تن شہنشاہاں دی لیگ یا تین شہنشاہاں کی یونین ( سانچہ:Lang-de ) جرمن ، روسی تے آسٹرو ہنگری دی سلطنتاں دے درمیان 1873 توں 1880 تک اتحاد سی۔ چانسلر اوٹو وان بسمارک نے 1870 وچ اپنی برطرفی 1890 تک توں جرمن خارجہ پالیسی دا مکمل چارج سنبھال لیا۔ اس دا ہدف طاقت دے توازن اُتے مبنی پرامن یورپ سی۔ بسمارک نے خدشہ ظاہر کيتا کہ آسٹریا ، فرانس تے روس دا معاندانہ امتزاج جرمنی نوں کچل دے گا۔ جے انہاں وچوں دو اتحادی ہوجاندے ، تاں تیسرا جرمنی دے نال اتحادی ہوجائے گا جے جرمنی ضرورت توں زیادہ مطالبات اُتے راضی ہوجائے۔ حل تن وچوں دو دے نال اتحاد سی۔ 1873 وچ اس نے تھری ایمپررز لیگ تشکیل دتی ، جو جرمنی دے قیصر ، روس دا زار ، تے آسٹریا ہنگری دا قیصر دا اتحاد سی۔ اوہ مل کے مشرقی یورپ نوں کنٹرول کرن گے ، اس گل نوں یقینی بناواں گے کہ پولینڈیاں جداں مزاحمتی نسلی گروہاں نوں وی قابو وچ رکھیا جائے۔ اس دا مقصد بلقان وچ اثر و رسوخ دے متعلقہ شعبےآں تے جرمنی دے دشمن فرانس نوں وکھ تھلگ کرنے دے معاہدے دے ذریعہ جرمنی دے دو ہمسایہ ملکاں دے وچکار دشمنی نوں ناکارہ بنانا اے۔ بلقان نے اک ہور سنگین مسئلہ پیدا کيتا ، تے بسمارک دا حل ایہ سی کہ مغربی علاقےآں وچ آسٹریا تے مشرقی علاقےآں وچ روس نوں فوقیت دتی جائے۔ [1]
تھری ایمپررز دی پہلی لیگ 1873 توں 1878 تک عمل وچ آئی۔ دوسری اک 18 جون 1881 وچ قائم کيتی گئی سی ، تے ایہ تن سال تک جاری رہی۔ اس دی تجدید 1884 وچ کيتی گئی سی لیکن 1887 وچ ختم ہوگئی۔ آسٹریا-ہنگری تے روس دے درمیان بلقان وچ مستقل مفاد دے تنازعات دی وجہ توں دونے اتحاد ختم ہوگئے۔ دوسرا معاہدہ ایہ فراہم کردا اے کہ بلقان وچ پیشگی معاہدے دے بغیر کوئی علاقائی تبدیلیاں رونما نئيں ہونی چاہئاں تے آسٹریا بوسنیا تے ہرزیگووینا نوں جدوں چاہے جوڑ دے گا۔ معاہدہ وچ شامل اک پارٹی تے اک وڈی طاقت دے وچکار جنگ کيتی صورت وچ ، ہور دو جماعتاں نوں دوستانہ غیر جانبداری برقرار رکھنا سی۔
بسمارک 1887 وچ ری انشورنس معاہدے وچ روس دے نال تعلقات نوں عارضی طور اُتے برقرار رکھنے دے قابل سی۔ لیکن ، اس دی برطرفی دے بعد ، اس معاہدے دی تجدید نئيں کيتی گئی ، تے فرانکو-روسی اتحاد وجود پایا۔ [2]
پہلا معاہدہ (1873)
22 اکتوبر 1873 نوں ، بسمارک نے آسٹریا ہنگری ، روس تے جرمنی دے بادشاہاں دے وچکار اک معاہدے اُتے گل گل کيتی۔ اس اتحاد نے 1815 دے مقدس اتحاد نوں دوبارہ زندہ کرنے تے بنیاد پرستانہ جذبات دے خلاف اک بنیادی قدم دے طور اُتے کم کرنے دی کوشش کيتی جس نوں قدامت پسند حکمراناں نے پریشان کن پایا۔ [3] اس توں پہلے روس تے آسٹریا ہنگری نے 6 جون 1873 نوں دستخط کیتے ہوئے شان برن کنونشن توں پہلے کيتا سی۔
پالیسی
بسمارک اکثر اوقات لیگ دی قیادت کردے سن کیونجے اس نے چیلنجاں دا اندازہ کيتا ، جس وچ مرکزی ریاستاں تے وڈے پیمانے اُتے یورپ وچ طاقت دا توازن برقرار رکھنے اُتے مرکوز سی۔ انہاں دے سیاسی فلسفے دی اساس وچ جمود نوں برقرار رکھنے تے جنگ توں گریز کرنا شامل سی۔ جرمنی دی 1870-1871ء دی فرانسیسی جرمن جنگ وچ فتح دے باوجود ، نويں ریاست دی یاد وچ تشدد تازہ رہیا تے جرمنی نے فرانس توں بغاوت کرنے اُتے تذبذب دا مظاہرہ کيتا لیکن اپنی طاقت نوں محدود کرنے دے لئی ہمیشہ دے خواہاں سی۔
اتحاد دے مطابق ، فرسٹ انٹرنیشنل جداں بنیاد پرست سوشلسٹ ادارےآں نے علاقائی استحکام تے غلبہ دے لئی اک ہور اہم خطرہ دی نمائندگی کيتی۔ لیگ نے اپنے اثر و رسوخ وچ توسیع دی بھرپور مخالفت کيتی۔ [4]
لیگ نے مشرقی یوروپ وچ وی بحران دا سامنا کيتا ، جتھے بلغاریہ دی بدامنی نے اوتھے عثمانی افواج دے پرتشدد رد عمل دا اظہار کيتا ، جس دے نتیجے وچ ، مشاہدہ کرنے والی ریاستاں دے خوفناک واقعات دا سامنا کرنا پيا۔ اک انگریز ، سر ایڈون پیئرس دے بغاوت دا بیان ، [5] بھیانک مظالم دی وضاحت کردا اے تے انہاں دی حد تک برطانوی حیرت دا انکشاف کردا اے۔
پہلی تحلیل (1878)
بلقان وچ علاقائی تنازعات اُتے ابتدائی طور اُتے 1878 وچ اس اجتماع نوں ختم کردتا گیا کیونجے آسٹریا ہنگری نے خدشہ ظاہر کيتا سی کہ سربیا دی حمایت دے لئی روس بالآخر سلاو دی آبادی وچ غیر منقولہ جذبات نوں بھڑکا سکدا اے۔ [6] ايسے طرح روسی حکام نوں وی جے بغاوت دا اندیشہ اے تاں جے پان سلاوی تحریک بہت زیادہ ہنگامہ اکٹھا کردی اے ۔
1879 وچ لیگ دے پہلے اختتام نے ممکنہ روسی جارحیت دا مقابلہ کرنے دے لئی آسٹریا - ہنگری تے جرمنی دے وچکار دفاعی دوہرا اتحاد نوں راستہ فراہم کیہ۔ 1882 وچ ، اٹلی نے ٹرپل الائنس دی تشکیل دے معاہدے وچ شمولیت اختیار کيتی۔ [7]
بحالی (1881–1887)
برلن دے سن 1878 دے معاہدے نے روس نوں روس تے ترکی دی جنگ سے حاصل ہونے والی دھوکہ دہی دا احساس دلادتا۔ اُتے ، یوروپی سفارتکاری وچ اس دا کلیدی کردار بسمارک دے وسیلے نئيں بھولا سی۔ اک ہور باضابطہ تن شہنشاہ اتحاد 18 جون 1881 نوں اختتام پذیر ہويا۔ [8] ایہ تن سال تک جاری رہیا تے اسکیئرنیوائس وچ 1884 وچ تجدید ہوئی لیکن 1887 وچ ختم ہوگئی۔ ایہ دونے اتحاد بلقان وچ آسٹریا ہنگری تے روس دے وچکار تنازعات دی وجہ توں ختم ہوئے۔ روس دے نال مشترکہ تفہیم دے تحفظ دے لئی، جرمنی نے 1887 وچ باہمی بحالی دے معاہدے اُتے دستخط کیتے۔
اگرچہ روسیاں نے اسنوں ذلت آمیز سمجھیا تے انھاں بحیرہ اسود دے بیڑے نوں کدرے تے استعمال کرنے توں روک دتا ، لیکن آبنائے دے غیر ملکی جنگی جہازاں دے لئی ، جو 1881 تے 1884 دے معاہداں وچ شامل سن ، دی بندش دا مطلب ایہ اے کہ بحیرہ اسود وچ اپنے بیڑے نوں رکھنے دی ضرورت نئيں اے۔ [9]
ہور ویکھو
- بین الاقوامی تعلقات (1814–1919)
حوالے
ذرائع
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
