آمريڪا جون گڏيل رياستون
اتر آمريڪا کنڊ جو هڪ ملڪ / From Wikipedia, the free encyclopedia
آمريڪا جون گڏيل رياستون:(انگريزي: United States of America) جنهن کي يونائيٽيڊ اسٽيٽس، يو ايس يا آمريڪا به چيو ويندو آهي، 50 رياستن تي مشتمل هڪ جمهوري ملڪ آهي. هي ملڪ اتر آمريڪا کنڊ ۾ واقع آهي. هتان جي گادي جو هنڌ واشنگٽن ڊي سي ۽ سڀ کان وڏو شهر نيويارڪ آهي. 50 مان 48 رياستون هڪ ئي هنڌ ڪئناڊا جي ڏکڻ ۽ ميڪسيڪو جي اتر ۾ واقع آهن، جڏهن ته هڪ رياست الاسڪا باقي ملڪ کان پري ڪئناڊا جي اولھ ۾ ۽ ٻي رياست هوائي باقي ملڪ جي اولھ ۾ پئسفڪ سمنڊ ۾ آهي. آمريڪا جي واشنگٽن رياست اهم رياست آهي آمريڪا جي ڪل آبادي 34 ڪروڙ آهي ۽ هي آبادي جي لحاظ کان دنيا جو ٽيون وڏو ملڪ آهي. هي ملڪ 1776ع ۾ قائم ٿيو. ناڻي ۽ فوجي طاقت جي لحاظ کان دنيا ۾ سڀ کان وڌيڪ طاقتور آهي.
يونائيٽيڊ اسٽيٽس آف آمريڪا | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
يونائٽيڊ اسٽيٽس جنھن ۾ الاسڪا ۽ ھوائي بہ شامل ڏيکاريل آهن | |||||
گڏيل آمريڪي رياستون ۽ انھن جا علائقا | |||||
گادي جو هنڌ | واشنگٽن ڊي سي | ||||
سڀ کان وڏو شهر | نيويارڪ سٽي 40°43′N 74°00′W | ||||
دفتري ٻوليون | وفاقي سطح تي ڪابہ سرڪاري ٻولي ناھي | ||||
قومي ٻولي | انگريزي [b] | ||||
نسلي گروھ | * 72.41%: گورا
| ||||
مقامي آبادي | آمريڪن يا آمريڪي | ||||
حڪومت | وفاقيصدارتيآئيني ريپبلڪ | ||||
• صدر |
ڊونالڊ ٽرمپ | ||||
• نائب صدر |
مائيڪ پينس | ||||
• اسپيڪر آف ھائوس آف ريپريزنٽيٽو |
پائل ريئن | ||||
• چيف جسٽس |
جان رابرٽس | ||||
مقننه | ڪانگريس | ||||
سينيٽ | |||||
ھائوس آف ريپريزنٽيٽو | |||||
برطانيا کان آزادي | |||||
• آمريڪا جي آزادي جو پڌرنامو |
4 جولاءِ 1776 | ||||
• ڪنفيڊريشن جو قيام |
پھرين مارچ 1781 | ||||
• پيرس وارو معاھدو(1783) |
3 سيپٽمبر 1783 | ||||
• آمريڪا جو آئين |
21 جون 1788 | ||||
• اتر مرينا ٻيٽ |
24 مارچ 1976 | ||||
پکيڙ | |||||
• جملي پکيڙ |
9٬857٬306 km2 (3٬805٬927 sq mi) (3rd/4th) | ||||
• پاڻي (%) |
7.1 | ||||
• خشڪي جي پکيڙ |
9,158,022 km2 3,535,932 sq mi | ||||
آبادي | |||||
• 2016 اندازو |
322,369,319[4] (3rd) | ||||
• 2010 مردم شماري |
309,349,689[5] (3rd) | ||||
• گھاٽائي |
35 /km2 (90.6 /sq mi) (180th) | ||||
جِي ڊي پي (مساوي قوت خريد ) | 2014 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل |
$17.419 trillion[6] (2nd) | ||||
• في سيڪڙو |
$54,629[6] (10th) | ||||
جِي. ڊي. پي (رڳو نالي ۾ ) | 2014 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل |
$17.419 trillion[6] (1st) |
پيلو-انڊين 12,000 سال اڳ کان وڌيڪ بيرنگ زميني پل جي پار لڏي ويا. برطانوي نوآباديات 1607 ۾ ورجينيا ۾ تيرهن ڪالونين جي پهرين آبادي جو سبب بڻيو. ٽيڪس ۽ سياسي نمائندگي تي برطانوي تاج سان ٽڪراءَ آمريڪي انقلاب کي جنم ڏنو، ٻي ڪانٽينينٽل ڪانگريس 4 جولاءِ 1776ع تي آزاديءَ جو باضابطه اعلان ڪيو. انقلابي جنگ (1775-1783)، ملڪ اتر آمريڪا ۾ وڌندو رهيو. جيئن وڌيڪ رياستون داخل ڪيون ويون، غلاميءَ تي سيڪشنل ڊويزن آمريڪا جي ڪنفيڊرٽ رياستن جي علحدگيءَ جو سبب بڻيون، جن 1861-1865 آمريڪي گهرو ويڙهه دوران يونين جي باقي رياستن سان وڙهيو. يونين جي فتح ۽ تحفظ سان، غلامي کي قومي طور تي ختم ڪيو ويو. 1890ع تائين، آمريڪا پاڻ کي هڪ عظيم طاقت طور قائم ڪيو. ڊسمبر 1941ع ۾ پرل هاربر تي جاپان جي حملي کان پوءِ، آمريڪا ٻي عالمي جنگ ۾ داخل ٿيو. جنگ جي نتيجي ۾ آمريڪا ۽ سوويت يونين کي دنيا جي ٻن سپر پاورن جي طور تي ڇڏي ويو ۽ سرد جنگ جو سبب بڻيو، جنهن دوران ٻنهي ملڪن نظرياتي تسلط ۽ بين الاقوامي اثر رسوخ لاءِ جدوجهد ۾ مصروف ٿي ويا. سوويت يونين جي ٽٽڻ ۽ 1991ع ۾ سرد جنگ جي خاتمي کانپوءِ، آمريڪا دنيا جي واحد سپر پاور طور اڀري آيو. يو ايس جي قومي حڪومت هڪ صدارتي آئيني جمهوريه آهي ۽ لبرل جمهوريت ٽن الڳ شاخن سان: قانون ساز، انتظامي، ۽ عدالتي. هن ۾ هڪ ٻه رڪني قومي قانون سازي آهي جيڪا هائوس آف ريپريزنٽيٽوز تي مشتمل آهي، آبادي جي بنياد تي هيٺيون ايوان؛ ۽ سينيٽ، هر رياست جي برابر نمائندگي تي ٻڌل هڪ اپر ايوان. رياستن ۽ ڪيترن ئي علائقن کي انتهائي خودمختياري ڏني وئي آهي، هڪ سياسي ڪلچر سان جيڪو زور ڏئي ٿو آزادي، برابري قانون تحت، انفراديت، ۽ محدود حڪومت. دنيا جي سڀ کان وڌيڪ ترقي يافته ملڪن مان هڪ، آمريڪا 1890ع کان وٺي سڀ کان وڏي نامياتي GDP رکي ٿو ۽ 2023ع ۾ عالمي معيشت جو 15 سيڪڙو حصو رکي ٿو. او اي سي ڊي ملڪن جي وچ ۾ في ماڻهون جي سڀ کان وڌيڪ ڊسپوزيبل گهريلو آمدني. آمريڪا انساني حقن، اقتصادي مقابلي، پيداوار، جدت ۽ اعليٰ تعليم ۾ دنيا جي اعليٰ ترين ملڪن ۾ شمار ٿئي ٿو. ان جي سخت طاقت ۽ ثقافتي اثر عالمي پهچ آهي. يو ايس ورلڊ بئنڪ، آرگنائيزيشن آف آمريڪن اسٽيٽس، نيٽو ۽ گڏيل قومن جو باني ميمبر آهي، گڏوگڏ گڏيل قومن جي سلامتي ڪائونسل جو مستقل ميمبر آهي.