Nikola Miljanović

Nikola Miljanović Karaula (1914—1944), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

NIKOLA MILJANOVIĆ KARAULA
Datum rođenja	1914.
Mesto rođenja	Lisičine, kod Podravske Slatine  Austrougarska
Datum smrti	1. jul 1944. (29/30 god.)
Mesto smrti	Levanjska Varoš, kod Đakova ND Hrvatska
Profesija	zemljoradnik
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
U toku NOB-a	komandant 18. slavonske brigade
Služba	NOV i PO Jugoslavije
Čin	Major
Narodni heroj od	19. juna 1945.

Biografija

Rođen je 1914. godine u Lisičinama, kod Podravske Slatine. Poreklom je iz srednje seljačke porodice, iz sela koje je u Kraljevini Jugoslaviji bilo poznato kao borbeno i opoziciono, a u toku Narodnooslobodilačkog rata je dalo oko 50 oficira i podoficira u NOV i PO Jugoslavije. Nikolin rođeni brat, Savo Miljanović, takođe je učestvovao u ratu, a posle rata je bio general-major JNA.

U svojoj četrnaestoj godini Nikola je stupio u ogranak Samostalne demokratske stranke „Seljačko kolo“ i ubrzo bio izabran za njenog predsednika. Bio je sposoban, bistar i popularan mladić, tako da je u sedamnaestoj godini na opozicionoj listi izabran za seoskog kneza, što je predstavljalo retkost, jer su za tu dužnost obično birali stariji ljudi. Kada mu je istekao mandat, seljaci su ga ponovo izabrali za svoga kneza što je u to doba značilo veliku pobedu nad režimom. Godine 1936. odslužio je vojni rok.

Prve dane okupacije Jugoslavije proveo je u rodnom selu. Odbio je pozive Nemaca i ustaša da preda oružje i sa grupom seljaka, još pre napada Nemačke na Sovjetski Savez i početka ustanka, odlučio da se pre dolaska neprijatelja u selo skloni u šumu. Već u maju njegova grupa od petnaest naoružanih ljudi sa jednim puškomitraljezom kojim je on rukovao čuvala je Lisičine od upada manjih ustaških jedinica. Tek kasnije uspostavljena je veza između partijske organizacije i ove oružane grupe, koju je Nikola samoinicijativno formirao da spreči teror koji su ustaše sprovodile u tom kraju.

U leto 1941. godine dve stotine ustaša upalo je u selo Stare Krivaje, pohvatalo 50 ljudi i žena, povezalo ih i povelo prema šumi na streljanje. Nikola je za to odmah saznao i odlučio da sa svojom malom grupom napadne ustašku satniju. Napravio je plan da ih sačeka u šumi. Kad je kolona naišla, razlegao se rafal iz Nikolinog puškomitraljeza. U teškoj borbi ustaše su bile razbijene i pobegle ostavivši petnaest mrtvih i vezane seljake. Ovaj uspeh odjeknuo je vrlo pozitivno u tom kraju; pričalo se posle toga da je šuma puna partizana (Nikola je svoju grupu raspoređivao u koloni po jedan na rubu šume prema selu i to u neprekidnom lancu, čim zađe u šumu, prvi iz kolone se trkom vraća nazad i staje iza poslednjeg u koloni i ponovo prolazi, tako da se ostavlja utisak da ih je vrlo mnogo).

Nikolina grupa bila je samostalna do oktobra 1941. godine. Tada je prešla na Papuk i kao vod ušla u sastav Papučko-krndijske partizanske čete. Te godine on je postao i komandant Prvog slavonskog partizanskog odreda. Ni tada se nije odvajao od svog puškomitraljeza. Godine 1943. je dobio čin kapetana i postao komandant Oficirske škole u Rupnici, kod Zvečeva.

Godine 1944. Nikola je dobio čin majora i postao komandant Osamnaeste slavonske udarne brigade. Poginuo je u jesen 1944. godine, u borbi kod Levanjske Varoši, u okolini Đakova, kada je usred njegovog štaba pala neprijateljska mina i on je na mestu ostao mrtav.

Odlukom Prezidijuma Narodne skupštine Federativne Narodne Republike Jugoslavije, 19. juna 1945. godine, proglašen je za narodnog heroja.

O liku narodnog heroja Nikole Miljanovića pisao je Grigor Vitez (1952).

Literatura

• Narodni heroji Jugoslavije. „Mladost“, Beograd 1975. godina.