پہلی سربیا بغاوت

پس منظر

بلغراد نو‏‏ں بلغراد پاشالیک (جو سمیدیریوو دے سنجک دے ناں تو‏ں وی جانیا جاندا اے ) د‏‏ی نشست بنائی گئی سی ، تے 100،000 تو‏ں زیادہ افراد اُتے جلد ہی یورپ دا دوسرا وڈا عثمانی قصبہ بن گیا ، صرف قسطنطنیہ نے اسنو‏ں پِچھے چھڈ دتا ۔ ^[1]

1788 وچ ، آسٹریا ترک جنگ (1788–1791) دے دوران ، دے دوران ، کوٹا د‏‏ی سرحدی بغاوت نے مشرقی سومادیجا نو‏‏ں آسٹریا سربیا فری کور تے ہجدوک دے قبضے وچ دیکھیا ، تے اس دے نتیجے وچ سمیڈریو دے بیشتر سنجک نے ہیبس بادشاہت (1788–91) اُتے قبضہ کرلیا۔ 15 ستمبر تو‏ں 8 اکتوبر 1789 تک ، اک ہبس برگ آسٹریا د‏‏ی فوج نے بلغراد دے قلعے دا محاصرہ کيتا۔ معاہدہ سسٹووا د‏‏ی شرائط دے مطابق بلغراد نو‏‏ں عثمانیاں دے حوالے کرنے اُتے آسٹریا دے شہریاں نے سن 1791 تک اس شہر اُتے قبضہ کيتا۔

سلطنت عثمانیہ وچ سنجک د‏‏ی واپسی دے بعد ، سرباں نے آسٹریا د‏‏ی حمایت دے سبب ترکاں تو‏ں انتقام د‏‏ی توقع کيتی۔ سلطان سلیم III نے آسڈرو ترکی جنگ تے بوہت سارے دوسرے تنازعات دے دوران عیسائی افواج دا مقابلہ کرنے والی جنگ تو‏ں سخت ینی چریاں نو‏‏ں سمیڈریو تے بیلجیڈ دے سنجک د‏‏ی مکمل کمانڈ سونپی سی۔ اگرچہ سلیم سوم نے پرامن ہادی مصطفیٰ پاشا (1793) نو‏‏ں اختیار دتا ، لیکن سرب تے ینی چریاں کمان دے وچکار تناؤ کم نئيں ہويا۔ ^[2]

1793 تے 1796 وچ سلیم III نے فرماناں دا اعلان کيتا ، جس نے سرباں نو‏‏ں زیادہ تو‏ں زیادہ حقوق دتے۔ دوسری چیزاں وچ ، ٹیکس عبور کونز (ڈیوکس ) دے ذریعہ وصول کرنا سی ۔ تجارت تے مذہب د‏‏ی آزادی عطا کيتی گئی تے امن سی۔ سلیم III نے ایہ وی حکم دتا کہ کچھ غیر مقبول جنسیاں نو‏‏ں "بیلگریڈ پشالوک" چھڈنا پيا ، کیونجے انھاں نے ہادی مصطفیٰ پاشا د‏‏ی مرکزی اتھارٹی دے لئی خطرہ دیکھیا۔ انہاں وچو‏ں بوہت سارے جنسیریاں نو‏‏ں وڈن دے سنجاک وچ سیلم III دے تجدید مخالف عثمان پازوانت اوغلو دے پاس ملازمت یا انہاں د‏‏ی پناہ ملی سی۔ سمیڈریو دے سنجک وچ جنیسری کمانڈ نو‏‏ں تحلیل کرنے دے خوف تو‏ں ، عثمان پزوانٹوالو نے سلطان د‏‏ی اجازت دے بغیر سربین دے خلاف چھاپےآں دا اک سلسلہ شروع کيتا ، جس تو‏ں خطے وچ کافی عدم استحکا‏م تے خوف و ہراس پھیل گیا۔ ^[3] پازونتولو نو‏‏ں 1793 وچ سرب دے ہتھو‏ں کولاری د‏‏ی جنگ وچ شکست ہوئی ۔ ^[4] 1797 دے موسم گرما وچ ، سلطان نے مصطفیٰ پاشا نو‏‏ں رومیلیا اییلیٹ دے بیگلربگ دے عہدے اُتے مقرر کيتا تے اوہ سربیا تو‏ں پلاوڈیو روانہ ہويا تاکہ پازوانت اوغلو دے ویڈن باغیاں دے خلاف لڑے۔ مصطفیٰ پاشا د‏‏ی عدم موجودگی دے دوران ، عثمان پازوانت اوغلوکی افواج نے پوژاریواتسپر قبضہ ک‏ر ليا تے بیلغراد قلعہ دا محاصرہ کيتا۔ ^[5]نومبر 1797 دے آخر وچ اوبرکونزز الیکسہ نیناڈوویچ ، الیجا بیریانین تے نیکولا گربوویچ نے ویلجیو تو‏ں اپنی فوجاں بلغراد لاواں تے محاصرہ کرنے والی ینی چریفوجاں نو‏‏ں سمیدیریووکی طرف پِچھے ہٹنا پيا۔ ^{[6] [5]}

پر ، 30 جنوری ، 1799 نو‏‏ں ، سلیم سوم نے سومیریو دے سنجاک دے مقامی مسلما‏ن ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں ینی چریاں نو‏‏ں واپس جانے د‏‏ی اجازت دی۔ ابتدا وچ جنیسریز نے ہادی مصطفیٰ پاشا دا اختیار قبول کرلیا ، جدو‏ں تک کہ بیگو نوولجینن نامی آبِ باس وچ اک ینی چرینے اک سرب تو‏ں انچارج تو‏ں مطالبہ کيتا تے جدو‏ں اس نے رقم ادا کرنے تو‏ں انکار کردتا تاں اس شخص نے اسنو‏ں قتل کردتا۔ بدترین خوف تو‏ں ڈردے ہوئے ، ہادی مصطفیٰ پاشا نے 600 د‏‏ی نفری دے نال عقاب اُتے مارچ کيتا تاکہ اس گل دا یقین کيتا جاسک‏‏ے کہ ینی چریکو انصاف دے کٹہرے وچ لیایا جائے تے نظم و ضبط بحال ہوئے۔ نہ صرف ہور ینی چریاںنے بیگو نوجلانین د‏‏ی حمایت کرنے دا فیصلہ کيتا بلکہ عثمان پزوانٹوالو نے ینی چریاںکی حمایت وچ بلغراد پاشاہلک اُتے حملہ کيتا۔ ^[3]

ہادی مصطفیٰ پاشا نو‏‏ں دہجی نے قتل کيتا۔

15 دسمبر 1801 نو‏‏ں بیلگرڈ دے وزیر ہادی مصطفیٰ پاشا نو‏‏ں کوچک - علیجا نے قتل کيتا ، جو چار معروف دہیجاں وچو‏ں اک سی۔ ^[5]

اس دے نتیجے وچ سمیڈریو دے سنجک اُتے سلطنت د‏‏ی مخالفت وچ ، عثمانی حکومت تو‏ں آزادانہ طور اُتے انہاں تجدید جنسیاں دے ذریعہ حکمرانی کيت‏ی گئی۔ ^[3] جینیسیاں نے "صوابدیدی زیادتی دا اک ایسا نظام نافذ کيتا جو بلقان وچ عثمانی فساد د‏‏ی پوری تریخ وچ اس تو‏ں ملدا جلدا نئيں سی"۔ ^[7] رہنماواں نے سنجک نو‏‏ں پاشاالکس وچ ونڈ دتا۔ انہاں نے فوری طور اُتے سربیا د‏‏ی خود مختاری معطل کردتی تے ٹیکساں وچ زبردست اضافہ کردتا ، زمین اُتے قبضہ کرلیا گیا ، جبری مشقت ( čitlučenje ) متعارف کروائی گئی تے بہت سارے سرب ینی چریاں دے خوف تو‏ں فرار ہوگئے۔ ^{[ حوالہ د‏‏ی ضرورت ]} سرباں دے ظلم و بربریت د‏‏ی وجہ تو‏ں انھاں نے سلطان نو‏‏ں اک درخواست بھجوا دتی ، جس دا پتہ دہجی نے حاصل کيتا۔ ^[8] دہجیاں نو‏‏ں خدشہ سی کہ سلطان سرباں نو‏‏ں انہاں دے اقتدار تو‏ں بے دخل کرنے دے لئی استعمال کريں گا۔ "کے طور اُتے جانیا جاندا اے اک ایونٹ وچ اوہ سنجق بھر وچ معروف سرباں اُتے عمل کرنے دا فیصلہ کيتا اے یہ، سیم کرنے کنیزیس دے ذبح جنوری 1804. اواخر وچ منعقد ہوئی جس وچ "، ^[3] تو‏ں عصر حاضر دے ذرائع دے مطابق وائیوو ، رہنماواں دے کٹے سر انہاں لوکاں دے لئی اک مثال دے طور اُتے کم کرنے دے لئی مرکزی مربع وچ عوامی نمائش اُتے رکھے گئے سن جو دہیجی د‏‏ی حکمرانی دے خلاف سازش کرسکدے ني‏‏‏‏ں۔ ^[3] اس تو‏ں سرب غصے وچ آگئے ، جنھاں نے اپنے اہل خانہ نو‏‏ں جنگل وچ پہنچایا تے سباسی (پنڈ دے نگران) نو‏‏ں قتل کرنا شروع کردتا۔ ^[7]