Уткин Ксенофонт Дмитриевич — Нүһүлгэн, Философия билимин дуоктара, профессор, бэйиэт уонна литэрэтиирэ кириитигэ. Арассыыйа журналистарын холбоһуктарын чилиэнэ.
- 1935 сыл кулун тутар 1 күнүгэр Ньурба улууһун Таркаайы нэһилиэккэ Оргуллаах диэн сиргэ төрөөбүтэ.
- 1954 сылга Марха орто оскуолатын бүтэрбитэ.
- 1954—1972 сыллардаахха библиотекарь, кулууп сэбиэдиссэйэ, сельсовет бэрэссэдээтэлэ, Ньурба райисполкомун культура салаатын сэбиэдиссэйэ, Ньурбатааҕы норуоттар доҕордоһууларын түмэлин дириэктэрэ.
- 1972 сыллаахха Ленинград куоракка Үрдүкү профсоюз оскуолатын бүтэрбитэ.
- 1994 сылга кандидат диссертациятын көмүскүүр, доцент.
- 1997 сылтан СГУ культурология кафедратын профессора.
- 1999 сылга доктор диссертациятын көмүскүүр.
- 2000 сылтан Дьокуускайдааҕы Тыа Хаһаайыстыба Академиятын тыл уонна культура кафедратын сэбиэдиссэйэ. Аан дойду хомус түмэлин дириэктэрэ.
2016 сыл тохсунньу 1 күнүгэр өлбүтэ.
- 40 наука үлэлээх
- 6 монграфиялаах история, этнография, фольклор, философия, искусство уонна литература тематыгар.
- "Кулуһун сөрүө", хоһооннор. 1991.
- "Дьылҕам ытыга", хоһооннор. 1993.
- "Уйан кутум", хоһооннор. 1994.
- "Родовой материк" (творческий портрет писателя Ивана Алексеева). 1994,
- "Победная высота поэта" (творческая лаборатория поэта, переводчика Семена Руфова). 1998.
- "Вестник Свободы, Пространства и Времени" (литературно-философское обозрение творчества писателя Рафаэля Багатайского). 2000.
- «Бочуот Знага» уордьан (1976)
- РСФСР культуратын үтүөлээх үлэһитэ (1984)
- Ньурба улууһун Ытык олохтооҕо (1998)