Nukuʻalofa

Nuku'alofa je glavni grad polinezijske otočne kraljevine Tonge. Grad ima 23.658 stanovnika, dok u široj okolici grada prema podacima iz 2006. živi 34.311 ljudi.^[1]

Nuku'alofa
Centar grada Centar grada
Koordinate: 21°08′S 175°12′W
Država	Tonga
Otok	Tongatapu
Najveća visina	6
Najmanja visina	0
Stanovništvo (2006.)
- Urbano područje	23.658[1]
- Područje utjecaja	34.311[1]
Vremenska zona	UTC+13 (UTC)
Pozivni broj	676
Karta
Nuku'alofa Nuku'alofa na karti Tonge

Geografija

Nuku'alofa leži na sjevernoj obali Tongatapua, otoka na jugozapadu Tihog oceana. Duboka prirodna luka je dobro zaštićena koraljnim grebenima.^[1]

Klima

Nuku'alofa ima tropsku klimu s prosječnim temperaturama od 25 do 30 °C. Od decembra do marta vlada kišna sezona i ima olujnih vjetrova.

Klimatološki medijani za Nuku'alofa
Mjesec	jan-sij	feb-velj	mar-ožu	apr-tra	maj-svi	jun-lip	jul-srp	aug-kol	sep-ruj	okt-lis	nov-stu	dec-pro	godina
Apsolutni maksimum (°C)	32	32	31	30	30	28	28	28	28	29	30	31	32
Srednji maksimum (°C)	29,4	29,9	29,6	28,5	26,8	25,8	24,9	24,8	25,3	26,4	27,6	28,7	27,3
Srednja dnevna (°C)	26,4	26,8	26,6	25,3	23,6	22,7	21,5	21,5	22,0	23,1	24,4	25,6	24,1
Srednji minimum (°C)	23,4	23,7	23,6	22,1	20,3	19,5	18,1	18,2	18,6	19,7	21,1	22,5	20,9
Apsolutni minimum (°C)	16	17	15	15	13	11	10	11	11	12	13	16	10
Precipitacija (mm)	174	210	206	165	111	95	95	117	122	128	123	175	1721
Relativna vlažnost (%)	77	78	79	76	78	77	75	75	74	74	73	75	76

Historija

Po tongonskom mitu, Nuku'alofa je sintagma sastavljena od riječi nuku (dom) i alofa (ljubav), dakle Dom ljubavi.^[2] U svakom slučaju, pouzdano se zna da su tu lokalni domoroci sa otoka Tongatapu imali utvrdu koja je do početka 19. vijeka više puta rušena i obnavljana.^[2] Prvi Evropljanin koji je doplovio do Nuku'alofe bio je britanski moreplovac James Cook 10. juna 1777. godine. Od 19. vijeka i dolaska prvih evropskih trgovaca i misionara tu se počeo oblikovati urbano naselje. Nuku'alofa je 4. novembra 1875. dekretom kralj Georgea Taufa'ahau Tupoua postala glavni grad Kraljevine Tonge.

Početkom 21. vijeka ojačao je demokratski pokret u Tongi koji je tražio radikalne promjene u zemlji. Kao odgovor na te zahtjeve kraljevska vlada osnovala je Nacionalnu komisiju za političke reforme i napravila svoj prijedlog reformi 2006. godine. Parlament je proučio prijedlog, ali nije ništa poduzeo, pa su izbili neredi u gradu, nakon kojih je 80 % centra grada demolirano. Nakon tog je uslijedio projekt obnove centra grada, koji je dovršen 2012. godine. Pored obnove zgrada, izgrađeno je i par cesta te nova lučka riva.^[1]

Kultura i obrazovanje

Palača vlade

Nuku'alofa je trgovački i kulturni centar Tonge i najveća luka malog kraljevstva, koja ima nekoliko srednjih škola (koledža) i Pedagošku akademiju, Bolnicu Vaiola i urede državne administracije. Nove višekatne zgrade podignute su za radio televiziju, kongresni centar kao i za sjedišta poslovnih kompanija po periferiji.^[1]

Znamenitosti i atrakcije

Najveća znamenitost grada je Kraljevska palača, na samoj obali pored staroga mola,^[2] koja je izgrađena između 1865. i 1867. godine.^[1] Pored nje atrakcija za turiste su i kraljevske grobnice Mala'ekula, katolička katedrala i velika protestantska katedrala Slobodna crkva Tonga (Siasi o Tonga tau atāina).

Privreda i transport

Glavna privredna aktivnost je turizam, pored njega tu je i trgovina poljoprivrednim proizvodima: koprom, bananama, tikvama i vanilijom. Puno se prodaju i tradicionalne rukotvorine turistima.^[1] Iz luke Nuku'alofa kreću ribarske flote u lov na tune i košljoribe, pa je grad glavno tržište Tonga za ribarske proizvode. U novije vrijeme vlada Tonge pokrenula je neke inicijative za razvoj industrije i osnovala malu industrijsku zonu, u kojoj iznajmljuje tvorničke pogone zainteresiranim poduzetnicima.^[1] Internacionalni aerodrom Fua'amotu (IATA: TBU, ICAO: NFTF) nalazi se 24 km od centra u smjeru jugoistoka.^[1]

Gradovi partneri

Nuku'alofa ima ugovore o bratimljenju sa sljedećim gradovima:

• Whitby