Mahajana
From Wikipedia, the free encyclopedia
Budizmi Mahāyāna ose Automjet i Madhe është një degë e gjerë e budizmit që u zhvillua në Indinë e lashtë. Ajo është një nga tre degët kryesore të budizmit, së bashku me Theravada dhe Vajrayana. Mahāyāna përfshin mësimet e hershme të budizmit, por gjithashtu pranon edhe shkrime dhe doktrina të tjera. Ajo thekson rrugën e bodhisattvëve dhe rëndësinë e diturisë (Prajñāpāramitā). Vajrayāna është një nëngrup i Mahāyāna-s që përdor metoda tantrike qe te behesh nje Buda.
Mahāyāna gjithashtu përkon me rrugën e bodhisattvës që përpiqet të bëhet një Buddha i plotësisht zgjuar për dobinë e të gjithë qenieve të ndjeshme, dhe për këtë arsye quhet gjithashtu "Vetura e Bodhisattvës" (Bodhisattvayāna). Budizmi Mahāyāna shikon përgjithësisht qëllimin e bërjes Buddha përmes rrugës së bodhisattvës si diçka që është e mundur për të gjithë dhe sheh gjendjen e arhatit si të papërfunduar. Mahāyāna përfshin gjithashtu shumë Buddha dhe bodhisattva që nuk gjenden në Theravada (siç është Amitābha dhe Vairocana). Filozofia budiste Mahāyāna gjithashtu promovon teori të veçanta, si teoria Madhyamaka e zbrazëtisë (śūnyatā), doktrina Vijñānavāda dhe mësimi i natyrës së Budës.
Edhe pse në fillim ishte një lëvizje e vogël në Indi, Mahāyāna u rrit dhe u bë një fuqi tërheqëse në Budizmin indian. Qendrat e mësimdhënies të lidhura me Mahāyāna si Nalanda dhe Vikramashila u zhvilluan në shekujt e 7-të deri në 12-të. Gjatë historisë së saj, Budizmi Mahāyāna u përhap në të gjithë Azinë Jugore, Azinë Qendrore, Azinë Lindore dhe Azinë Juglindore. Ai vazhdon të ketë ndikim sot në Kinë (Tibet), Mongoli, Hong Kong, Kore, Japoni, Singapor, Vietnam, Filipine, Nepal, Malajzi, Tajvan dhe Butan.