From Wikipedia, the free encyclopedia
Upredena zavojnica je strukturni motiv proteina, kod koje se 2 do 7 alfa spirala upliću zajedno kao niti konopca (najčešći slučaj su dimeri i trimeri). Mnogi proteini ovog tipa učestvuju u važnim biološkim funkcijama, kao što je regulisanje izražavanja gena, npr. kao faktori prepisivanja. Značajni primeri su onkoproteini, kao i protein mišića tropomiozin.
Upredene zavojnice obično sadrže ponavljajući segment od sedam aminokiselinskih ostataka, koji se zove heptadni ostatak. Dodirna površina između spirala često sadrži hidrofobne ostatke, kao leucin, uređene u tzv. leucinski rajsferšlus. Najpovoljniji način uređenja takvih dveju spirala u vodom ispunjenom okruženju citoplazme je da umotaju svoje hidrofobne grupe jedne uz druge, u sendviču između hidrofilnih aminokiselina. Sakrivanje hidrofobnih površina, stoga, daje termodinamičku pogonsku silu za dimerizaciju.
Alfa-spirale mogu biti paralalne ili antiparalelne i obično se upredaju u levogirnu super-zavojnicu(slika 1). Iako u manjini, nekoliko desnogirnih zavojnica je takođe primećeno kod prirodnih i sintetisanih proteina.
Ključni korak pri ulasku HIV virusa u ljudske ćelije je izlaganje trimerne, paralelne, upredene zavojnice poznate kao GP41. GP41 trimer je obično pokriven drugim površinskim glikoproteinom sa oznakom GP120, koji ga štiti od antitela. Prilikom vezivanja za ciljnu ćeliju, GP120 prolazi kroz konformacionu promenu koja izlaže GP41 trimer, čiji hidrofobni N-krajevi prodiru kroz omotač ciljne ćelije. Druge tri spirale GP41 se savijaju i uklapaju se u udubljenje GP41 trimera na površini membrane, formirajući heksamer, pritom privlačeći membranu virusa i ciljne ćelije dovoljno blizu za spajanje. Virus tada ulazi u ćeliju i počinje umnožavanje. U poslednje vreme, razvijaju se inhibitori, koji se vežu za udubljenje GP41 na površini ćelije, recimo Fuzeon.
Zbog svoje specifične interakcije upredene zavojnice se mogu koristiti kao markeri za dimerizaciju.
Frensis Krik je, 1952. godine, nagovestio da je struktura alfa-keratina zapravo upredena zavojnica, kao i matematički metod za određivanje njene strukture. Zanimljivo, ovo je objavljeno vrlo brzo nakon što su Linus Pauling i saradnici preložili strukturu alfa-spirale, 1951. godine.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
