New York (savezna država)

Ukoliko ste tražili grad, pogledajte članak New York.

Njujork (engl. ) je savezna država u severoistočnom delu SAD. Država je podeljena na 62 okruga, a u njoj se nalazi i Njujork, najveći grad u SAD.

Za ostale upotrebe, v. New York (razvrstavanje).

New York

Nadimak: Empire State
Glavni grad	Albany
Najveći grad	New York
Guverner	Andrew Cuomo
Službeni jezik	Nema, ali prevladava engleski
Površina	141,205 km²
- Kopno	122,409 km²
- Voda	18,795 km²
Stanovništvo (2000.)
- Broj	19,190,115
- Gustoća	155.18/km²
Proglašenje saveznom državom SAD-a
- Datum	26. jul 1788.
- Poredak	11.
Vremenska zona	UTC-5/-4
Zemljopisna širina	40°29'40"N do 45°0'42"N
Zemljopisna dužina	71°47'25"W do 79°45'54"W
Širina	455 km
Dužina	530 km
Visina
- Najviša	1,629 m
- Najniža	0 m
Kratice
- Poštanska	NY
- ISO 3166-2	US-NY
Internet stranica	www.state.ny.us

Država Njujork ima obale na dva Velika jezera, Iri i Ontario, koja su povezana rekom Nijagarom. Na severu država graniči s kanadskim provincijama Ontario i Kvebek, na istoku sa Vermontom, Masačusetsom i Konektikatom, a na jugu s Nju Džersijem i Pensilvanijom. Uz to, ima i vodenu granicu sa Rod Ajlandom.

Država je najpoznatija po urbanoj atmosferi grada Njujorka, naročito oblakoderima na Menhetnu, ali njeni ostali delovi su sasvim različiti i njima dominiraju farme, šume, reke, planine i jezera. U državi Njujork se nalazi i nacionalni park Adirondak, najveći nacionalni park u SAD, a popularna atrakcija su Nijagarini vodopadi. U istočnom delu države, od severa prema jugu, teče reka Hadson.

Grad Njujork je podeljen na pet opština koje su ujedno i okruzi: Bronks je na kopnu severno od Menhetna (okrug Njujork) na istoimenom ostrvu, a reka Hadson čini njihovu zapadnu granicu. Bruklin (okrug Kings) i Kvins se proteže preko Ist Rivera od Menhetna na zapadnom delu Long Ajlanda, a Staten Ajland (okrug Ričmond) nalazi se južno od Menhetna. Istočni deo Long Ajlanda je prigradsko područje koje se sastoji od okruga Naso i Safok.

"Upstate" ("gornja država") je najčešći pojam kojim se opisuje deo države koji se nalazi severno od grada Njujorka, ali mnogi ljudi van gradskog područja smatraju taj pojam ponižavajućim jer je tipičan za kulturnu i demografsku podelu na ruralno i konzervativno u odnosu na urbano i liberalno. Severno od Bronksa nalaze se okruzi Rokland, Vestčester i Patnam. U "gornjoj državi" se nalaze planinski lanci Katskil i Adirondak, greben Šongam i brojna jezera od kojih se na zapadu nalaze dva Velika jezera (Iri i Ontario) i grupa jezera Finger, a na severoistoku pojedinačna jezera Šamplejn, Džordž i Onajda. Kroz državu teku i brojne reke kao što su Delaver, Dženesi, Hadson, Mohok i Saskačevan. Najviši vrh države Njujork je planina Mersi u sklopu planinskog lanca Adirondak.

Istočno od grada Njujorka, počevši od njegovih delova Bruklina i Kvinsa, proteže se oko 190 kilometara dugo ostrvo odgovarajućeg naziva Long Ajland (engleski: dugačko ostrvo), čiji je krajnji istočni završetak ruralno područje.

Po broju stanovnika država Njujork je treća najnaseljenija američka savezna država nakon Kalifornije i Teksasa. Glavni grad je Olbani, a najveći je grad Njujork. Drugi veći gradovi su Bafalo, Ročester i Jonkers.

Etničke grupe

Indijanci: Attiwandaronk, Iroquois (Cayuga, Mohawk, Oneida, Onondaga, Seneca), Mahican, Metoac (Montauk, Shinnecock, etc.), Tuscarora, Wappinger, Wenrohronon.

Najveći gradovi

Grad	Okrug	Stanovnici 1.4. 2000.	Stanovnici 1.7. 2004.
New York	Bronx, New York, Queens, Kings, Richmond	8.008.278	8.104.079
Buffalo	Erie County	292.648	282.864
Rochester	Monroe County	219.773	212.481
Yonkers	Westchester County	196.086	197.126
Syracuse	Onondaga County	147.306	143.101
Albany	Albany County	95.658	94.226
New Rochelle	Westchester County	72.182	72.985
Mount Vernon	Mount Vernon County	68.381	68.321
Schenectady	Schenectady County	61.821	61.125
Utica	Oneida County	60.651	59.684
Hempstead	Hempstead County	56.554	53.145
Niagara Falls	Niagara County	55.593	53.708
White Plains	Westchester County	53.077	56.509
Troy	Rensselaer County	49.170	48.162
Binghamton	Broome County	47.380	45.864
Freeport	Nassau County	43.783	43.726
Valley Stream	Nassau	36.368	36.131
Long Beach	Nassau	35.462	35.553
Rome	Oneida County	34.950	34.551

Okruzi (Counties)

New York se sastoji od 62 okruga (Counties)

Albany | Allegany | Bronx | Broome | Cattaraugus | Cayuga | Chautauqua | Chemung | Chenango | Clinton | Columbia | Cortland | Delaware | Dutchess | Erie | Essex | Franklin | Fulton | Genesee | Greene | Hamilton | Herkimer | Jefferson | Kings | Lewis | Livingston | Madison | Monroe | Montgomery | Nassau | New York | Niagara | Oneida | Onondaga | Ontario | Orange | Orleans | Oswego | Otsego | Putnam | Queens | Rensselaer | Richmond | Rockland | Saratoga | Schenectady | Schoharie | Schuyler | Seneca | St. Lawrence | Steuben | Suffolk | Sullivan | Tioga | Tompkins | Ulster | Warren | Washington | Wayne | Westchester | Wyoming | Yates.

Vanjske veze

New York (savezna država) na Wikimedijinoj ostavi