Aleksandrijska škola

Aleksandrijska bogoslovska škola je poznata po alegorijskoj ili kontemplativnoj metodi tumačenja Biblije. Imala je čuvene predstavnike kao što su Filon, Sv. Kliment Aleksandrijski i Origen. Pod uticajem platonovske filosofije, koja vladaše jelinskom sredinom u Aleksandriji u II i III veku, ova škola je uvela alegoriju u biblijsku egzegezu. Njihova tumačenja zasnovana su na uvidu da je sadržaj Svetoga Pisma pun tajni, da ima ne samo očigledan, istorijski, bukvalan smisao, nego i duhovan, mističan, skriveni, prepoznativ samo onima koji poseduju blagodat poznanja i kontemplacije. Origen (185-252) je upotrebljavao alegoriju u ekstremnom obliku, a metodološka preterivanja aleksandrijske škole mogu se naći i u docnijoj egzegetskoj literaturi (Didim Slepi, Sv. Grigorije Niski, Sv. Maksim Ispovednik). Egzegetska aleksandrijska metoda protivpoložena je onoj iz škole u Antiohiji, koja je više volela istorijsko tumačenje ili sistematski smisao biblijskog teksta.

Sa stanovišta Hristologije, aleksandrijska škola predstavlja jednostranu težnju i naginje ka rešenjima koja bi se mogla tumačiti u monofizitskom smislu. Formula Sv. Kirila: "Jedna priroda ovapoloćenog Logosa", koja ostavlja mogućnost da je ipostasnim sjedinjenjem Logos mogao izgubiti punoću svoga čoveštva koje je primio u Svoju ipostas, ispravljena je na Četvrtom Vaseljenskom Saboru, u Halkidonu (451). U sukobu sa antiohijcima, bogoslovi aleksandrijske škole učili su da ovaploćenje Logosa predstavlja načelo oboženja (Θεοσις) ljudske prirode, pojam koji je uveo Sveti Atanasije, a preuzeli ga Kapadokijski Oci (Vasilije Kesarijski, Grigorije Niski, Grigorije Bogoslov i Amfilohije Ikonijski).

Vanjske veze

• Alexandrian School (Encyclopædia Britannica 1911)