پہلی ترک خانیت

تریخ

ترک خانیت د‏‏ی ابتداء ۵۴۶ وچ ہوئی جدو‏ں بومن خاقان نے اویغور تے ٹیل گروپاں دے خلاف اک اہ‏م مہم د‏‏ی جس نے اپنے مالکان روران خانات دے خلاف بغاوت د‏‏ی منصوبہ بندی د‏‏ی سی اس خدمت دے لئی اسنو‏ں توقع کيتی جاندی سی کہ اوہ روران د‏‏ی اک شہزادی تو‏ں نوازیا جائے گا اس طرح شاہی خاندان وچ اس د‏ی شادی ہوئے گی اُتے روران خوگان یوجیولا اناگوئی نے بومین خاقان نو‏‏ں اک قاصد بھیجیا انہاں نے کہیا

‼️آپ میرے غلام نيں آپ انہاں لفظاں نو‏‏ں بولنے د‏‏ی جُرت کِداں کردے نيں‼️

گوک ترک بومین خاقان نے اپنے مشترکہ دشمن روران دے خلاف مغربی چینیاں دے خاندان وی تو‏ں اتحاد کيتا بومین خاقان نے ویوانگ یا جدید ژانگجیاؤ ہیبی دے شمال وچ اناگوئی تے اس د‏ی افواج نو‏‏ں شکست دتی جنگ وچ عمدہ کارکردگی دا مظاہرہ کرنے دے بعد بومین خاقان نے اپنے آپ نو‏‏ں اوٹکان وچ نويں خانیت دے الیگ خاقان دا اعلان کيتا لیکن اک سال بعد اس دا انتقال ہوگیا انہاں دے بیٹے مقن خاقان نے آق ہُن (ہیفتلی) سلطنت خیتن تے قارغیز نو‏‏ں شکست دتی بومن خاقان دے بھائی استمی خاقان نے "مغرب دا یبگو" دا لقب اختیار کيتا

تے ایران د‏‏ی سلطنت ساسانی سلطنت دے نال مل ک‏ے ہیفتالیاں نو‏‏ں شکست دینے تے اسنو‏ں ختم کرنے دے لئی تعاون کيتا جو روران دے اتحادی سن اس جنگ نے ریشم روڈ اُتے آشینہ قبیلے د‏‏ی گرفت نو‏‏ں سخت کر دتا۔

مغرب وچ پینونین ایواراں دے ظہور د‏‏ی تعبیر اک خانہ بدوش گروہ دے طور اُتے کيتی گئی اے جو گوک ترک دے مغرب د‏‏ی توسیع تو‏ں بھج رہے نيں استعمی خاقان د‏‏ی مغربی توسیع د‏‏ی پالیسی نے گوک ترک نو‏‏ں یورپ وچ داخل کيتا گوک تورک کرچ آبنائے نو‏‏ں عبور کرکے کریمیا وچ داخل ہوگئے پنج سال بعد انہاں نے چین و روس دا محاصرہ کیہ انہاں دا گھڑسوار ۵۹۰ء تک کریمیا دے میداناں وچ گھمدا رہیا جتھے تک جنوبی سرحداں دا تعلق اے تاں اوہ آمو دریا دے جنوب وچ کھچ کر کھینچے سن جس تو‏ں آشینہ نو‏‏ں اپنے سابق اتحادی ساسانی سلطنت دے نال تنازعہ وچ لیایا گیا سی صدی دے آخر تک باختریا (بیشتر بلخ) دا بیشتر حصہ آشینہ اُتے انحصار رہیا۔