Jovan XI Vek (grčki: ; također poznat i kao Bek ili Bekos; ? - mart 1297) bio je vaseljenski patrijarh Carigrada koji je stolovao od 1275. do 1282. godine i koji je poznat kao zagovornik ujedinjenja pravoslavaca sa Katoličkom crkvom, odnosno tzv. Lionske unije.
Jovan se rodio u Nikeji, odnosno kao potomak bizantskih izbjeglica iz Carigrada nakon pada pod križarsku vlast. Prvi put se spominje 1273. godine, kada je bizantski car Mihajlo VIII Paleolog, bojeći se planova Karla I Anžujskog za križarski rat sa ciljem obnove Latinskog Carstva, odlučio bizantsku crkvu podvrći autoritetu rimskog pape. Slično kao i njegov prethodnik Josif I, Jovan se tome usprotivio, pa ga je neko vrijeme car dao staviti u zatvor.
Kada je, pak, Josif protjeran, car, koji je u međuvremenu poslao izaslanike papi na Drugi lionski sabor, ga je 2. juna 1275. postavio za novog patrijarha. Jovan XI je dotada promijenio mišljenje te ne samo podržao uniju, nego započeo i intenzivnu propagandnu djelatnost, pišući niz tekstova gdje je nastojao pronaći teološke argumente za uniju sa Rimom, odnosno supremaciju rimskog pape nad Bizantom. Ti su tekstovi kasnije prevedeni na latinski i često korišteni od katoličkih teologa na Zapadu.
Unija, čija je glavna svrha bila političke prirode, nije bila popularna među bizantskim svećenstvom i narodom. Kada je 1282. umro Mihajlo, sa njom je nestao njegov glavni zagovornik. Mihajlov sin i nasljednik Andronik II Paleolog je odlučio od nje odustati, kao i žrtvovati nepopularnog patrijarha Jovana. Krajem 1282. je Jovan prisiljen na povlačenje u manastir i javno odricanje od svojih stavova kao heretičkih. Usprkos toga, Jovan je iz kućnog pritvora nastavio spisateljsku djelatnost, nastojeći opravdati svoje stavove i postupke.
Vanjske veze
- Catholic Encyclopedia Article
- Peter Gilbert, Not an Anthologist: John Bekkos as a Reader of the Fathers
| Pravoslavne crkvene titule | ||
|---|---|---|
| Prethodi: Josif I Galesiotes |
patrijarh Carigrada 1275–1282 |
Slijedi: Josif I Galesiotes |
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
