studimi shkencor i tërmeteve From Wikipedia, the free encyclopedia
Sizmologjia (shqiptimi: /saɪzˈmɒlədʒi/; nga greqishtja e lashtë σεισμός (seismós) do të thotë "tërmet" dhe -λογία (-logía) do të thotë "studim") është studimi shkencor i tërmeteve dhe përhapjeve të valëve elastike nëpër Tokë ose në trupat e tjerë planetarë. Fusha gjithashtu përfshin studime të efekteve mjedisore të tërmetit të tilla si cunami, si dhe burime të ndryshme sizmike siç janë proceset vullkanike, tektonike, oqeanike, atmosferike dhe artificiale të tilla si shpërthime. Një fushë e lidhur që përdor gjeologjinë për të nxjerrë informacione lidhur me tërmetet e kaluara është paleoseizmologjia. Një regjistrim i lëvizjes së tokës në funksion të kohës quhet një sizmograf. Një sizmolog është një shkencëtar që bën hulumtime në sizmologji.
Valët sizmike janë valë elastike që përhapen në materiale të ngurta ose lëngëta. Ata mund të ndahen në valët e trupit që udhëtojnë nëpër brendësi të materialeve; valët sipërfaqësore që udhëtojnë përgjatë sipërfaqeve ose ndërfaqeve ndërmjet materialeve; dhe mënyra normale, një formë e valës së qëndrueshme.
Një nga përpjekjet e para në studimin shkencor të tërmeteve pasoi tërmetin e vitit 1755 të Lisbonës. Tërmete të tjera të rëndësishme që nxitën avancime të mëdha në shkencën e sizmologjisë përfshijnë tërmetin e vitit 1857 të Bazilikatës, tërmeti i San Franciskos në vitin 1906, tërmeti i Alaskës i vitit 1964, tërmeti i Sumatra-Andamit në vitin 2004 dhe tërmeti i Madh i Lindjes së Japonisë në vitin 2011.
Sizmometrat janë senzorë që zbulojnë dhe regjistrojnë lëvizjen e Tokës që del nga valët elastike. Sizmometrat mund të vendosen në sipërfaqen e Tokës, në puse, dhe nën uji. Një paketë instrumentesh e plotë që regjistron sinjale sizmike quhet një sizmograf.
{{cite encyclopedia}}
: Mungon ose është bosh |title=
(Ndihmë!); Mungon ose është bosh parametri |language=
(Ndihmë!){{citation}}
: Mungon ose është bosh parametri |language=
(Ndihmë!){{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri |language=
(Ndihmë!){{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri |language=
(Ndihmë!){{cite journal}}
: Mungon ose është bosh parametri |language=
(Ndihmë!){{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri |language=
(Ndihmë!){{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri |language=
(Ndihmë!){{cite journal}}
: Mungon ose është bosh parametri |language=
(Ndihmë!){{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri |language=
(Ndihmë!){{cite book}}
: Mungon ose është bosh parametri |language=
(Ndihmë!){{cite journal}}
: Mungon ose është bosh parametri |language=
(Ndihmë!)Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.