From Wikipedia, the free encyclopedia
شغناني یا شغني ژبه یوه له ختیځو ایراني ژبو څخه ده چې نن ورځ د آمو سیند په دواړو غاړو کې عام ده، په ځانګړې توګه د افغانستان د بدخشان ولایت په شغنان ولسوالۍ او د بدخشان تاجکستان ولایت د خاروغ په خودمختاره ښار، راشت قلعه، روښان او مرغاب کې عام دی. د ژبپوهانو ګوره شغني ژبه د پامیر په ژبو کې شامله ده.شغناني ژبه په سیریلیک، فارسي + پښتو او لاتیني تورو لیکل کیړی او په سیریلیک او فارسی + پښتو رسم الخط کې د شغني لیکل ډیر عام دي.شغني ژبه چې د افغانستان په بدخشان ولایت او تاجیکستان په بدخشان ولایت کې ډېره عامه ده،له دري فارسي ژبې څخه يې ډېر اثر ترلاسه کړی دی او له دري فارسي سره ډېر نږدې دی خو د شغني ژبې ځینې کلمې د پښتو ژبې له کلمو سره ورته والی لري.د تاجکی فارسي ژبې تر اغېزې سربېره د روسي کلمو هم اغېزمن شوی دی.
عمومي مالومات | |
---|---|
ځانګړې وېشنيزه | |
سیمييزتوب د | |
ليکدود | |
ويونکو شمېر | |
د توکمپوهنې ژبې حالت | |
هېواد |
شغنانی | |
---|---|
شغنی-روشانی | |
xuɣnůni ziv/хуг̌ну̊ни зив, pomiray/помирай зив/خُږنۈنے زِڤ | |
په مورنۍ ژبه | تاجیکستان، افغانستان |
شمېر ويناوال | اصطلاحي تېروتنه: د ناپېژندلې ليکنښې لوښه "۲".e18 |
Indo-European
| |
ژبې | گویش روشانی
|
ليکدود | عربی، سیریلیک، لاتین |
ژبکوډونه | |
آيسو ۶۳۹-۳ | sgh |
شغني ابېڅې، لکه د پارسي او د اردو ژبې د ابېڅو په شان د عربي ژبې نه اشتقاق شوې ابېڅې دي چې د هغو غږونو او ځليزو ښکارندويي وکړي کوم چې يوازې په شغني ژبه کې دي او په عربي ژبه کې نه موندل کېږي. دا هغه ابېڅې دي چې د ځينو تورو، ټکو او يا نښو په ځانگړي کېدو سره د څانگړو غږونو لپاره کارېږي.
په شغني ابېڅو کې د عربي ژبې ۲۸ پور شوي توري او د پارسي ژبې ۴ پور شوي توري (چ ,پ, ژ او گ) شامل دي او د پشتو ژبې ۶ پور شوي توري (ځ، ځ، ږ، ښ، ې، ئ) پاتې ۴ توري د شغنی ابېڅو خپل ځانگړي توري دي.
ا | ب | پ | ت | ث | ج | چ | ح | خ | څ | ځ | د | ذ | ڎ | ر | ز | ژ | ږ | س | ش | ښ |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ص | ض | ط | ظ | ع | غ | ف | ڤ | ق | ک | گ | ل | م | ن | و | ؤ | ۈ | ه | ی | ې | ئ |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.