From Wikipedia, the free encyclopedia
Almaden i Idrija su gradovi u Španiji i Sloveniji, u kojima su se svojevremeno nalazila dva najveća rudnika žive u Evropi. U Almadenu se živa vadila počevši od antičkg doba, dok je rudnik u Idriji otvoren 1480. god.[1]
Baština žive. Almaden i Idrija | |
---|---|
Svjetska baština – UNESCO | |
Španija | |
Registriran: | 2012. |
Vrsta: | Kulturno dobro |
Mjerilo: | ii, iv |
Ugroženost: | no |
Referenca: | UNESCO |
Rudnici su 2012. godine upisani na UNESCO-ov popis mjesta svjetske baštine[2]
Živa je relativno rijedak metal, čija je upotreba dugo bila nezamjenjiva u raznim tehničkim, hemijskim i industrijskim procesima. U velikim količinama i tokom dugog perioda proizvodio ga je mali broj rudnika širom svijeta, od kojih su dva najveća donedavna bila u Almadenu u Španiji i Idriji u Sloveniji. Lokacije svjedoče o interkontinentalnoj trgovini živom između Evrope i Amerike tokom vijekova. Kontrola vađenja žive omogućila je kontrolu tržišta, koje je vrlo brzo postalo interkontinentalno po obimu zbog svoje odlučujuće uloge u vađenju srebra iz ležišta u Novom svijetu.
Teški metal, koji je tečan na sobnoj temperaturi i ima vrlo specifična hemijska i fizička svojstva, živa je takođe zagađivač, opasan po zdravlje ljudi. Na dva lokaliteta nalaze se tehnički ostaci velikog broja rudarskih okna, te njihove galerije i površinski objekti, sa artefaktima koji su specifični za vađenje ruda koje sadrže živu; oni također uključuju značajne urbane, monumentalne i infrastrukturne elemente te materijalne i simboličke materijale povezane sa životnim stilovima i društvenom organizacijom vađenja žive.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.