هلمند ولايت

اړوند
پلازمېنه	لښکرګاه
عمومي مالومات	د افغانستان ولايت
وګړو شمېر	۱٬۴۴۶٬۲۳۰ — ۸۵۹٬۶۰۰ — ۱٬۴۴۲٬۵۰۰
پکي شاملې اداري سیمې	باغران ولسوالۍ — دېشو ولسوالۍ — گرمسېر ولسوالۍ — کجکي ولسوالۍ — خانېشين ولسوالۍ — لښکرګاه ولسوالۍ — Marjah District (en) — موسی کلا ولسوالۍ — د نادعلي ولسوالۍ — Nahri Saraj District (en) — د نوی بارکزی ولسوالۍ — نوزاد ولسوالۍ — سنگين ولسوالۍ — واشېر ولسوالۍ
رسمي ژبه	پښتو — دري
ځايي ژبې	رخشاني بلوڅي ژبه — سويلي پښتو — براهوي
د حکومت مشر	والي
اداري سیمه	افغانستان
هېواد	افغانستان
مهمې پېښې	د موسی کلا محاصره ;
د ځای کچه	۵۸٬۵۸۴ كيلومتر مربع
کورډي‌نېشن	31.0°شمال 64.0°ختيځ

هلمند چي د مساحت له پلوه د افغانستان تر ټولو ستر ولايت گڼل کېږي د افغانستان په سوېل کي پروت دى، چې شمال ختيځ ته يې کندهار، لویدیيځ ته يې نيمروز او شمال ته يې ارزگان ولايتونه پراته دي

چټک مالومات پلازمېنه, عمومي مالومات ...

تړل

جریدې

هلمند جريده: دا له هلمنده خپرېدونکې دولتي جريده ده، چې اوس هم چاپېږي او دولت يې مالي مصارف ورکوي. بگړۍ (پگړۍ) د بست فرهنگي ټولنې مهالنۍ مجله ده، چې تر اوسه يې څو گڼې چاپ شوې دي. بست: دا مياشتنۍ جريده چې د هلمند خپلواک فرهنگيال يې چلوي اوس هم کله ناکله چاپېږي. سيستان: د دې خپرونې ځينې گڼې په تېرو کلونو کې چاپ شوي دي.

== تاریخ په اوستا كي د هلمند يادونه د هيتومند په نوم سوې ده. دا سيمه تر ميلاد ۳۰۰۰ كاله وړاندې تاريخ لري چي د بست ښار يې مهم دفاعي مرکز او د سلطان محمود غزنوي له خوا جوړ سوى وو. ددې ځاي دروازه او رواق يې اوس هم د هغه وخت د افتخاراتو څرگندويي كوي. دا ښار د غزنويانو دويمه پلازمېنه وه، خو علاوالدين جهانسوز، چې كله غزني ته اور ورته كړ، تر هغې وروسته يې بست هم وران كړ. هغه مهال چې اعرابو زرنج له منځه يووړ، بست پر خپل حال ولاړ و، په بست كي سكندر مقدوني هم يوه كلكه كلا جوړه كړې وه، خو دا هرڅه چنگېز خراب كړه او چې څه ترې پاتې او يا وروسته ابادې شوې وه، هغه تېمور لنگ گورگان له منځه يووړل. تر یادو پیښو څو پېړۍ وروسته دې سیمي ته د حبيب الله خان پام شو او د ابادۍ لپاره يې ښه گامونه واخيستل. لوى نهر يې ورته تېر كړ، ښېرازه او سمسور یې کړ او بيا كله چې اعليحضرت محمد ظاهر شاه واك ته ورسېد، د واكمنۍ په دوران كې يې هلته د امريكايانو په مرسته ډېر كارونه پيل كړل. نوى ښار يې د لښكرگاه په نوم جوړ كړ چي ډېري پانگې او پروژې يې تر كار لاندې ونيولې، خو وخت ورسره وفا ونه كړه او سردار داود پرې کودتا وكړه. د داوودخان په جمهوریت کي د هلمند لپاره ستر اقتصادي پلانونه په نظر کي نیول سوي وه خو داچي هغه هم وپرځېدی هلمند نور څلوېښت کاله د ابادی مخ ونه لید، څو چي په 2002 کال د حامد کرزي د واکمنۍ په راتګ سره هلمند ته څه ناڅه کارونه وسول. دا چي هلمند په جمهوري دوره کي د جګړې ستر ډګر وو د حامد کرزي ترڅنګ اشرف غني هم ونه توانېدی چي دلته په کاپي اندازه چوپړتیاوي ترسره کړي خو ولسمشر اشرف غني دجګړې سره سره د هلمند یوشمېر پروژې مخ ته یووړې چي یوه یې هم د کجکي بند پروژه وه کوم چي د نوموړي د حکومت تر پرځېدو وروسته د اسلامي امارت له لوري پرانیستل سوه.

- د افغانستان د ولايتونو جغرافيه، ژباړه: اورنگزېب ارشاد، كال۱۳۷۹ه ل، خپرندويه ټولنه: د اريك د گرځنده كتابتونونو اداره
- د افغانستان تاريخي زمكپېژندنه، ليكوال: مير غلام محمد غبار، كال ۱۳۷۷هجري لمريز، د مېوند نشراتي مركز، صبا كتابتون-پېښور ښار

[۱]