وفاقي انتظامي قبائلي علائقا

وفاق جي انتظام هيٺ قبائلي علائقا یا "پاڪستان جا قبائلي علائقا" چئین صوبن کان الڳ حيثيت رکندڙ ھڪ خطو ھيو جيڪو وفاق جي انتظام ھيٺ ھيو. سال 2018 ۾ آئيني ترميم ھيٺ ھن علائقي کي صوبي خيبر پختونخوا ۾ ضم ڪيو ويو. قبائلي علائقا 27 ھزار 220 چورس ڪلوميٽرن جي علائقي تي پکڙيل ھيا.

فاٽا
نشان
ايراضي:	27,220 km²
آبادي:	5,600,000

پاڪستان جو نقشو، قبائلي علائقا ڳاڙھي رنگ۾ پڌرا آھن

اولھ ۾ ھن علائقن جي سرحد افغانستان سان ملي ٿي جتي  ڊيورنڊ لائين انھن کي افغانستان کان جدا ڪري ٿي. قبائلي علائقن جي اوڀر ۾ پنجاب، پاڪستان صوبو ۽ ڏکڻ ۾ بلوچستان صوبو آھي.

سال 2000 جي مطابق قبائلي علائقن جي ڪل آبادي 33 لک 41 ھزار 70 ھئي، جيڪا پاڪستان جي ڪل آبادي جو تقريبن 2 سيڪڙو پئي ٿي. ھي قبائلي علائقا مختلف پشتون قبيلن ۾ ورھايل آھي. ھنن  علائقن کي مختلف ايجنسين ۾ ورھايو ويو ھو.

قبائلي علائقن جو ايجنسيون

ھن ڀاڱي ۾ نئين معلومات جي ضرورت آھي.

تصغیر|وفاق جي انتظام هيٺ قبائلي علائقا قبائلي علائقا ھنن 7 ايجنسين/ضلعن تي مشتمل ھيا.

• خيبر ايجنسي
• ڪرم ايجنسي
• باجوڙ ايجنسي
• مھمند ايجنسي
• اورڪزئي ايجنسي
• اتر وزيرستان
• ڏکڻ وزيرستان

ان کان علاوه پشاور، ٽانڪ، بنون، ڪوھاٽ ۽ ڊيرا اسماعيل خان سان ملندڙ 6 سرحدي علائقا بہ موجود آھن.

• سرحدي علائقو بنون
• سرحدي علائقو ڊيرا اسماعيل خان
• سرحدي علائقو ڪوھاٽ
• سرحدي علائقو لڪي مروت
• سرحدي علائقو پشاور
• سرحدي علائقو ٽانڪ

قبائلي علائقن جي اھم شھرن ۾ پاره چنار، ميران شاھ مير علي، باجوڙ، وانا ۽ دره بازار شامل آھن.

تعليم

ھن وقت پاڪستان جا حڪمران پنھنجي دولت وڌائڻ ۾ ڪا ڪسر نٿا ڇڏين تہ ٻي طرف ھنن انھن غريب ماڻھن کي تعليمي سھولتن کان بہ پري رکيو آھي. نہ ئي انھن جي لاءِ اسڪول ۽ نہ ئي ڪاليج بڻايا ويا آھن اھا ئي وجھ آھي تہ ھنن ماڻھن جي نسبت پاڪستان جي ٻين علائقن جا ماڻھو خصوصاً پختونخوا ۽ پنجاب تعليم ۾ قبيلن کان تمام اڳتي آھن پر قبائلي جيڪي پاڪستاني قوم جو باقاعدو حصو آھن ھو انھن سھولتن کان محروم رھيا آھن.

لاڳاپيل مضمون

• پاٽا (صوبائي انتظام هيٺ علائقا)
• پاڪستان جون انتظامي ايڪائيون
• گلگت بلتستان

حوالا