From Wikipedia, the free encyclopedia
فن لينڊ (Finland)، سرڪاري طور تي فنلينڊ جي جمهوريه، اتر يورپ ۾ هڪ نورڊڪ ملڪ آهي. ان جي سرحد اتر اولهه ۾ سويڊن، اتر ۾ ناروي ۽ اوڀر ۾ روس سان، اولهه ۾ نار بوٿنيا ۽ ڏکڻ ۾ فنلينڊ جي نار سان، ايسٽونيا جي سامهون آهي. فنلينڊ 3,38,145 ڪلوميٽرزچورس (1,30,559 اسڪوائر ميل) جي ايراضيءَ تي پکڙيل آهي [6] ۽ ان جي آبادي 56 لک آهي. هيلسنڪي راڄڌاني ۽ سڀ کان وڏو شهر آهي. آبادي جي وڏي اڪثريت نسلي فنش آهن. سرڪاري ٻوليون فننش ۽ سويڊش آهن، جن مان 84.9 سيڪڙو آبادي پهرين پنهنجي مادري ٻولي ڳالهائين ٿا ۽ 5.1 سيڪڙو بعد ۾ ڳالهائين ٿا.[4][7]
فنلينڊ جي جمهوريا Republic of Finland
| |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
ترانو: Maamme (Finnish) Vårt land (Swedish) "اسان جي ڌرتي" | |||||
مڪانيت فنلينڊ (ڳاڙهو سائو) – يورپ ۾ (سائو & ڳاڙهو سرمئي) | |||||
گادي جو هنڌ | هلسنڪي 60°10′15″N 24°56′15″E | ||||
سڀ کان وڏو شهر | راڄڌاني شهر | ||||
دفتري ٻوليون |
| ||||
تسلیم شدہ قومي ٻولي |
| ||||
نسلي گروھ (2023ع) | • 89.8٪ فنش
| ||||
مقامي آبادي | فنش، فن | ||||
حڪومت | وحداني پارلياماني جمهوريا[1] | ||||
• صدر |
اليگزينڊر اسٽب | ||||
• وزير اعظم |
پيٽري آرپو | ||||
• پارليامينٽ جو اسپيڪر |
جُسِي ھَلا-آھو | ||||
مقننه | پارليامينٽ | ||||
آزادي رشیئن سوویت فیدریتیو سوشیالست ری پبلک کان[2] | |||||
• روسي سلطنت جي حڪمراني هيٺ فنلينڊ جي گرانڊ ڊچي جو قيام |
29 مارچ 1809ع | ||||
• مڪمل آزادي جو اعلان |
6 ڊسمبر 1917ع | ||||
• فنلينڊ جي سول جنگ |
جنوري – مئي 1918ع | ||||
• آئين قائم ٿيو |
17 جولاءِ 1919ع | ||||
• سياري جي جنگ |
30 نومبر 1939ع - 13 مارچ 1940ع | ||||
• مسلسل جنگ |
25 جون 1941ع - 19 سيپٽمبر 1944ع | ||||
• یورپی یونین ۾ شامل ٿيو |
1 جنوري 1995ع | ||||
• ناتو ۾ شامل ٿيو |
4 اپريل 2023ع | ||||
پکيڙ | |||||
• جملي |
[اوزا تبديل: invalid number] (65th) | ||||
• پاڻي (%) |
9.71 (2015)[3] | ||||
آبادي | |||||
• 2023ع اندازو |
سانچو:IncreaseNeutral 5,603,851[4] (114th) | ||||
• گھاٽائي |
18.4 /km2 (47.7 /sq mi) (213th) | ||||
جِي ڊي پي (مساوي قوت خريد ) | 2023ع لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل |
335.760 بلين آمريڪي ڊالر[5] (59th) | ||||
• في سيڪڙو |
59,869 آمريڪي ڊالر[5] (24th) | ||||
جِي. ڊي. پي (رڳو نالي ۾ ) | 2023 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل |
305.689 بلين آمريڪي ڊالر[5] (48th) |
فنلينڊ جي آبهوا ڏکڻ ۾ خشڪ براعظمی کان اتر ۾ بوريل تائين مختلف آهي. زمين جو احاطو گهڻو ڪري بوريل ٻيلو آهي، جنهن ۾ 1,80,000 کان وڌيڪ رڪارڊ ٿيل ڍنڍون آهن.[8][9]
آخري برفاني دور کان پوءِ فنلينڊ پهريون ڀيرو 9000 ق. م. ۾ آباد ٿيو.[10] پٿر جي دور ۾، سيرامڪس جي مختلف اندازن جي ڪري، مختلف ثقافتون ظاهر ٿيون. برونز جي دور ۽ لوھہ جي دور کي فينوسڪنڊيا ۽ بالٽڪ علائقي ۾ ٻين ثقافتن سان رابطي جي نشاندهي ڪئي وئي هئي.[11] 13ھین صدي عيسوي جي آخر کان، فنلينڊ اترين صليبي جنگن جي نتيجي ۾ سويڊن جي سلطنت جو حصو بڻجي ويو. سال 1809ع ۾، فنلينڊ جنگ جي نتيجي ۾، فنلينڊ سويڊن کان قبضو ڪيو ويو ۽ فنلينڊ جو هڪ گرانڊ ڊچي بڻجي ويو، هڪ خودمختيار رياست جن تی روسي سلطنت جي حڪمراني هئي. ان عرصي دوران فنش فن جي ترقي ٿي ۽ مڪمل آزاديءَ جو خيال زور وٺڻ لڳو. 1906ع ۾، فنلينڊ پهريون يورپي رياست بڻجي ويو جنهن کي آفاقي ووٽ ڏيڻ جو حق ڏنو ويو ۽ دنيا جي پهرين رياست بڻجي وئي جنهن سڀني بالغ شهرين کي عوامي آفيس لاء هلائڻ جو حق ڏنو.[12] سال 1917ع جي روسي انقلاب کان پوءِ فنلينڊ پنهنجي مڪمل آزادي جو اعلان ڪيو.
سال 1918ع ۾ قوم فنلينڊ جي گهرو ويڙهه ۾ ورهائجي وئي. ٻي عالمي جنگ دوران، فنلينڊ سياري جي جنگ ۽ تسلسل واري جنگ ۾ سوويت يونين خلاف، ۽ بعد ۾ لپ لينڊ جنگ ۾ نازي جرمني جي خلاف وڙهندو رهيو. نتيجي طور، هن پنهنجي علائقي جا حصا وڃائي ڇڏيو پر ان جي آزادي برقرار رکي.
فنلينڊ 1950ع تائين وڏي پيماني تي زرعي ملڪ رهيو. ٻي عالمي جنگ کان پوءِ، ان تي تيزيءَ سان صنعتي ترقي ڪئي ۽ هڪ ترقي يافته معيشت قائم ڪئي، جيڪا نارڊڪ ماڊل تي ٺاهيل فلاحي رياست سان. هن ملڪ کي مجموعي خوشحالي ۽ اعلي فيصد آمدني جو تجربو ڪرڻ جي اجازت ڏني.[13] سرد جنگ دوران، فنلينڊ سرڪاري طور تي غيرجانبداري جي پاليسي کي قبول ڪيو. ان وقت کان وٺي، اهو سال 1995ع ۾ يورپي يونين، 1999ع ۾ يوروزون ۽ 2023ع ۾ نيٽو جو ميمبر بڻجي چڪو آهي. فنلينڊ مختلف بين الاقوامي تنظيمن، جهڙوڪ گڏيل قومن، نارڊڪ ڪائونسل، شينجیئن علائقو، ڪائونسل آف يورپ، ورلڊ ٽريڊ آرگنائيزیشن ۽ اقتصادي ترقی جی تنظیم، او ای سی ڊی (OECD) جو میمبر آھي.
قبل از تاريخ:
وڪيميڊيا العام ۾ فن لينڊ سان لاڳاپيل ابلاغي مواد ڏسو. |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.