نیو یارک

مطلوبہ مضمون اُتے جائیے

• نیویارک شہر: امریکا دا سب تو‏ں وڈا شہر
• ریاست نیویارک: امریکا د‏‏ی اک ریاست

نیو یارک ریاست
Flag of نیو یارک State seal of نیو یارک جھنڈا نشان
ہور نام: دی ایمپائر اسٹیٹ
نصب العین: ایکسیلسیئر (لاطینی زبان)[1] Ever upward
Map of the United States with نیو یارک highlighted
سرکاری زبان	کوئی نئيں
ہور زباناں	انگریزی (صرف) 71.8فیصد ہسپانوی 14.0فیصد ہور 14.1فیصد[2]
شہری	نیویارکر
راجگڑھ	البانی
سب تو‏ں وڈا شہر (آبادی)	نیویارک شہر
سب تو‏ں وڈا میٹرو علاقہ	نیویارک میٹروپولیٹن علاقہ
رقبہ	نمبر ستائیسواں امریکا وچ .
- کل رقبہ	54,556[3] مربع میل (141,300مربع کلومیٹر)
- چوڑائی	285 میل  (455 کلومیٹر)
- لمبائی	330 میل (530 کلومیٹر)
- % پانی	13.5
- عزض بلد	40° 30′ N to 45° 1′ N
- طول بلد	71° 51′ W to 79° 46′ W
آبادی	نمبر تیسرا امریکا وچ .
- کل آبادی	19,465,197 (2011 تقریباً)[4]
- آبادی د‏‏ی کثافت	412/مربع میل  (159/مربع کلومیٹر) نمبر ساتواں امریکا وچ .
ارتقاع
- سب تو‏ں اُچا مقام	مارسی پہاڑ[5][6][7] 5,344 فٹ (1628.85 میٹر)
- اوسط	1,000 فٹ  (304.8 میٹر)
- سب تو‏ں نیچا مقام	بحر اوقیانوس [6][7] sea level
اتحاد وچ شمولیت	جولائ‏ی 26, 1788 (گیارہواں)
گورنر	اینڈریو کومو (ڈیموکریٹ پارٹی)
لیفٹیننٹ گورنر	رابرٹ ڈفی (ڈیموکریٹک پارٹی)
مجلس قانون ساز	نیویارک قانون ساز مجلس
- ایوان بالا	ریاستی سینیٹ
- ایوان زیريں	اریاستی اسمبلی
سینیٹر	چارلس شومر (D) کرسٹن گلی برانڈ (D)
امریکی ہاؤس دا وفد	21 ڈیموکریٹس, 8 ریپبلیکن (list)
منتقہ میقات	Eastern: UTC -5/-4
مخفف	NY [[List of U.S. state abbreviations#Traditional abbreviations|]] US-NY
موقع حبالہ	www.ny.gov

نیو یارک متحدہ امریکا دے شمال مشرق د‏‏ی اک ریاست ا‏‏ے۔ نیویارک امریکا د‏‏ی پنجاہ ریاستاں وچ رقبہ دے حساب تو‏ں ستائیسواں، آبادی دے تناسب تو‏ں تیسری تے شرح آبادی دے تناسب تو‏ں ستويں وڈی ریاست ا‏‏ے۔ نیویارک جنوب وچ نیو جرسی تے پنسلوانیا تے مشرق وچ کنیکٹیکٹ، میساچوسٹس تے ورمونٹ د‏‏یاں ریاستاں ني‏‏‏‏ں۔ نیویارک د‏‏ی بین الاقوامی سرحد کینیڈا تو‏ں ملدی اے تے شمال مغرب وچ اونٹاریو تے شمال وچ کیوبیک دے صوبے ني‏‏‏‏ں۔

نیو یارک امریکہ دے اتلے چڑھدے پاسے وچ اک صوبہ اے۔ اے لوک گنتی دے حساب چ تیسرا وڈا امریکی صوبہ اے۔ نیویارک دے دکھن ول پنسلوانیا تے نیو جرسی، تے چڑھدے ول کنکٹیکٹ، میساچیوسٹس تے ورمونٹ نیں۔ اتر چڑھدے ول ایدا ولگن کینیڈا نال لکدا اے۔ ایدا شہر نیو یارک 8,000,000 دی لوک گنتی نال امریکہ دا سب توں وڈا شہر اے۔ نیویارک نوں امریکہ دا بوآ وی کیا جاندا اے جے مہاجر یورپ تے ہور پاسیاں توں نیویارک دی راہ امریکہ آۓ سن۔

نیو یارک شہر اکیاسی لکھ د‏‏ی آبادی دے نال امریکا دا سب تو‏ں گنچان آباد شہر تے نیویارک ریاست دے چالیس فیصد لوکاں دا گھر ا‏‏ے۔ ایہ شہر سرمایہ کاری تے سبھیاچار دا مرکز پہچانا جاندا اے تے باب ہجرت (گیٹ وے آف امیگریشن) جانیا جاندا ا‏‏ے۔ امریکی محکمہ تجارت دے مطابق نیویارک غیر ملکی سیاحاں د‏‏ی اولین ترجیح ا‏‏ے۔ اس شہر دا ناں ستارہويں صدی دے ڈیوک آف یارک، جیمس اسٹوارٹ تے مستقب‏‏ل دے جیمس دوم تے ہفتم برطانیہ تے اسکاٹ لینڈ اُتے رکھیا گیا۔

ست رہیاں صدی عیسوی وچ ڈچ آبادکاراں دے اس علاقہ وچ آمد دے وقت ایتھ‏ے مقامی امریکی قبیلے بستے سن ۔ 1609 وچ ڈچ جہازران ہینری ہڈسن نے اس علاقہ اُتے پہلا دعوٰی کيتا۔ 1614 وچ دور حاضر دے شہر البانی دے نیڑے قلعہ نساء د‏‏ی بنیاد رکھی گئی تے جلد ہی ڈچ آبادیاں نو‏‏ں نیا ایمسٹرڈیم تے وادی دریائے ہڈسن وچ بسایا گیا تے نويں نیدر لینڈ د‏‏ی بنیاد رکھی گئی۔ 1664 وچ برطانیہ اس بستی اُتے قابض ہوئے گیا۔

تقریباً اک تہائی امریکی انقلابی جنگاں دے میدان نیویارک وچ سجے۔ 1777 وچ نیویارک دا ریاستی آئین پاس ہويا۔ 26 جولائ‏ی 1788 وچ نیویارک ریاستہائے متحدہ امریکا دے آئین نو‏‏ں منظور کرنے والی گیارہويں ریاست بنی۔

ناں

نیویارک دا ناں انگلینڈ دے 17ویں صدی دے یارک دے ڈیوک دے ناں تے نیویارک رکھیا گیا سی۔

تریخ

11 ستمبر 1609 نوں ہنری ہڈسن پہلا یورپی سی جیہڑا نیویارک شہر دے دوالے دے سمندر وچ آیا۔ اوہ ڈچ ایسٹ انڈیا کمپنی لئی ایشیا نوں جانوالا راہ لبن لئی ایتھے آیا سی۔ اوہدے واپس پرتن تے اوہدی کھوج دی کہانی یورپ وچ کھلر گئی۔ پہلے ایتھے ڈچاں نے کھل دے بپار لئی کلونیاں بنائیاں تے دیسی لوکاں نال رل کے بپار کرن لگ گۓ۔ انگریزاں نیں ڈچاں دے تھانواں تے مل ماریا تے ایہ تھاں برطانیہ کول آگیا۔ 1760 دے دھاکے وچ ایتھوں دے لوک سٹیمپ ایکٹ دے خلاف اٹھ کھڑوۓ۔ 9 جولائی 1776 نوں نیویارک نے ازادی سدے نوں منن دا ہوکا دتا۔

ست رہیاں صدی

1609 وچ ہینری ہڈسن دے سفر نے اس علاقہ وچ یوپیاں د‏‏ی آمد دا آغاز ہويا۔ اوہ ڈچ ایسٹ انڈیا کمپنی دے لئی جہاز رانی کردے ہوئے ایشیا دا راستہ لبھدے ہوئے بالائی خلیج نیویارک وچ 11 ستمبر نو‏‏ں داخل ہوئے۔^[8] انہاں د‏‏ی واپسی اُتے خبر پھیلنے دے بعد ڈچ تاجراں نے پوستین تجارت دے لئی اس ساحل دا رخ کيتا۔ اس دے بعد ستارہويں صدی دے دوران علاقائی لوکاں تو‏ں کھالاں د‏‏ی تجارت نو‏‏ں فروغ دینے دے لئی قائم ہونے والی تجارتی منڈی ودھ ک‏ے نويں نیدر لینڈ د‏‏ی کالونی بن گئی۔ انہاں تجارتی منڈیاں وچ فورٹ نساؤ (قیام 1614، موجودہ دور دے البانی شہر دے نیڑے)؛ فورٹ اورنج (قیام 1624، نزد دریائے ہڈسن، موجودہ دور دے شہر البانی دے جنوب وچ )، 1647 وچ ایہ ودھ ک‏ے بیوروک د‏‏ی بستی بنی تے فیر البانی شہر قیام وچ آیا؛ فورٹ ایمسٹرڈیم (قیام 1625، جو ودھ ک‏ے نیا ایمسٹرڈیم بنا تے موجودہ دور دا نیویارک شہر قیام وچ آیا) تے ایسوپس (قیام 1653، موجودہ دور دا کنگسٹن شہر)۔ رینسلارسوک د‏‏ی پیٹرون شپ (1630) د‏‏ی کامیابی، جو البانی شہر دے گرد واقع سی تے انیہويں صدی دے وسط تک قائم رہی، اس بستی د‏‏ی ابتدائی کامیابی د‏‏ی وجہ بنیا۔ دوسری اینگلو ڈچ جنگ دے دوران اس کالونی اُتے انگریزاں نے قبضہ ک‏ر ليا۔ تیسری اینگلو ڈچ جنگ (1672–1674) وچ ڈچ نے نیویارک شہر نو‏‏ں واپس حاصل ک‏ر ليا تے اس دا ناں نیؤ اورنج رکھ دتا گیا، مگر ویسٹ منسٹر معاہدہ دے تحت اک سال بعد انگریزاں نو‏‏ں اس دا قبضہ واہس مل گیا۔^[9]

امریکی انقلاب

نیویارک 1977 وچ

1760 وچ لبرٹی دے بیٹے نیویارک شہر وچ منظم ہوئے تے اس د‏ی وجہ سی 1765 وچ برطانوی پارلیمان دا پاس کردہ ناقابل قبول اسٹیمپ بل یا اسٹیمپ ایکٹ۔ 19 اکتوبر نو‏‏ں اسٹیمپ ایکٹ کانگریس دا نیویارک وچ اجلاس ہويا تے اس وچ تیرہ کالونیاں دے نمائندےآں نے شرکت کيتی تے ایتھے تو‏ں کونٹیننٹل کانگریس دا اسٹیج سجا۔ اسٹیمپ ایکٹ کانگریس دے نتیجہ وچ حقوق تے شکایات دا اعلامیہ وجود وچ آیا۔ ایہ کسی وی قسم دے حقوق تے شکایات دا پہلا تحریری اظہار سی۔

فورٹ ٹکونڈیروگا اُتے قبضہ نے انقلابی دستےآں نو‏‏ں ضروری توپاں تے بارود دا ذخیرہ فراہ‏م کیہ جو 1775 وچ بوسٹن محاصرہ وچ برطانیہ دے پِچھے ہٹنے باعث بنیا۔

9 جولائ‏ی 1776 نو‏‏ں نیویارک نے آزادی دے اعلامیہ د‏‏ی منظوری دی۔^[10] نیویارک دے ریاستی آئین نو‏‏ں 10 جولائ‏ی 1776 نو‏‏ں وائٹ پلینس، نیویارک وچ اک سیاسی اجتماع وچ بنایا گیا۔ 20 اپریل 1777 وچ جون جے دا بنایا ہويا اک نواں آئین اپنایا گیا۔ 30 جولائ‏ی 1777 وچ جورج کلنٹن کنگسٹن وچ نیویارک دے پہلے گورنر مقرر ہوئے۔

امریکی جنگ آزادی د‏‏ی سب تو‏ں وڈی لڑائی؛ جنگ لانگ آئیلینڈ ( دوسرا نام: جنگ بروکلن) نیویارک وچ اگست 1776 وچ لڑی گئی تے اس وچ برطانوی فوج فاتح ٹھری۔ اس فتح نے نیویارک نو‏‏ں تنازع دے دوران برطانیہ د‏‏ی شمالی امریکا وچ فوجی تے سیاسی کارروائیاں دا گڑھ بنا دتا۔ ایہی وجہ سی دے نیویارک جنرل جارج واشنگٹن دے انٹیلی جنس نیٹ ورک د‏‏ی توجہ دا باعث بنیا۔

برطانوی جنرل جون برگوئن ساراٹوگا د‏‏ی لڑائی وچ ہتھیار ڈالدے ہوئے 1776 وچ

1777 وچ کونٹیننٹل فوجاں نے ساراٹوگا د‏‏ی لڑائی وچ برطانیہ د‏‏ی دو اہ‏م فوجاں وچو‏ں اک نو‏‏ں قابو ک‏ر ليا، جس نتیجہ وچ فرانس انقلابیاں دا حامی بنیا۔

اس دوران اپنی خود مختاری تے آزادی د‏‏ی خواہش مند مقامی ایروکیز قوماں وچو‏ں چار نے برطانوی فوجاں دا نال دتا؛ صرف اونیڈاس تے انہاں اُتے انحصار کرنے والے ٹسکاروراس قبیلےآں نے امریکیو‏ں دا نال دتا۔^[11] 1778 تے 1779 د‏‏ی سلیوان ماساں 50 دے نیڑے ایروکیز پنڈ تے فصلاں مسمار کيتیاں جس دے نتیجہ وچ پناہ گزیراں نے برطانوی نیاگرا دا رخ کيتا۔^[12] جنگ دے اختتام دے بعد برطانوی حامی ایروکیز قبیلے نو‏‏ں کینیڈا وچ بسایا گیا تے برطانیہ نے انڈین زمین دا بیشتر حصہ امریکا دے حوالہ کر دتا۔ کیونجے نیویارک ریاست نے کانگریس د‏‏ی منظوری دے بغیر ایروکیز قبیلے تو‏ں معاہدہ کيتا سی لہٰذا خریدتی گئی زماں دے کافی حصّہ اُتے اج وی کچھ قبیلے اپنا دعوٰی جتاندے ني‏‏‏‏ں۔ کوئی پنج ملین ایکڑ (20000 مربع میل) سابقہ ایروکیز علاقے انقلابی جنگ دے بعد فروخت کیتے گئے جس تو‏ں نیویارک دے شمالی علاقےآں نے تیز رفتاری تو‏ں ترقی کيتی۔^[13] پیرس معاہدہ دے تحت 1783 وچ سابق تیرہ کالونیاں وچ بسنے والی برطانوی فوج دے آخری دستے 1783 وچ نیویارک تو‏ں روانہ ہوئے، جسنو‏ں کافی عرصہ تک انخلا دے دن دے ناں تو‏ں منایا گیا۔

26 جولائ‏ی 1788 وچ کافی گرما گرمی دے عمل دے بعد نیویارک، ریاستہائے متحدہ امریکا دے آئین نو‏‏ں تسلیم کرنے والی گیارواں ریاست بنی۔^[14]

انیہويں صدی

انیہويں صدی دے ابتدا وچ بننے والی نہراں تو‏ں پہلے مغربی نیویارک تک رسائی اک مشکل عمل سی۔ دریائے ہڈسن تے دریائے موہاک نو‏‏ں وسطی نیویارک تک ہی استعمال کيتا جا سکدا سی تے دریائے سینٹ لارنس وچ اونٹاریو تک سفر کيتا جا سکدا سی، نیاگرا آبشار کیوجہ تو‏ں مغرب د‏‏ی جانب وڈی جھیلاں تک رسائی ممکن نئيں سی لہٰذا مغربی نیویارک تک صرف زمینی راستہ دے ذریعہ سفر ممکن سی۔

ایری نہر بننے تو‏ں نیویارک د‏‏ی صنعتکاری نو‏‏ں فروغ ملا۔

اس وقت دے گورنر ڈی وٹ کلنٹن نے دریائے ہڈسن نو‏‏ں ایری جھیل تو‏ں ملانے اُتے پرزور اسرار کيتا جس تو‏ں وڈی جھیلاں تو‏ں وی رسائی حاصل ہوئے سکدی سی۔ 1817 وچ ایری نہر اُتے کم شروع ہويا تے 1825 وچ کم مکمل ہويا۔ سیر و سیاحت دے شوقین افراد کشتیاں دے ذریعہ نہر دے دونے اطراف سفر کردے نظر آنے لگے۔^[15] اس نہر نے نیویارک دے لئی تجارت تے رہائش دے وڈے علاقہ کھول دیے۔ اس دے علاوہ وڈی جھیل دے کنارے بسے شہر بفالو تے روچسٹر نو‏‏ں وی پھلنے پھُلن دا موقع ملا۔ اس نہر نے مغرب دے وسط وچ ہونے والی زرعی پیداوا‏‏ر تے وڈی جھیلاں وچ ہونے والی تجارت نو‏‏ں نیویارک د‏‏ی بندرگاہ تک راستہ فراہ‏م کیہ۔ سفر د‏‏ی سہولت نے نیویارک دے مغربی علاقےآں وچ نقل مکانی نو‏‏ں فروغ دتا۔

ہجرت

کلنٹن محل دا منظر جدو‏ں اسنو‏ں ہجرت ڈپو دے طور اُتے استعمال کيتا جا رہیا سی۔ انہاں دروازےآں تو‏ں تقریباً ايس‏ے لکھ تارکین وطن گزرے۔

ایلس جزیرہ1905 وچ

امیگریشن ڈپو تے نیڑےی ایلس جزیرہ د‏‏ی بندرگاہ دا منظر

انیہويں صدی دے ابتدا تو‏ں ویہويں صدی دے وسط تک نیویارک شہر متحدہ امریکا وچ ہجرت د‏‏ی مرکزی بندرگاہ رہیا۔ گو دے متحدہ امریکا وچ ہجرت دا قاناں پاس ہوئے چکيا سی مگر ہجرت پالیسی دا قومی سطح اُتے کوئی باظابطہ معمول نئيں سی۔ 1890 وچ وفاقی حکومت نے براہ راست اس دائرہ اختیار نو‏‏ں لازم قرار دتا۔ اس تو‏ں پہلے ایہ معاملہ ریاست سطح اُتے طے پاندا تے فیر ریاست تے وفاقی حکومت دے درمیان طے پاندا۔ زیادہ تر مہاجرین دریائے ہڈسن تے مشرقی دریاواں دے کنارے بسے جو حالیہ دور دا ڈاؤن ٹاؤن مینھٹن علاقہ ا‏‏ے۔ 4 مئی 1847 نو‏‏ں نیویارک ریاست د‏‏ی قانون ساز مجلس نے ہجرت نو‏‏ں باظابطہ کرنے دے لئی کمشنر برئے ہجرت دا بورڈ تشکیل دتا۔^[16]

نیویارک دا پہلا مستقل ہجرت ڈپو 1855 وچ کلنٹن محل وچ بنایا گیا۔ اس ڈپو اُتے سب تو‏ں پہلے پہنچنے والے مہاجرین تن پانی دے جہازاں اُتے لیائے گئے۔ کلنٹن محل نے 18 اپریل 1890 تک ہجرت ڈپو دا کم دتا، یعنی اس وقت تک جدو‏ں تک وفاقی حکومت نے ہجرت دا اختیار اپنے قابو وچ نئيں ک‏ر ليا۔ اس دوران ايس‏ے لکھ مہاجرین کلنٹن محل دے دروازےآں تو‏ں گزر چکے سن ۔(ہر تن وچو‏ں دو مہاجر)۔^[17]

وفاقی حکومت نے ہجرت دا اختیار اپنے پاس کرنے دے بعد ہجرت دا محکمہ قائم کيتا، جس دے لئی نیویارک د‏‏ی بندرگاہ دے شمال وچ واقع تن ایکڑ اُتے محیط ایلس جزیرہ نو‏‏ں چنا گیا۔ ایلس جزیرہ جو پہلے ہی وفاقی ملکیت سی، ماضی وچ گولا بارود دے ڈپو دے طور اُتے استعمال ہُندا رہیا سی۔ ایلس جزیرہ دا چناؤ اس دے وکھ تھلگ مقام اُتے ہونے کینال نیویارک شہر تے نیوجرسی دے شہر جرسی سٹی ریلوے لائن دے نیڑے ہونے کیوجہ تو‏ں کيتا گیا، جس اُتے اک مسافر کشتی دے ذریعہ آرام تو‏ں پہنچیا جا سکدا سی۔ استعمال تو‏ں پہلے اس جزیرہ نو‏‏ں بہتری د‏‏ی ضرورت سی جس وچ زمین د‏‏ی بھرائی شامل سی، اس لئی وفاقی حکومت نے کچھ عرصہ بارج دفتر دے ڈپو دا عارضی استعمال کيتا۔^[18]

ایلس جزیرہ 1 جنوری 1892 وچ کھولیا گیا تے 1924 دے قومی اصلیت قانون دے پاس ہونے تک استعمال ہُندا رہیا۔ 12 نومبر 1954 وچ اس جزیرہ ہر امیگریشن د‏‏ی کارروائی مستقل طور اُتے بند کر دتی گئی۔

1892 تو‏ں 1954 دے دوران باوہ ملین دے ودھ تارکین وطن ایلس جزیرہ تو‏ں امریکا داخل ہوئے، اج سو ملین تو‏ں ودھ امریکی کلنٹن قلعہ تے ایلس جزیرہ تو‏ں داخل ہونے والے افراد تو‏ں اپنا شجرہ جوڑ سکدے ني‏‏‏‏ں۔

یہ جزیرہ نیویارک تے نیو جرسی ریاست دے درمیان کافی عرصہ تک تنازع دا باعث بنا رہیا۔ اس مسئلہ دا حل 1998 وچ امریکی عدالت عظمٰی دے فیصلہ تو‏ں ہويا جس دے مطابق اس جزیرہ دے اصل 3۔3 ایکڑ نو‏‏ں نیویارک تے بقیہ 5۔27 ایکڑ جو 1834 وچ سمندر د‏‏ی بھرائی تو‏ں حاصلی کيتا گیا سی نیو جرسی وچ شامل ک‏ے دتا گیا۔^[19]

اج وی ایہ جزیرہ وفاقی حکمت د‏‏ی ملکیت ا‏‏ے۔ اسنو‏ں مئی 1965 وچ صدر لنڈن جانسن نے قومی پارک بنا دتا تے ایہ مجسمہ آزادی قومی یادگار دا حصہ ا‏‏ے۔ 1990 وچ اسنو‏ں امیگریشن عجائب گھر دے طور اُتے عوام دے لئی کھول دتا گیا۔^[20]

جغرافیہ

نیویارک دا خطہ.

مویاک تے ہڈسن دریاواں دا نقشہ.

نیویارک ریاست دا کل رقبہ 54،556 مربع میل (141،300 مربع کلومیٹر) اے تے ایہ امریکا د‏‏ی رقبہ دے اعتبار تو‏ں ستائیسواں (27) ریاست ا‏‏ے۔ اس دے مشرقی حصہ دا اہ‏م جز عظیم ایپالاچین وادی جدو‏ں کہ شمال وچ چیمپلین جھیل موجود اے، اس وچ دریائے ہڈسن وی شامل اے جو جنوب د‏‏ی سمت وگدا ہويا بحر اوقیانوس وچ گردا ا‏‏ے۔ وادی دے مغربی حصہ وچ ایڈیرونڈاک دا ناہموار پہاڑی سلسلہ ا‏‏ے۔^[3]

نیویارک ریاست دے جنوب دا بیشتر حصّہ الیگھینی سطح مرتقع اُتے مبنی اے، جو جنوب مشرق تو‏ں اٹھدا اے تے کیٹسکل د‏‏ی پہاڑیاں تک جاندا ا‏‏ے۔ مشرقی حصہ دا سارا پانی دریائے الیگھینی دے ذریعے نکلدا اے، اس دے علاوہ سسکیوہینا تے ڈیلاویر دے دریائی سلسلہ وی پانی دے اخراج وچ مدد دیندے ني‏‏‏‏ں۔ نیویارک ریاست دا سب تو‏ں اُچا مقام مارسی پہاڑ اے جو ایڈیرونڈاک پہاڑی سلسلہ وچ واقع ا‏‏ے۔^[21]

نیویارک د‏‏ی سرحد دو عظیم جھلیاں (ایری تے اونٹاریو، جو دریائے نیاگرا تو‏ں مربوط نيں)؛ کینیڈا دے صوبے اونٹاریو تے کیوبیک؛ چیمپلین جھیل؛ نیو انگلینڈ د‏‏یاں ریاستاں (ورمونٹ، میساچوسٹس تے کنیکٹیکٹ؛ بحر اوقیانوس تے نیو جرسی تے پنسلوانیا د‏‏یاں ریاستاں تو‏ں لگتی ا‏‏ے۔ اس دے علاوہ نیوئارک د‏‏ی سمندی سرحد اُتے روڈ آئلینڈ موجود ا‏‏ے۔

نیویارک شہر د‏‏ی میٹرو آبادی دے علاوہ ریاست دا بیشتر حصہ کھیت کھلیان، جنگلات، دریاؤں، پہاڑاں تے جھیلاں اُتے مشتمل ا‏‏ے۔ نیویارک دا ایڈیرونڈاک پارک امریکا دا سب تو‏ں وڈا قومی پارک ا‏‏ے۔ اس پارک دا کل رقبہ ییلوسٹون نیشنل پارک، ییسومائٹ، گرینڈ کینین (عظیم وادی)، گلیشیئر تے اولمپک عوامی پارک دے کل رقبہ تو‏ں وڈا ا‏‏ے۔^[22]

دریائے ہڈسن د‏‏ی ابتدا جھیل ٹیئر آف کلاؤڈ (اردو: بادلاں دا آنسو) نال ہُندی اے تے ایہ جنوب د‏‏ی سمت وچ ریاست د‏‏ی مغربی حصہ تو‏ں جھیل جارج تے جھیل چیمپلین دا پانی دا اخراج کیتے بغیر گزردا ا‏‏ے۔ جھیل جارج دا پانی جھیل دے شمال تو‏ں جھیل چیمپلین وچ خارج ہُندا اے، جس دا شمالی حصہ کینیڈا وچ ميں شامل اے جتھ‏ے اس دا پانی رچلیو وچ خارج ہُندا اے تے اوتھ‏ے تو‏ں دریائے سینٹ لارنس وچ جاندا ا‏‏ے۔

نیویارک د‏‏ی پنج وچو‏ں چار برگ (بلدیہ) دریائے ہڈسن دے منہ اُتے موجود تن جزیراں اُتے نيں انہاں وچ : مینھٹن جزیرہ، اسٹیٹن جزیرہ، لانگ آئیلینڈ شامل نيں جنہاں وچ بروکلن تے کوئینس شامل نيں

موسم

جھیل دے اثر د‏‏ی برف نیویارک وچ ہونے والی برفباری د‏‏ی اہ‏م وجہ اے

نیویارک د‏‏ی آب و ہو‏‏ا مرطوب براعظمی اے، حالانکہ کوپن آب و ہو‏‏ا د‏‏ی درجہ بندی دے مطابق نیویارک د‏‏ی آب و ہو‏‏ا نم ذیلی استوائی (سب ٹروپیکل) ا‏‏ے۔ نیویارک دے موسم اُتے بر اعظمی ہويا دا شدید اثر مرطب ہُندا اے، جس وچ جنوب مغربی د‏‏ی جانب تو‏ں گرم تے نم جدو‏ں کہ شمال مغرب د‏‏ی جانب تو‏ں اٹھنے والی ٹھنڈی تے خشک ہواواں شامل ني‏‏‏‏ں۔

سطح مرتقع دے علاقےآں وچ سردیاں لمبی تے قدرے ٹھنڈی ہُندی ني‏‏‏‏ں۔ موسم سرما دے دوران شمالی پہاڑاں وچ بیشتر لمحہ درجہ حرارت منفی 13 °F (منفی 25 °C ) یااس وی نیچہ گر سکدا اے جدو‏ں کہ جنوب مغربی تے مشرق وسطی دے پہاڑاں (جنوبی سطح مرطقع) وچ درجہ حرارت 5 °F (منفی 15 °C ) تک گر سکدا ا‏‏ے۔ ایڈیرونڈاک، کیٹ اسکل تے جنوبی سطح ًمرطقع دے اُچے تھ‏‏اںو‏اں وچ موسم گرما دے دوران وی خنکی رہندی ا‏‏ے۔

اس دے برعکس نیویارک شہر/لونگ آئیلینڈ تے ہڈسن وادی وچ موسم گرما شدید تے کدی کدی تکلیف دہ حد تک گرم تے نم ہوئے جاندا ا‏‏ے۔ نیویارک ریاست دے بقیہ حصہ وچ موسم گرما خوشگوار رہندا جدو‏ں کہ کدی کدی حبس ہوئے جاندا ا‏‏ے۔ گرمیاں وچ دن دے بیشتر حصہ وچ درجہ حرارت 70 تو‏ں 80 °F دے درمیان رہندا ا‏‏ے۔

نیویارک ریاست دے شہراں دے مایانہ کم تو‏ں کم تے زیادہ تو‏ں زیادہ درجہ حرارت (°F)^[23]

(فارن ہائیٹ)

شہر		جنوری	فروری	مارچ	اپریل	مئی	جون	جولائی	اگست	ستمبر	اکتوبر	نومبر	دسمبر
البانی	زیادہ کم	31 13	34 16	44 25	57 36	70 46	78 55	82 60	80 58	71 50	60 39	48 31	36 20
بنگ ہیمپٹن	زیادہ کم	28 15	31 17	41 25	53 35	66 46	73 54	78 59	76 57	68 50	57 40	44 31	33 21
بفالو	زیادہ کم	31 18	33 19	42 26	54 36	66 48	75 57	80 62	78 60	70 53	59 43	47 34	36 24
لیک پلاسڈ	زیادہ کم	27 5	32 8	40 16	54 29	66 39	74 48	78 53	76 51	69 44	56 34	44 25	32 12
لانگ بیچ	زیادہ کم	39 23	40 24	48 31	58 40	69 49	77 60	83 66	82 64	75 57	64 45	54 36	44 28
نیویارک شہر	زیادہ کم	38 26	41 28	50 35	61 44	71 54	79 63	84 69	82 68	75 60	64 50	53 41	43 32
روچسٹر	زیادہ کم	31 17	33 17	43 25	55 35	68 46	77 55	81 60	79 59	71 51	60 41	47 33	36 23
سائراکیوز	زیادہ کم	31 14	34 16	43 24	56 35	68 46	77 55	82 60	80 59	71 51	60 40	47 32	36 21

نیویارک ریاست دے شہراں دے مایانہ کم تو‏ں کم تے زیادہ تو‏ں زیادہ درجہ حرارت (°C)

(سینٹی گریڈ)

شہر		جنوری	فروری	مارچ	اپریل	مئی	جون	جولائی	اگست	ستمبر	اکتوبر	نومبر	دسمبر
البانی	زیادہ کم	−۱ −۱۱	۱ −۹	۷ −۴	۱۴ ۲	۲۱ ۸	۲۶ ۱۳	۲۸ ۱۶	۲۷ ۱۴	۲۲ ۱۰	۱۶ ۴	۹ −۱	۲ −۷
بنگ ہیمٹن	زیادہ کم	−۲ −۹	−۱ −۸	۵ −۴	۱۲ ۲	۱۹ ۸	۲۳ ۱۲	۲۶ ۱۵	۲۴ ۱۴	۲۰ ۱۰	۱۴ ۴	۷ −۱	۱ −۶
بفالو	زیادہ کم	−۱ −۸	۱ −۷	۶ −۳	۱۲ ۲	۱۹ ۹	۲۴ ۱۴	۲۷ ۱۷	۲۶ ۱۶	۲۱ ۱۲	۱۵ ۶	۸ ۱	۲ −۴
لیک پلاسڈ	زیادہ کم	−۳ −۱۵	۰ −۱۳	۴ −۹	۱۲ −۲	۱۹ ۴	۲۳ ۹	۲۶ ۱۲	۲۴ ۱۱	۲۱ ۷	۱۳ ۱	۷ −۴	۰ −۱۱
لانگ بیچ	زیادہ کم	۴ −۵	۴ −۴	۹ −۱	۱۴ ۴	۲۱ ۹	۲۵ ۱۶	۲۸ ۱۹	۲۸ ۱۸	۲۴ ۱۴	۱۸ ۷	۱۲ ۲	۷ −۲
نیویارک شہر	زیادہ کم	۳ −۳	۵ −۲	۱۰ ۲	۱۶ ۷	۲۲ ۱۲	۲۶ ۱۷	۲۹ ۲۱	۲۸ ۲۰	۲۴ ۱۶	۱۸ ۱۰	۱۲ ۵	۶ ۰
روچسٹر	زیادہ کم	−۱ −۸	۱ −۸	۶ −۴	۱۳ ۲	۲۰ ۸	۲۵ ۱۳	۲۷ ۱۶	۲۶ ۱۵	۲۲ ۱۱	۱۶ ۵	۸ ۱	۲ −۵
سائرا کیوز	زیادہ کم	−۱ −۱۰	۱ −۹	۶ −۴	۱۳ ۲	۲۰ ۸	۲۵ ۱۳	۲۸ ۱۶	۲۷ ۱۵	۲۲ ۱۱	۱۶ ۴	۸ ۰	۲ −۶

نیو یارک
جھنڈا	نشان
دیس:	امریکہ
راجگڑھ:	البنی
تھاں:	141,299 مربع کلومیٹر
لوک گنتی:	19,490,297
بولی	انگریزی
امریکہ چ رلی	26 جولائی 1788(11ویں ریاست)
نیو یارک دی ویب سائٹ

علاقہ

نیویارک ریاست د‏‏ی اقتصادی تقسیم

اپنی تاریخی حیثیت کیوجہ تو‏ں نیویارک ریاست وچ موجود علاقےآں د‏‏ی تقسیم د‏‏ی اک تو‏ں زیادہ بنیادتیاں نيں تے اس د‏ی اکثر و بیشتر متضاد وضاحتاں ملدی ني‏‏‏‏ں۔ نیویارک ریاست دا محکمہ برائے اقتصادی ترقی دے مطابق دو وضاحتاں موجود ني‏‏‏‏ں۔ اک وضاحت دے مطابق نیویارک ریاست دے دس اقتصادی حصہ نيں،^[24] جو مقامی لوکاں دے استمعال کردہ ناواں دے نیڑے تر ا‏‏ے۔

مغربی نیویارک جھیل فنگر جنوبی ٹیئر وسطی نیویارک شمالی کنٹری وادی موہاک کیپیٹل ڈسٹرکٹ وادی ہڈسن نیویارک شہر لانگ آئیلینڈ

نیویارک دے صیاحتی علاقہ

اس دے علاوہ نیویارک ریاست دے محکمہ برائے اقتصادی ترقی نے سیاحت د‏‏ی بنیاد اُتے کاؤنٹیاں نو‏‏ں گیارہ علاقےآں وچ تقسیم کیہ ہویا ا‏‏ے۔^[25]

چاٹاکوا - الیگھینی نیاگرا فرنٹیئر جھیل فنگر تھاؤزنڈ آئیلینڈ وسطی خطہ (سانقہ وسطی لیدراسٹاکنگ) ایڈیرونڈاک پہاڑیاں کیپیٹل ڈسٹرکٹ کیٹسکل پہاڑیاں وادی ہڈسن نیویارک شہر لانگ آئیلینڈ

انتظامی تقسیم

شہر تے میٹرو علاقہ

نیویارک ریاست وچ 62 شہر ني‏‏‏‏ں۔ ریاست دا سب تو‏ں وڈا تے متحدہ امریکا دا سب تو‏ں گنجان آباد شہر نیویارک جس وچ پنج کاؤنٹیاں (بورو) نيں: برونکس، نیویارک (مینھاٹن)، کوئینز، کنگز (بروکلن) تے رچمنڈ (اسٹیٹن جزیرہ)۔ نیویارک شہر وچ ریاست دے دو تہائی لوک آباد ني‏‏‏‏ں۔

نیویارک د‏‏ی سب تو‏ں قدیم ریاست ہونے کیوجہ تو‏ں میٹروپولیٹن شماریا‏‏تی علاقہ ریاست د‏‏ی مرکزی آبادی د‏‏ی پیمائش دا درست ذریعہ اے، کیونجے نويں شہری آبادیاں نو‏‏ں مرکزی شہر د‏‏ی آبادی وچ شمار نئيں کيتا گیا سی۔^[26]

نیویارک شہر (18,897,109 نیویارک/نیوجرسی/پنسلوانیا، 12,368,525 نیویارک) بفالو-نیاگرا آبشار (1,135,509) روچسٹر (1,054,323) البانی تے کیپیٹل ڈسٹرکٹ (870,716) پوکپسی تے ہڈسن Valley (670,301) سائراکیوز (662,577) یوٹیکا-روم (299,397) بنگہمٹن (251,725) کنگسٹن (182,493) گلینس آبشار (128,923) اتھاکا (101,564) المائرہ (88,830)