Rača je gradsko naselje u opštini Rača u Šumadijskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 2744 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 2729 stanovnika).
Za ostale upotrebe, v. Rača (razvrstavanje).
| Rača | |
|---|---|
| Osnovni podaci | |
| Država |  Srbija |
| Upravni okrug | Šumadijski |
| Opština | Rača |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo (2022) | 2744 |
| Geografija | |
| Koordinate | |
| Nadmorska visina | 177 m |
  Rača Rača (Srbije) | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski kod | 34210 |
| Pozivni broj | 034 |
| Registarska oznaka | KG |
Rača se kao posebna administrativna oblast-nahija, prvi put pominje u drugom turskom popisu iz 1489-1491. godine pod nazivom Radca. Posle Svištovskog mira 1791. godine i u doba Prvog i Drugog srpskog ustanka račansko područje ulazi u okvir oslobođene srpske zemlje, koja je zbog lične slobode, povoljnih prirodnih uslova i relativno slabe naseljenosti postala veoma privlačna za stanovnike neoslobođonih srpskih krajeva pa i okolnih zbežišta. Naseljavanje se vršilo slobodnim zauzimanjem zemlje i u tom periodu su formirana sva naselja na današnjim lokacijama.
Zahvaljujući povoljnom ekonomsko-geografskom i saobraćajnom položaju, Rača se po oslobađanju od Turaka razvila u administrativno-upravno, ekonomsko, kulturno-prosvetno i zdravstveno središte. Godine 1818. formirana je lepenička knežina sa sedištem u Rači, a novom administrativnom podelom na okruge, srezove i opštine 1835. godine Rača postaje sedište lepeničkog sreza kragujevačkog okruga. Lepenički srez je tada imao 27 opština i 60 sela. Prvo Sresko načelstvo bilo je smešteno u zgradi "Turski konak" u Rači. Rača je tada bila najznačajnije mesto u Lepenici posle Kragujevca.
U naselju Rača živi 2165 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 38,4 godina (36,9 kod muškaraca i 39,7 kod žena). U naselju ima 949 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,89.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika. Opština Rača je jedna od sedam opština Šumadijskog okruga, nalazi se u središnjem delu Srbije. Po prostranstvu svoje teritorije od 216 km2, račanskoj opštini pripada samo 9,04% ukupne površine Šumadijskog okruga i ona zauzima peto mesto u okrugu ispred opština Batočine i Lapova.
U naseljima Račanske opštine je po popisu iz 2002. godine živelo 12962 stalno naseljenih stanovnika u 4196 domaćinstava. Na teritoriji Račanske opštine, pored varošice Rača, nalazi se i sedamnaest seoskih naselja.
Reljef je predstavljen tipičnim šumadijskim valovito-brežuljkastim terenom, tako da na niziju dolazi 45,8% a na brdski reljef 54,2%. Opštini Rača pripada krajnji severni deo šumadijskog okruga, tj. delovi reke Rače i Jasenice, oblasti koje pružaju raznolike prirodne i privredne mogućnosti. Povoljnom geografskom položaju doprinele su i osavremenjene drumske saobraćajnice koje povezuju Raču, središte opštine, sa Kragujevcem (32 km), Smederevskom Palankom (19 km), Topolom (29 km), Aranđelovcem (45 km), Mladenovcem (54 km), auto-putem (10 km), Beogrado (100 km).
Na teritoriji opštine Rača, pored varošice Rače, nalazi se 17 seoskih naselja. U opštini Rača živi ukupno 15216 stanovnika, od čega je 43,7% poljoprivredno. Povoljnom geografskom položaju same opštine doprinele su i osavremenjene drumske saobraćajnice, posebno blizina auto-puta Beograd-Niš, koji se na lazi na 10 kilometara od Rače.
Osnovne funkcije Rače, kao polifunkcionalnog naselja, i njene opštine jesu: poljoprvredna,industrijska, zanatska, trgovinska, saobraćajna, ugostiteljsko-turistička, kulturno-prosvetna i zdravstvena. Privreda opštine Rača zasnovana je na poljoprivrednoj proizvodnji, posebno iz razloga što prirodne pogodnosti pružaju odlične uslove za razvoj savremene poljoprivrede. Ona je vodeća privredna grana po obimu proizvodnje i učešću u ukupnom nacionalnom dohotku, kao i po zaposlenosti aktivnog stanovništva. Struktura industrije račanske opštine u ovom stepenu razvoja je uglavnom heterogena.
Stanovništvo prema polu i starosti [2]
| m | ž | |||
| ? | 14 | 15 | ||
| 80+ | 16 | 31 | ||
| 75-79 | 26 | 58 | ||
| 70-74 | 40 | 63 | ||
| 65-69 | 53 | 57 | ||
| 60-64 | 64 | 73 | ||
| 55-59 | 68 | 69 | ||
| 50-54 | 108 | 136 | ||
| 45-49 | 125 | 130 | ||
| 40-44 | 91 | 114 | ||
| 35-39 | 81 | 85 | ||
| 30-34 | 82 | 81 | ||
| 25-29 | 101 | 105 | ||
| 20-24 | 111 | 97 | ||
| 15-19 | 95 | 83 | ||
| 10-14 | 93 | 92 | ||
| 5-9 | 79 | 76 | ||
| 0-4 | 62 | 70 | ||
| prosek | 36.9 | 39.7 | ||
Domaćinstva
|
|
Domaćinstva
|
|
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija | Proizvodnja i snabdevanje... | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 470 | 34 | - | - | 156 | 24 | 11 | 70 | 10 | 16 |
| Ženski | 421 | 14 | - | - | 141 | 5 | 4 | 62 | 15 | 6 |
| Oba | 891 | 48 | - | - | 297 | 29 | 15 | 132 | 25 | 22 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 4 | 5 | 50 | 40 | 20 | 14 | - | - | 16 | |
| Ženski | 15 | 5 | 37 | 44 | 40 | 10 | - | - | 23 | |
| Oba | 19 | 10 | 87 | 84 | 60 | 24 | - | - | 39 |
Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
