برطانوی ہند ویلے ریاستاں

برطانوی ہند ویلے ریاستاں(انگریزی:Princely states جاں نوابی ریاستاں) برطانوی راج سمیں برطانوی ہند^[1] 'چ کجھ ہی راج آزاد سن۔ ایہناں نوں ریاست، راجواڑے جاں دیسی ریاستاں کیہا جاندا سی۔ ایہناں تے برطانیہ دا سدھا راج نہیں سی پر اسدھے طور تے راج بریٹیش ہی کردے سن۔

جدوں بھارت آزاد ہویا تاں ایہناں دی گنتی 565 سی۔ ایہناں ریاستاں توں برطانیہ سرکار اکا-پکا ٹیکس لیندی سی۔ ایہناں 565 ریاستا وچوں صرف 21 ریاستاں وچّ ہی سرکار سی اتے میسور ریاست، حیدرآباد ریاست اتے کشمیر ریاست رقبے دے حساب نال وڈیاں سن۔

14 اگست،1947 نوں پاکستان اتے بھارت دے آزاد ہون نال ایہناں ریاستاں نوں پاکستان اتے بھارت 'چ ملا لیا گیا۔ بھارت دے وزیر داخلہ ولبھ بھائی پٹیل دی اگوائی 'چ ساریاں ریاستاں بھارت چ شامل کر لئیاں پر حیدرآباد ریاست، جوناگڑھ ریاست اتے کشمیر ریاست نے بھارت 'چ رلن دی رضامندی نہیں دتی۔

26 اکتوبر نوں کشمیر تے پاکستان نے حملہ کر دتا جس تے کشمیر ریاست دا راجا ہری سنگھ نے اپنی ریاست نوں بھارت 'چ ملا لیا۔ جوناگڑھ ریاست نے پاکستان 'چ ملن دا فیصلہ کیتا جس نال ریاست 'چ بغاوت ہو گئی تے لوکاں دی منگ نوں مندیا ہویا ریاست نوں بھارت نال ملا لیا گیا اتے نواب پاکستان بھجّ گیا۔ فوجی کاروائی نال حیدرآباد ریاست نوں 1948 'چ بھارت 'چ ملا لیا گیا۔ اس طرحاں ریاستاں دا انت ہو گیا۔

حوالے

1. Ramusack 2004, pp. 85 Quote: "The British did not create the Indian princes. Before and during the European penetration of India, indigenous rulers achieved dominance through the military protection they provided to dependents and their skill in acquiring revenues to maintain their military and administrative organisations. Major Indian rulers exercised varying degrees and types of sovereign powers before they entered treaty relations with the British. What changed during the late eighteenth and early nineteenth centuries is that the British increasingly restricted the sovereignty of Indian rulers. The Company set boundaries; it extracted resources in the form of military personnel, subsidies or tribute payments, and the purchase of commercial goods at favourable prices, and limited opportunities for other alliances. From the 1810s onwards as the British expanded and consolidated their power, their centralised military despotism dramatically reduced the political options of Indian rulers." (p. 85)