Mletačko-osmanski rat (1463–1479)

Prvi Mletačko-osmanski rat vodio se od 1463. do 1479., rezultat tog rata bio je mletački gubitak Negroponta i Eubeje, većeg dijela Moreje (Peloponez) i Albanije u korist Osmanskog Carstva.

Prvi Mletačko-osmanski rat
Segment Mletačko-osmanskih ratova
venecijanska karta Eubeje
Datum 1463. - 1479. Lokacija Moreja (Peloponez), Negropont, Eubeja, Albanija, Egejsko more, Crna Gora Ishod Osmanska pobjeda, Carigradski mir (1479)
Sukobljene strane
Mletačka Republika Papinska Država Skenderbeg Zeta Grčki ustanici	Osmansko Carstvo
Komandanti i vođe
Alvise Loredan Giacomo Loredan Sigismondo Malatesta Vettore Cappello Antonio da Canal Pietro Mocenigo Skenderbeg Ivan Crnojević	Mehmed II Turahanoğlu Omer Beg Mahmud Paša Abogović

Historija

osmanska mornarica još od 1423. započela se sukobljavati sa mletačkom flotom za kontrolu po Egeju i Jadranskom moru, te čarke (pravi mali ratovi) trajali su punih sedam godina.^[1] Sukobi su obnovljeni nakon Pada Carigrada 1453. To se 1463. razbuktalo u pravi rat koji je potrajao do potpisivanja mirovnog sporazuma u Carigradu 1479.^[1]

Odlučna bitka tog rata vodila se za snažnu venecijansku utvrdu Negropont (Halkidu) na otoku Eubeji. Sudionik tih događaja fratar Giacomo Pugliese, kasnije je zapisao da se u junu 1970. u uskom kanalu ispred Negroponta pojavila flota Mamud Paše i poredala brodove, jedan uz drugi i tako napravila most.^[2] Ostatak posla su prepustili janjičarima sa kopna, koji su svojom brojnošću višestruko premašivali branitelje i nakon pet juriša ipak zauzeli grad.

Taj poraz nisu mogle ublažiti niti sjajne pobjede - 1472. tadašnjeg admirala Pietra Moceniga (kasnijeg dužda) u pomorskim bitkama kod Antalye i Smirne.^[3]

Manje kopnene bitke tog rata vodile su se po Albaniji i Crnoj Gori gdje su mletački saveznici Skenderbeg i Ivan Crnojević pružali otpor. Posljednje venecijansko uporište u Albaniji Skadar palo je u ruke Osmanlija 1478. nakon kampanje koju je poveo sam sultan Mehmed II.

Od 1480. mletačka flota više nije bila u stanju zaustaviti daljnji prodor Osmanlija koji su opkolili Rodos i zauzeli Otrant.^[1]

Izvori

1. „Ottoman wars in Europe” (engleski). New World Encyclopedia. Pristupljeno 23. 05. 2017.
2. „The Sultan of Vezirs: The Life and Times of the Ottoman Grand Vezir Mahmud ...” (engleski). Théoharis Stavrides. Pristupljeno 25. 05. 2017.
3. „Mocenigo, Pietro” (talijanski). Treccani. Pristupljeno 23. 05. 2015.

Vanjske veze

Ottoman wars in Europe ()