Brusnica (Gornji Milanovac)

Brusnica je naselje u Srbiji u opštini Gornji Milanovac u Moravičkom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 650 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 667 stanovnika).

Ukoliko ste tražili drugo značenje, vidite članak Brusnica (višeznačna odrednica).

Brusnica
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Moravički
Opština	Gornji Milanovac
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	650
Geografija
Koordinate
Nadmorska visina	346 m
Brusnica Brusnica (Srbije)
Ostali podaci
Pozivni broj	032
Registarska oznaka	GM

Selo je razbijenog tipa i deli se na dva velika kraja u kojima kuće pojedinih rodova obrazuju razređene grupe. U selu ima svega 218 domaćinstava.

Seoska crkva je Pokrovica, do crkve je Porta. Sabori se skupljaju na Bogorodičin Pokrov, Preobraženje i Mladence, a seoska preslava je Bela Subota, prva posle praznika Duhova. Na Belu Subotu se litijom obilaze zapisi, kojih ima 45. Glavni vašar u selu je u Belu Nedelju pred Poklade.

Kroz Brusnicu prolaze železnička pruga Beograd-Čačak i drumovi Beograd-Čačak i Gornji Milanovac-Pranjani.

Istorija

Brusnica pod Rudnikom se pominje još u dobu Nemanjića.^[1] Kada je car Dušan 1354. pošao sa vojskom da protera Ugare koji su zauzeli Beograd i Mačvu, on 14. avgusta potpisuje jednu hrisovulju, što je prvi pomen jednog od naselja takovskog kraja u srednjem veku.^[2]

U selu je bilo sedište turskih begova sve do Prvog srpskog ustanka, kao i sedište muselima. Nakon toga, tu je bilo sedište Rudničke nahije, a od uspešnog završetka Drugog srpskog ustanka pa sve do stvaranja varoši Despotovice (danas Gornji Milanovac) sedište Rudničkog okruga.^[1]

1813. za muselima biva postavljen Ašin-beg, rodom iz Sandžaka. Stigao je sa 150 vojnika i 20 kamila.^[1] Miloš Obrenović se zbližava sa Ašin-begom i vremenom postaju pobratimi, a uoči izbijanja 2. srpskog ustanka, Miloš noću, sa nekoliko odabranih momaka, odlazi u Brusnicu i svog pobratima sa porodicom i pratnjom ispraća prema Čačku i Užicu, u sigurnost.^[1]

Iz Brusnice je poreklom dinastija Obrenovića. U Brusnici je tokom 1822. godine boravio i Dimitrije Davidović, jedan od pionira srpskog novinarstva, diplomata i ustavopisac dok je bio u nemilosti kod kneza Miloša Obrenovića. U selu se nalazi crkva svetog Nikole koju je 1836. podigao Jovan Obrenović.

Demografija

U naselju Brusnica živi 532 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 40,9 godina (38,5 kod muškaraca i 43,3 kod žena). U naselju ima 199 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,27.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Brusnica je pre osnivanja grada Gornjeg Milanovca bila sedište opštine; danas je veći deo sela postao deo prigradske zone, tako da je broj stanovnika ustaljen.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija Godina Stanovnika 1948. 1271 [3] 1953. 1304 1961. 1191 1971. 1056 1981. 613 1991. 667 663 2002. 674 650

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi			632	97.23%
Crnogorci			1	0.15%
Albanci			1	0.15%
nepoznato			14	2.15%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[4]

	m			ž
?	0			0
80+	2			8
75-79	10			10
70-74	19			18
65-69	19			38
60-64	14			24
55-59	10			6
50-54	24			16
45-49	32			35
40-44	34			25
35-39	21			22
30-34	18			20
25-29	24			15
20-24	26			18
15-19	22			27
10-14	26			11
5-9	21			16
0-4	10			9
prosek	38.5			43.3

Domaćinstva

Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 239 258 285 279 166 199 199

Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 32 43 32 49 22 19 1 - 1 - 3.27

Domaćinstva

Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 275 90 171 9 5 - 282

Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 56 170 52 4 -

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	136	11	-	-	65	5	8	10	2	16
Ženski	95	7	-	-	56	2	-	10	5	-
Oba	231	18	-	-	121	7	8	20	7	16
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	-	4	4	2	5	1	-	-	3
Ženski	1	1	2	4	5	1	-	-	1
Oba	1	5	6	6	10	2	-	-	4

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Reference

1. Živadin M. Stevanović: Postanak i razvitak Gornjeg Milanovca, 1968; izdanje pisca.
2. Gornji Milanovac i Takovski kraj, NIRO Dečje novine, 1987.
3. Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
4. Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Spoljašnje veze

Portal Srbija

Brusnica (Gornji Milanovac) na Wikimedijinoj ostavi

• Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain)
• Satelitska mapa (Wikimapia)
• Gugl satelitska mapa (Maplandia)
• Plan naselja na mapi (Mapquest)

Literatura

Milenko S. Filipović: Takovo, Srpski etnografski zbornik, 1960.

Vidi još

• Rudnički okrug
• Opština Gornji Milanovac
• Baba Višnja