रङ्गनाथशर्मा
From Wikipedia, the free encyclopedia
महामहोपाध्यायः विद्वान् डा. एन् रङ्गनाथशर्मा (जननम् १९१६, मरणम्२०१४) संस्कृते कन्नडे च महापण्डितः आसीत्। उभयोः भाषयोः व्याकरणे अस्य महती गतिः आसीत्। एतेन नैके ग्रन्थाः विरचिताः अनूदिताः च।
विद्वान् रङ्गनाथशर्मा कर्णाटकराज्यस्य शिवमोग्गमण्डलस्य सोरबउपमण्डले नडहळ्ळि इति ग्रामे तिम्म्प्प-जानकम्मदम्पत्योः पुत्रत्वेन जन्म अलभत।[१][२] तस्य प्राथमिकशिक्षणं नडहळ्ळिग्रामे माध्यमिकशिक्षणं च सोरबनगरे प्रावर्तत। पिता पितृव्यश्च संस्कृतपण्डितौ आस्ताम्। एतेन रङ्गनाथशर्मा प्राभावितः। दारिद्र्ये सत्यपि रङ्गनाथशर्मणः मनः पठने संलग्नम् आसीत्। यद्यपि आङ्लाध्ययने रङ्गनाथशर्मणः रुचिः आसीत्, तथापि दारिद्र्यवशात् आङ्गलशिक्षणं न प्राप्तम्। अतः जीविकानिर्वहणार्थं कन्नडं संस्कृतं च अपठत् रङ्गनाथशर्मा। अगडिग्रामे''‘आनन्दवनाश्रमे’'' प्रवेशः प्राप्तः। परन्तु तत्रत्यवातावरणं प्रतिकूलम् आसीत्। अतः ग्रामं प्रत्यागत्य केळदि संस्कृतपाठशालां प्रविष्टवान्। काव्यपरीक्षाम् उत्तीर्य बेङ्गलूरुनगरे जयचामराजेन्द्रपाठशालायां प्रवेशः कृतः। तत्र एकादशवर्षाणि यावत् अलङ्कारशास्त्रं व्याकरणशास्त्रं च अधीतवान्। वारान्नं भिक्षान्नं स्वयम्पाकादिभिः उदरपोषणं कुर्वन् निष्ठया अध्ययनम् अकरोत्। कदाचित् भोजनपर्णक्रयणे धनाभावात् भूमावेव अभुङ्क्त। १९४१तमे वर्षे कमलाक्षम्मा इति कन्याम् ऊढवान्। कमलाक्षम्मा अनारोग्यकारणतः १९७३तमे वर्षे दिवङ्गता। रङ्गनाथशर्मणः द्वौ पुत्रौ द्वे पुत्री च अभूताम्। रङ्गनाथशर्मणः कन्नडस्य प्रसिद्धलेखकस्य डि.वि.जिवर्यस्य च मैत्री गाढा आसीत्।
रङ्गनाथशर्मा प्रौढशालाअध्यापकत्वेन कतिचन वर्षाणि कार्यम् अकरोत्। ततः बेलूरुनगरस्य संस्कृतपाठशालायां कञ्चन कालं यावत् कार्यं कृत्वा १९४८तमे वर्षे बेङ्गलूरुनगरे जयचामराजेन्द्रपाठशालायाम् अध्यापनम् आरब्धवान्। १९७६ तमे वर्षे निवृत्तः अभवत्।[२][३][४] [५]
संस्कृतरचनाः [१]
- बाहुबलिविजयम् (ऐतिहासनाटकम्, १९८०)
- एकचक्रम् (पौराणिकनाटकम्, १९९०)
- गुरुपारमित्रचरितम् (१९६९)
- गोमटेश्वरसुप्रभातम् (१९८१)
- गोम्मटेशपञ्चकम्
कन्नडरचनाः [१]
अनूदिताः रचनाः
- वाल्मीकिरामायण
- अमरकोषः (१९७०)
- विदुरनीति (१९७२)
- श्रीमद्भागवतद हत्तनेय स्कन्ध (१९७८)
- श्रीविष्णुपुराण (१९५९)
- व्यासतात्पर्यनिर्णयः (१९८६)
- तोटकाचार्यर श्रुतिसार समुद्धरण
- वाक्यपदीय ब्रह्मकाण्ड
- विद्यारण्यर पञ्चदशी
सम्पादिताः रचनाः
- भगवन्नामावलिः
- सुभाषितमञ्जरी
- श्रीचामराजोक्तिविलासरामायणम्
रङ्गनाथशर्मभिः संस्कृतभाषया १०, कन्नडभाषया २२ ग्रन्थाः च विरचिताः १७ ग्रन्थाश्च अनूदिताः। एते रङ्गनाथशर्माणः राष्ट्रपुरस्कारभाजः विद्यन्ते। कर्णाटकसंस्कृतविश्वविद्यालयेन डाक्टरेट् उपाधिना च विभूषिताः।
रङ्गनाथशर्माणः देशस्य पण्डितेषु अग्रमान्यः। संस्कृते, कन्नडे च एतेषां पाण्डित्यं महत् आसीत्। व्याकरणे, अलङ्कारे, वेदान्ते च कृतभूरिपरिश्रमाः। कन्नडसाहित्यपरिषदः ग्रन्थसम्पादनसमितेः अध्यक्षरूपेण अनेकेषां ग्रन्थानां प्रकाशने रङ्गनाथशर्मणां योगदानं महद् वर्तते। पञ्चमे अखिलकर्णाटकसंस्कृतसाहित्यसम्मेलनस्य च अध्यक्षाः आसन्।
९८ तमे वयसि अपि रङ्गनाथशर्माणः क्रियाशीलाः आसन्। नवतितमे वयसि अपि विद्वत्पूर्णं भाषणम् उल्लासेन कुर्वन्ति स्म।
रङ्गनाथशर्मणां मृत्युः ९८ तमे वयसि २०१४ वर्षस्य जनवरी २५ तमे दिनाङ्के मैसूरुनगरे अभवत्।[९]
- एस् रङ्गनाथः (2009). Modern Sanskrit Writings in Karnataka. New Delhi: राष्ट्रियसंस्कृतसंस्थानम्. pp. 47–51.
- सूर्यप्रकाशपण्डितः 26 Feb, 2017
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
