Republikanska stranka (engleski Republican Party; isto tako poznata pod skraćenicom GOP od engleskog izraza Grand Old Party, Velika stara stranka) je jedna od dvije vodeće političke stranke u SAD.
Osnovana je 1854. od pristaša Stranke slobodnog tla i ispočetka je okupljala abolicioniste i pripadnike radikalne ljevice, da bi joj se vrlo brzo priključili pristaše ugasle Vigovske stranke i drugi elementi nezadovoljni dominacijom robovlasničkim Južnjaka kroz tada vladajuću Demokratsku stranku. Pobjeda republikanskog kandidata Abrahama Lincolna 1860. je poslužila kao povod secesiji južnih država i početku građanskog rata, nakon koga su republikanci započelu dugogodišnju dominaciju američkom politikom.
Republikanci su nakon rata počeli postajati zagovornicima interesa industrijskog Sjevera, a kasnije i krupnih kapitalista. Krajem 19. i 20. vijeka, kao odgovor na lijevi populizam u Demokratskoj stranci, pod predsjednikom Theodorom Rooseveltom se javlja progresivistički pokret koji ideologiju slobodnog tržišta mijenja ideologijom državne intervencije. Međutim, lijevo skretanje demokrata pod New Dealom i predsjednikom Franklinom Rooseveltom republikance počinje okretati udesno, što je proces koji traje do današnjih dana.
Zbog toga se Republikanska stranka danas uglavnom smatra desnom i konzervativnom strankom, iako u njoj postoje različite frakcije i pojedinci, uključujući one centrističkih pa i liberalnih shvaćanja.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
