چن راجٹبر

راج ویلہ

اپنے راج ویلےوچّ چن راجٹبر نے وپار ودھایا ، کھیتی باڑی وچّ ترقی کیتی اتے فوجی روپ نال اپنے راج نوں محفوظ کیتا ۔ اسوچّ اک بہت قدم جاگیرداراں نوں وڈارن سی ، جنہاں داژوؤ زمانےوچّ ہر کسان محتاج ہندا سی ۔ اس نال دیس دے عوام اتے بادشاہ دا سدھا قابو ہو گیا جس نال اس وچّ وڈے کم کرن دی اہلیت آ گئی ۔ انھاننے شمال دے قبیلیائی لوکاں ولوں لگاتار آؤندے حملیاں نوں گھٹّ کرن لئی چین دی عظیم دیوار چین دی اساری کروانا شروع کیتی ۔ چینی لپی دا وکاس کروایا گیا ، وجنوں - ماپاں لئی کڑے مانک بنوائے گئے ( جس ولوں وپار اتے ویچ - خرید وچّ سوکھ ہو گئی اتے مسئلے گھٹّ ہو گئے ) اتے کرنسی( سکے اتے نوٹ ) دا وکاس کیتا گیا ۔ چن حکمران نیائواد وچّ یعقین رکھدے سن اتے اس وچاردھارا دے مطابق حکمراناں نوں اپنے شہریاں اتے کڑا قابو رکھن دی سیخ دتی جاندی سی ۔ انھاننے پہلاں گئے راجٹبراں دا نام ہمیشہ لئی مٹاؤنے دی کوشش وچّ پرانیاں کتاباں اتے گرنتھ جلوائے اتے 400 توں زیادہ ودواناں نوں زندہ دفن کروایا ۔ اس نال چین وچّ جو بدھجیویاں دا بہترین ماحول چل رہا سی ، جنوں سو نظریئے کیہا جاندا ہے ، ختم ہو گیا ۔ اس چیز توں آؤن والے ودواناں وچّ چن دے چنگے کماں دے باو جود اوہناں لئی اک نفرت وی پیدا ہو گئی ۔^[2]چین وچّ اس واقہ نوں کتاب جلانا اتے ودوان دفنانا کیہا جاندا ہے ، جسدے لئی چینی بولی وچّ واک پھین شو کنگ رُو ( 焚書坑儒 ) ہے ۔ جدوں وی کوئی تاناشاہ وچاراں اتے بدھجیویاں نوں کچلنا چاہندا ہے تاں چینی رہتل وچّ اس سوترواک دا استعمال ہندا ہے ۔^[3]