From Wikipedia, the free encyclopedia
Koriša (alb. ) je naselje u opštini Prizren na Kosovu i Metohiji. Atar naselja se nalazi na teritoriji katastarske opštine Koriša površine 1478 ha. Selo se nalazi u Prizrenskom podgoru i prvi put se pominje 1348. godine, u Arhanđelovskoj povelji. U selu postoje ostaci nekoliko sakralnih objekata.
Koriša | |
---|---|
Osnovni podaci | |
Država | Srbija |
Pokrajina | Kosovo i Metohija |
Upravni okrug | Prizrenski |
Opština | Prizren |
Stanovništvo | |
Geografija | |
Koordinate | |
Nadmorska visina | 742 m |
Crkvu Sv. Petra podigao je hilandarski starac Grigorije, ekonom jednog hilandarskog metoha. Po završetku gradnje, crkvu je 19. maja 1343. godine darovao kralju i caru Stefanu Dušanu za privremeno sedište mitropolita koji će rukovoditi gradnjom Dušanove zadužbine - manastira Sv. Arhanđela kod Prizrena. Godine 1885. Turci su porušili crkvu i od njenog materijala napravili džamiju i tursku školu u Koriši. Crkva je obnovljena nakon Prvog balkanskog rata i oslobođenja 1912. godine, ali je već u Prvom svetskom ratu ponovo srušena. Drugi put je obnovljena 1930. godine, ali su je Albanci konačno srušili 1941. godine. šezdesetih godina otkopani su i konzervirani njeni temelji, i tom prilikom su pronađeni delovi fresaka izuzetne umetničke vrednosti.
U selu postoje ostaci crkve Sv. Nikole, u kojoj je 1860. godine pronađena povelja cara Stefana Dušana kojom osniva manastir Sv. Arhanđela kod Prizrena.
U Koriši stoje i ostaci crkve Sv. Đorđa, kao i crkve Pokrova Presvete Bogorodice u kojoj su očuvani delovi živopisa iz 16. ili 17. veka.
Najznačajniji sakralni objekat u Koriši je manastir Sv. Marko Koriški. Prema sačuvanom zapisu, manastirska crkva je sagrađena 1467. godine. Za sve vreme turske vladavine manastir je ostao nerazrušen, a sa zvonika manastirske crkve oglasila su se prva zvona po oslobođenju prizrenskog kraja od Turaka. Jedno vreme manastir je bio zapusteo. Godine 1858. ruski konzul u Prizrenu zapisao je da manastir već godinama služi „kao staja za koze susednih Albanaca“. Zna se da je u 18. veku manastir bio obnovljen i naseljen, i da se u njegovoj biblioteci nalazila znatna zbirka starih knjiga i rukopisa. Tu se čuvao i prepis Dušanovog zakonika, tzv. prizrenski prepis, koji se smatra najpotpunijim i najbližim originalu iz 1349. godine. Danas se ovaj prepis nalazi u Narodnom muzeju u Beogradu. Za vreme Prvog svetskog rata manastir je bio razoren, njegovi konaci spaljeni i opljačkani, a duhovnici poubijani i rasterani. Ove zločine počinili su Albanci na čelu sa poznatim progoniteljem Srba Rustem Kabašem. Oni su u manastiru bili zatekli jednu jedinicu sa šezdeset vojnika srpske vojske i nekoliko oficira, kojima su dali „besu“ (obećanje koje se ne sme pogaziti) da će im poštedeti živote ukoliko dopuste da budu razoružani. Ali umesto toga, sve su ih poubijali. Dva svedoka ovog nečuvenog pokolja- osamdesetogodišnju duhovnicu i šezdesetogodišnjeg manastirskog zidara - strmoglavice su bacili niz manastirsku liticu, dok su trećeg svedoka - sreskog načelnika koji se sa sinom i kćerkom sklonio u manastir - ubili. Posle Prvog svetskog rata manastir je obnovljen, ali su ga 1941. godine Albanci ponovo opljačkali, manastirsku stoku su oteli, a monahe razjurili; sa crkve su iščupali zvona i bacili ih niz stenu ili odneli. Zločini Albanaca nastavljeni su i posle Drugog svetskog rata. U mnogo navrata su skrnavili manastir, razbijali vrata i prozore, podmetali požare, bacali ikone niz stene, lomili nadgrobne ploče monaha koji su pohranjeni na manastirskom groblju. Na brdu iznad manastira nalazi se Isposnica Sv. Marka Koriškog koja je teško pristupačna.
Naselje ima albansku etničku većinu.
Broj stanovnika na popisima:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.