Oront (rijeka)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Oront ili ‘Āṣī (العاصي) je rijeka u Libanonu, Siriji i Turskoj.
- V. Orontidska dinastija za armenske kraljeve i satrape po imenu Oront.
U prošlosti je bila poznata kao glavna rijeka Levanta, također poznata kao Draco, Typhon i Axius. Njeno moderno ime ‘Āṣī ("buntovnik") potječe od Axius, ali i označava neuobičajen tok rijeke s obzirom da ona teče s juga na sjever, što nije slučaj s drugim rijekama u oblasti.
Oront izvire u Labwehu na istočnoj strani Dolina Bekaa, blizu izvora rijeke Litani koja teče na jug. Ona teče na sjever, paralelno s obalom te pada nekih 600 m kroz stjenovitu klisuru. Potom se širi u Jezero Homs, koje je stvoreno branom u antici. Dolina se potom širi u bogate oblasti Hamah (Hamaih-Epiphaneia), ispod koje se nalaze livade Amykes, te sadrže ruševine drevnih gradova Apameja i Larisa. Središnja dolina Oronta završava stjenovitom barijerom Jisr al-Hadid, gdje se okreće prema zapadu te se otvara Antiohijska ravnica.
Sa sjevera se u nju ulijevaju velike pritoke Afrin i Kara Su, i to kroz nekadašnje Antiohijsko jezero, koje je isušeno kroz umjetni kanal (Nahr al-Kowsit). Nastavlja teći na sjever kroz Antakyju (drevnu Antiohiju) te se okreće na jugozapad kroz veliku klisuru (u antici uspoređenu s Tempeom), te uz pad od 50 m sljedećih 16 km dolazi do mora u maloj luci Samandağı (bivša Suedia, u antici Seleukija Pijerija). Ukupna dužina joj je 240 km.
Uglavnom neplovna i od male koristi za irigaciju, Oront je u historiji imala važnost prije svega zbog doline koja je pružala prirodnu rutu za promet sa sjevera na jug; ceste od sjevera i sjeveroistoka, koje se spajaju u Antiohiji, prati rijeku do Homsa i brane Al-Rastan, te gdje se razdvajaju na putu za Damask i južnu Siriju; od davnine su tom dolinom išli putevi za i od Egipta. Na Orontu se vodila bitka kod Kadeša za vrijeme vladavine Ramzesa II (1279 – 1213. pne.). Na Orontu se također vodila i velika bitka kod Karkara 853. pne. između asirskog kralja Šalmanasara III i vojske 12 kraljeva pod Hadadezerom od Damaska. Godin 637. su snage Rašidunskog Kalifata i Bizantskog Carstva vodile bitku na Željeznom mostu, nazvanu po mostu koga su bili sagradili Rimljani.
Oront je također dugo vremena služio kao prirodna granica. Egipćani su ga smatrali sjevernom granicom naroda Amurru, istočno od Fenicije. Za križarskih ratova u 12. vijkeku, Oront je bio trajna granica Kneževine Antiohije i Alepa.
Oront je poslužio francuskom piscu Mauriceu Barresu (1862–1923) za njegovu knjigu Un Jardin sur l'Oronte.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
