තුන්ගුස්කා සිද්ධිය
From Wikipedia, the free encyclopedia
තුන්ගුස්කා සිදුවීම (ඉඳහිට තුන්ගුස්කා සිද්ධිය ලෙසද හැඳින්වේ) යනු 1908 ජූනි 30 වන දින උදෑසන රුසියාවේ යෙනිසෙස්ක් (දැන් ක්රස්නොයාර්ස්ක් ක්රා) හි පොඩ්කාමැන්නායි තුන්ගුස්කා ගඟ අසල සිදුවූ මෙගාටොන් 12 ක[2] පමණ පිපිරීමකි.[1][3] විරල ජනාකීර්ණ නැගෙනහිර සයිබීරියානු ටයිගා ප්රදේශයේ ඇති වූ පිපිරීමෙන් වනාන්තරයේ කිලෝමීටර් 2,150 (වර්ග සැතපුම් 830) ක ප්රදේශයක ගස් මිලියන 80 ක් සමතලා වී ඇති අතර ඇසින් දුටු සාක්ෂිකරුවන්ගේ වාර්තා අනුව අවම වශයෙන් පුද්ගලයින් තිදෙනෙකු මෙම සිද්ධියෙන් මිය යන්නට ඇත.[4][5][6][7][8] පිපිරුම සාමාන්යයෙන් උල්කාපාත වායු පිපිරීමක් ලෙස සැලකේ: මීටර් 50-60 (අඩි 160-200) පමණ ප්රමාණයේ ගල් සහිත ග්රහකයක වායුගෝලීය පිපිරීම.[9][10] ග්රහකය නැගෙනහිර-ගිණිකොන දෙසින් ළඟා වූ අතර, එය 27 km/s (60,000 mph) (~Ma 80) පමණ සාපේක්ෂ ඉහළ වේගයකින් විය හැකිය.[11] බලපෑම් ආවාටයක් සොයා නොගත්තද, එය බලපෑම් සිදුවීමක් ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇත; මෙම වස්තුව පෘථිවි පෘෂ්ඨයේ ගැටෙනවාට වඩා කිලෝමීටර් 5 සිට 10 දක්වා (සැතපුම් 3 සිට 6 දක්වා) උන්නතාංශයක පුපුරා ගොස් ඇතැයි සැලකේ.[12]
මෙම ලිපිය හො එහි ඇතැම් කොටස් වෙනත් බසක ලිපියක කටු පරිවර්තනයකි. මෙය පරිගණකයක් මගින් ජනනය කල පරිවර්තනයක් හෝ භාෂා දෙකෙහි ප්රවීනත්වය අඩු තැනැත්තෙකු හෝ තැනැත්නන් විසින් සිදුකරන ලද ඒවා විය හැක. |
වේලාව | 07:17 |
---|---|
දිනය | ජුනි 30, 1908; වසර 116 කට පෙර (1908-06-30) |
පිහිටුම | පොඩ්කමෙනයා තුන්ගුස්කා ගඟ, සයිබීරියාව, රුසියානු අධිරාජ්යය |
ඛණ්ඩාංක | 60°54′11″N 101°54′35″E[1] |
හේතුව | කුඩා ග්රහක හෝ ධූමකේතුව විය හැකි උල්කාපාත වායු පිපිරීම |
ප්රතිඵලය | 2,150 km2 (830 sq mi) ක වන ප්රදේශයක් සමතලා විය. දේශීය ශාක හා සතුන් සඳහා වන විනාශය |
මරණ | 0 තහවුරු, 3 විය හැකි |
දේපල හානි | හානි වූ ගොඩනැගිලි කිහිපයක් |
ප්රාග් ඓතිහාසික යුගයේ ඊට වඩා විශාල බලපෑම් සිදුවී ඇතත්, වාර්තාගත ඉතිහාසයේ පෘථිවිය මත සිදු වූ විශාලතම බලපෑම් සිදුවීම තුන්ගුස්කා සිදුවීමයි. මෙම විශාලත්වයේ පිපිරීමක් විශාල නාගරික ප්රදේශයක් විනාශ කිරීමට සමත් වනු ඇත.[13] එය ජනප්රිය සංස්කෘතියේ බොහෝ වාර ගණනක් සඳහන් කර ඇති අතර, ග්රහක බලපෑම් වළක්වා ගැනීම පිළිබඳ සැබෑ ලෝක සාකච්ඡාවට ද අනුබල දී ඇත.[තහවුරු කර නොමැත]