e UPSh nga disa zona rurale shqiptare që ishin jashtëzakonisht besnikë ndaj shtetit.
Për sa i përket kulturës, UPSh ndërmori hapa për të dalluar veten nga Ushtria Sovjetike ose Ushtria Çlirimtare Popullore në fund të viteve 1960. Ushtria Popullore përdori një lloj tjetër përshëndetjeje ushtarake për t'i bërë nderime personelit të rangut të lartë. I njohur si Përshëndetja Hoxhaiste , ai përfshin ushtarët që mbështjellin grushtin e djathtë dhe e ngrenë atë në nivelin e shpatullave. [20] Ai zëvendësoi përshëndetjen zogiste , e cila u përdor nga Ushtria Mbretërore Shqiptare nën regjimin e Zogut I të Shqipërisë . Deri në vitet 70, UPSh kishte përdorur një uniformë të plotë të veshjes të ngjashme me atë të PRC dhe BRSS në vitet 1930. Një kapak me kulm e ngjashme me Kinezin Type 65 u përdor gjatë gjithë rrugës për personelin tokësor dhe oficerët detarë deri në 1991, ndërsa kapakët e marinarëve u përdorën nga vlerësimet më të vogla të Marinës.
UPSh ishte kryesisht përgjegjës për mirëmbajtjen e bunkerëve të ndryshëm në Shqipëri që u ndërtuan me urdhër të qeverisë së Hoxhës. Ato u ndërtuan gjatë një periudhe 19 vjeçare nga 1967-1986, me një total prej 173,371 bunkerësh betoni të përfunduar në të gjithë vendin deri në 1983. [21] Ajo përkoi me politikën e Hoxhës për "bunkerizim" ( bunkerizimi ) e cila rezultoi në ndërtimin e bunkerët kudo, duke filluar nga kalimet malore deri në rrugët e qytetit. Ato u ndërtuan në çdo vend strategjikisht të mundshëm, duke filluar nga malet e deri te punimet e brendshme të fshatrave dhe qyteteve. Hoxha e bëri këtë për t'i dhënë UPSh aftësinë për të mbrojtur vendin nga çdo kërcënim i jashtëm, veçanërisht Ushtria Popullore Jugosllave dhe aleancat si p.sh.NATO dhe/ose Pakti i Varshavës , duke paralajmëruar se "Nëse e lëmë vigjilencën tonë qoftë edhe për një moment ose e zvogëlojmë luftën tonë kundër armiqve tanë, ata do të godisnin menjëherë si gjarpri që ju kafshon dhe injekton helmin e tij para se të jeni të vetëdijshëm e saj ". [22]
Koloneli Joseph Zagali, Kryeinxhinieri i Ministrisë së Mbrojtjes të Shqipërisë gjatë periudhës së bunkerizimit , [23] Ishte përgjegjës për krijimin dhe mirëmbajtjen e bunkerëve dhe doli me shumicën e modeleve për strukturat, të cilat të gjitha ishin kryesisht kube- të formësuara. Megjithëse qeveria shpenzoi një shumë të madhe parash për bunkerë të ndryshëm, ajo kishte pak vlerë ushtarake në krahasim me një ushtri profesionale të organizuar, me një komentues që vuri në dukje të metat në projekt duke thënë: "Sa kohë mund të qëndrojë një njeri në çdo bunker ? Si do të furnizonit çdo bunker individual? Si do të komunikonin ata me njëri -tjetrin? ". [24] Ministri i Mbrojtjes dhe anëtar i Byrosë Politike të PPSH Gjeneral Beqir Ballukukritikoi publikisht sistemin në një fjalim të vitit 1974 dhe kundërshtoi nocionin se Shqipëria ishte nën kërcënim nga fqinjët e saj, gjë që rezultoi në akuzën e tij për përpjekje për grusht shteti , arrestim dhe ekzekutim brenda një viti nga ai fjalim.
Hoxha e kishte bazuar të gjithë doktrinën ushtarake të UPS -së në veprimet e rezistencës shqiptare gjatë Luftës së Dytë Botërore [27] dhe faktin se Shqipëria ishte një nga vetëm dy vendet evropiane që u çlirua pa ndërhyrjen e drejtpërdrejtë të trupave të huaja. Ndryshe nga strategjia e partizanëve e bazuar në luftën guerile me bazë malore , UPSh dhe Hoxha si komandant i përgjithshëm synonin të shfrytëzonin vetëm burimet e UPS për të mbrojtur integritetin dhe sovranitetin kombëtar të Shqipërisë "me çdo kusht.
Gjatë periudhës socialiste, shërbimet sekrete spastruan individë dhe alumni të shquar të akademive ushtarake perëndimore, veçanërisht ata në Italinë Fashiste nga 1927–1939, për shkak të pushtimit të Shqipërisë nga ai vend gjatë Luftës së Dytë Botërore . UPSh shpesh dërgonte personel në Bashkimin Sovjetik , veçanërisht Akademinë Ushtarake të Shtabit të Përgjithshëm të Forcave të Armatosura të BRSS në Moskë për të vazhduar një arsim të lartë ushtarak. Pasi shqiptari u tërhoq nga Traktati i Varshavës në 1968, i gjithë personeli i UPSh u kthye në Shqipëri. Të diplomuarit nga këto akademi gjithashtu do të spastrohen, duke përfshirë sa vijon:
Gjenerallejtënant Beqir Balluku , ish -ministër i Mbrojtjes Kundër-admirali Teme Sejko , Komandant i Marinës Shqiptare në vitet 1950. Institucionet arsimore të mëposhtme funksiononin në vend: [9]
Shkolla e Bashkuar e Oficerëve Enver Hoxha , e themeluar në Republikën Socialiste Popullore në 1945 si shkolla kryesore ushtarake në vend [1] (u mbyll në fillim të viteve 1990 për t'u shndërruar në një akademi të arsimit të lartë) [1] Shkolla e Mesme Ushtarake Skënderbeu Akademia Ushtarake Mehmet Shehu ( akademia ushtarako-politike e UPSh) 3 Shkolla për Oficerët Rezervë Shkolla e Oficerëve të Aviacionit, që nga themelimi i saj në 1962 në Vlorë , operonte dy skuadrilje Yak-18 për qëllime trajnimi. [29] Shkolla e Oficerëve Detarë , me qendër në Vlorë , u krijua në vitin 1961.
Pajisjeve të UPSh-së i kishte munguar modernizimi. Artileria sovjetike dhe kineze në inventarin e forcave tokësore u tërhoq dhe pse jo-vetëlëvizëse. Dikur sovjetikët kishin tentuar të kërcënonin shqiptarët me forcë, me komandantin suprem të forcave të Traktatit të Varshavës dhe ministrin sovjetik të mbrojtjes Andrei Grechko duke i komentuar një delegacioni shqiptar të UPSH-së se nuk do të merrnin pajisje ushtarake të rënë dakord paraprakisht, duke thënë: "Ju jeni vetëm në Pakti i Varshavës për momentin, gjithsesi.”[29]
Armët e lehta
-TT-33 7,62×25 mm -Pistoletë Makarov 9×18mm –SKS 7.62×39mm – prodhuar në vend si --ASh-56 -AKM – prodhuar në vend si ASh-82 dhe është një kopje e kopjes AKMS të prodhuar nga Norinco -AKS-74U 5.45×39mm – prodhuar në vend si RDW1 dhe RDW2 -Pushkë sulmi tip 56 7.62×39 mm – prodhuar në vend si ASH78-1 "Tip-1" -RPK 7.62×39mm – prodhuar në vend si ASH78-2. Një variant i pushkës qitës është prodhuar gjithashtu dhe është i ngjashëm me ASh78-2, por ka një fushëveprimi dhe njihet si ASh78-3. -Pushkë snajper Dragunov 7.62×54mmR -Mitralozi PK 7.62×54mmR -RPG-7
Transportuesit e personelit të blinduar (APC)
-Bashkimi Sovjetik BTR-40 -Bashkimi Sovjetik BTR-50 -Bashkimi Sovjetik BTR-152 -Automjetet BRDM-1 të Bashkimit Sovjetik -Kina Type 63 (transportues i blinduar i personelit)
Tanke të mesme(Medium Tank)
-Bashkimi Sovjetik T-34 -Bashkimi Sovjetik T-54/T-55
Tanket kryesore të betejës(MBT)
-Tanke kineze të Tipit 59
Tanke të lehta
-Kina Tyre 62
Artileri vetëlëvizëse
-Bashkimi Sovjetik SU-76
Artileri jo-vetëlëvizëse
-Armë obusi 152 mm e Bashkimit Sovjetik M1937 (ML-20) -Howitzer 152 mm i Bashkimit Sovjetik M1943 (D-1) -Bashkimi Sovjetik top me tërheqje 152 mm M1955 (D-20)[30] -Top me tërheqje në terren 130 mm e Bashkimit Sovjetik M1954 (M-46) -Howitzer 203 mm i Bashkimit Sovjetik M1931 (B-4) -Howitzer 122 mm i Bashkimit Sovjetik M1938 (M-30) -Top fushor kinez Tipi 60 122 mm
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.