Administrativna podjela Meksika

Meksiko je savezna republika koja se sastoji od 31 savezne države i jednog saveznog distrikta, koji je i glavni grad (Mexico City). Prema Ustavu iz 1917. godine, države članice federacije su slobodne i suverene.^[1] Svaka država omaganje svoj kongres i ustav, a savezni distrikt ima samo ograničenu autonomiju s lokalnim kongresom i vladom. Teritorija saveznog distrikta, poznatija pod nazivom Mexico City, predstavlja glavni grad Meksika.

Administrativna podjela

Administrativna podjela Meksika

Savezni distrikt

Naziv	Službeno ime	Zastava	Površina	Stanovništvo (2010.)[2]	Datum osnivanja
Mexico City	Distrito Federal		0 1.485 km2	08.720.916	1819121418. novembar 1824.[3]

Savezna država

Sjedinjene Meksičke Države

Savezna država	Službeni naziv: Estado Libre y Soberano de:	Zastava	Središte	Najveći grad	Površina[4]	Stanovništvo (2010.)	Redosled upisa u Federaciju	Datum prijema u Federaciju
Aguascalientes	Aguascalientes		Aguascalientes	Aguascalientes	0056185.618 km2	011849961.184.996	24&0000000000000024.00000024	185702055. februr 1857.[5]
Baja California	Baja California		Mexicali	Tijuana	07144671.446 km2	031550703.155.070	29&0000000000000029.00000029	1952011616. januar 1952.[6]
Baja California Sur	Baja California Sur		La Paz	La Paz	07392273.922 km2	00637026637.026	31&0000000000000031.00000031	197410088. oktobar 1974.[7]
Campeche	Campeche		San Francisco de Campeche	San Francisco de Campeche	05792457.924 km2	00822441822.441	25&0000000000000025.00000025	1863042929. april 1863.[8]
Chiapas	Chiapas		Tuxtla Gutiérrez	Tuxtla Gutiérrez	07328973.289 km2	047965804.796.580	19&0000000000000019.00000019	1824091414. septembar 1824.[9]
Chihuahua	Chihuahua		Chihuahua	Ciudad Juárez	247455247.455 km2	034064653.406.465	18&0000000000000018.00000018	182407066. juli 1824.[9]
Coahuila1,4	Coahuila de Zaragoza		Saltillo	Torreón	151563151.563 km2	027483912.748.391	16&0000000000000016.00000016	182405077. maj 1824.[9]
Colima6	Colima		Colima	Manzanillo	005625 5.625 km2	00650,555 650.555	23&0000000000000023.00000023	1856091212. septembar 1856.[10][11]
Durango	Durango		Victoria de Durango	Victoria de Durango	123451123.451 km2	016329341.632.934	17&0000000000000017.00000017	1824052222. maj 1824.[9]
Guanajuato	Guanajuato		Guanajuato	León	03060830.608 km2	054863725.486.372	02&0000000000000002.0000002	1823122020. decembar 1823.[9]
Guerrero	Guerrero		Chilpancingo de los Bravo	Acapulco	06362163.621 km2	033887683.388.768	21&0000000000000021.00000021	1849102727. oktobar 1849.[12]
Hidalgo	Hidalgo		Pachuca	Pachuca	02084620.846 km2	026650182.665.018	26&0000000000000026.00000026	1869011616. januar 1869.[13]
Jalisco	Jalisco		Guadalajara	Guadalajara	07859978.599 km2	073506827.350.682	09&0000000000000009.0000009	1823122323. decembar 1823.[9]
México	México		Toluca de Lerdo	Ecatepec de Morelos	02235722.357 km2	1517586215.175.862	01&0000000000000001.0000001	1823122020. decembar 1823.[9]
Michoacán	Michoacán de Ocampo		Morelia	Morelia	05864358.643 km2	043510374.351.037	05&0000000000000005.0000005	1823122222. decembar 1823.[9]
Morelos	Morelos		Cuernavaca	Cuernavaca	0048934.893 km2	017772271.777.227	27&0000000000000027.00000027	1869041717. april 1869.[14]
Nayarit	Nayarit		Tepic	Tepic	02781527.815 km2	010849791.084.979	28&0000000000000028.00000028	1917012626. januar 1917.[15]
Nuevo León4	Nuevo León		Monterrey	Monterrey	06422064.220 km2	046534584.653.458	15&0000000000000015.00000015	182405077. maj 1824.[9]
Oaxaca	Oaxaca		Oaxaca de Juárez	Oaxaca de Juárez	09379393.793 km2	038019623.801.962	03&0000000000000003.0000003	1823122121. decembar 1823.[9]
Puebla	Puebla		Puebla de Zaragoza	Puebla de Zaragoza	03429034.290 km2	057798295.779.829	04&0000000000000004.0000004	1823122121. decembar 1823.[9]
Querétaro	Querétaro de Arteaga		Santiago de Querétaro	Santiago de Querétaro	01168411.684 km2	018279371.827.937	11&0000000000000011.00000011	1823122323. decembar 1823.[9]
Quintana Roo	Quintana Roo		Chetumal	Cancún	04236142.361 km2	013255781.325.578	30&0000000000000030.00000030	197410088. oktobar 1974.[16]
San Luis Potosí	San Luis Potosí		San Luis Potosí	San Luis Potosí	06098360.983 km2	025855182.585.518	06&0000000000000006.0000006	1823122222. decembar 1823.[9]
Sinaloa	Sinaloa		Culiacán	Culiacán	05737757.377 km2	027677612.767.761	20&0000000000000020.00000020	1830101414. oktobar 1830.[17]
Sonora2	Sonora		Hermosillo	Hermosillo	179503179.503 km2	026624802.662.480	12&0000000000000012.00000012	1824011010. januar 1824.[9]
Tabasco5	Tabasco		Villahermosa	Villahermosa	02473824.738 km2	022386032.238.603	13&0000000000000013.00000013	182402077. februar 1824.[9]
Tamaulipas4	Tamaulipas		Ciudad Victoria	Reynosa	08017580.175 km2	032685543.268.554	14&0000000000000014.00000014	182402077. februar 1824.[9]
Tlaxcala	Tlaxcala		Tlaxcala	Vicente Guerrero	0039913.991 km2	011699361.169.936	22&0000000000000022.00000022	185612099. decembar 1856.[18]
Veracruz	Veracruz de Ignacio de la Llave		Xalapa	Veracruz	07182071.820 km2	076431947.643.194	07&0000000000000007.0000007	1823122222. decembar 1823.[9]
Yucatán3	Yucatán		Mérida	Mérida	03961239.612 km2	019555771.955.577	08&0000000000000008.0000008	1823122323. decembar 1823.[9]
Zacatecas	Zacatecas		Zacatecas	Zacatecas	07553975.539 km2	014906681.490.668	10&0000000000000010.00000010	1823122323. decembar 1823.[9]

1. Pridružila se federaciji pod nazivom Coahuila y Tejas.
2. Pridružila se federaciji pod nazivom Estado de Occidente, takođe poznata kao Sonora y Sinaloa.
3. Pridružila se federaciji pod nazivom República Federada Yucatan,^[19] od nje su formirane sadašnje države Yucatan, Quintana Roo i Campeche. Postala nezavisna 1841. godine konstituisanjem druge Republike Yucatan i definitivno se pridružila saveznoj državi 1848. godine
4. Države Nuevo León, Tamaulipas i Coahuila de facto su postale nezavisne 1840. godine formiranjem Republica del Rio Grande. Ove države nikada nisu konsolidovale svoju nezavisnost, jer su snage koje su proklamovale nezavisnost poražene od centralističkih snaga Meksika.^[20]
5. Država Tabasco se otcepila od Meksika u dva navrata, prvi put 13. februara 1841. godine da bi se ponovo pridružila savezu 2. decembra 1842. i 9. novembra 1846. godine a od 8 decembra iste godine je ponovo u sastavu države Meksiko.
6. Uključuje udaljena Revillagigedo ostrva.

Savezne države

Države meksičke federacije su slobodne, suverene, samostalne i nezavisne jedna u odnosu na drugu. Slobodne su da same upravljaju u skladu s vlastitim zakonima. Svaka država ima svoj ustav koji ne može protivrečiti saveznom ustavu koji, definiše pitanja od nacionalnog interesa. Države ne mogu sklapati saveze s drugim državama ili bilo kojim drugim nezavisnim državama bez saglasnosti cele Federacije, osim aranžmana iz oblasti obrane i sigurnosti potrebnih da bi se osigurala sigurnost graničnih država u slučaju invazije. Politička organizacija svake države se zasniva na podjeli vlasti po principu kongresnog sistema: zakonodavna vlast je poverena jednodomnom kongresu (savezni kongres je dvodomni); izvršna vlast je nezavisna od zakonodavne a predstavlja se guvernerom koji se bira na izborima. Sudska vlast je poverena Vrhovnom sudu pravde. S obzirom da je svaka država pravno samostalna, svaka savezna država ima svoje građanske i prekršajne zakone i pravosudna tela. U saveznom kongresu, savezne države i savezni distrikt zastupaju po 3 senatora, dvojica izabranih na osnovu opšteg biračkog prava po načelu relativne većine i 1 senator koji je predstavnik najveće manjinske stranke.

Unutrašnja podjela država

Svaka država je podjeljena na manje administrativne jedinice - opštine. Svaka opština samostalna bira svoje opštinsko veće. Na čelu veća je gradonačelnik koji se bira svake 3 godine bez mogućnosti neposrednog reizbora. Veće je nadležno, u većini slučajeva, za osiguranje komunalnih uslova stanovništva. Ovaj koncept, proizašao iz meksičke revolucije, poznat je kao "slobodne opštine". U Meksiku postoji ukupno 2.438 opština. Država s najvećim brojem opština je Oaxaca koja broji 570 opština, a država s najmanjim brojem je Baja California i sastoji se od samo njih pet.

Reference

1. „Federal Constitution of the United Mexican States”. Supreme Court of Mexico. str. 113. Arhivirano iz originala na datum 2011-05-11. Pristupljeno 5. april 2011.
2. Censo 2010
3. „Conmemora la Secretaría de Cultura el 185 Aniversario del Decreto de Creación del Distrito Federal”. Arhivirano iz originala na datum 2011-07-22. Pristupljeno 2015-03-21.
4. „INEGI”. Arhivirano iz originala na datum 2011-07-23. Pristupljeno 2015-03-21.
5. „Calendario de Eventos Cívicos - Febrero”. Arhivirano iz originala na datum 2010-04-11. Pristupljeno 2015-03-21.
6. „Transformación Política de Territorio Norte de la Baja California a Estado 29”. Arhivirano iz originala na datum 2018-12-26. Pristupljeno 2015-03-21.
7. „Secretaria de Educación Publica”. Arhivirano iz originala na datum 2010-08-10. Pristupljeno 2015-03-21.
8. „Secretaria de Educación Publica”. Arhivirano iz originala na datum 2019-01-07. Pristupljeno 2015-03-21.
9. „Las Diputaciones Provinciales” (španski). str. 15.
10. „Portal Ciudadano de Baja California”. Arhivirano iz originala na datum 2018-12-26. Pristupljeno 2015-03-21.
11. „Universidad de Colima”. Arhivirano iz originala na datum 2017-05-25. Pristupljeno 2015-03-21.
12. „Erección del Estado de Guerrero”. Arhivirano iz originala na datum 2007-10-17. Pristupljeno 2015-03-21.
13. „Congreso del Estado Libre y Soberano de Hidalgo”. Arhivirano iz originala na datum 2018-12-26. Pristupljeno 2015-03-21.
14. „Enciclopedia de los Municipios de México”. Arhivirano iz originala na datum 2011-07-18. Pristupljeno 2015-03-21.
15. „Gobierno del Estado de Tlaxcala”. Arhivirano iz originala na datum 2010-02-18. Pristupljeno 2015-03-21.
16. „Gobierno del Estado de Quintana Roo”. Arhivirano iz originala na datum 2018-12-26. Pristupljeno 2015-03-21.
17. „500 años de México en documentos”.
18. „Portal Gobierno del Estado de Tlaxcala”. Arhivirano iz originala na datum 2009-12-27. Pristupljeno 2015-03-21.
19. „La historia de la República de Yucatán”. Arhivirano iz originala na datum 2019-01-07. Pristupljeno 2015-03-21.
20. „República de Río Grande, el País que no pudo ser.” (španski).

Administrativna podjela Meksika na Wikimedijinoj ostavi