پاک بھارت لڑائی 1947

پسِ منظر

ہور جانکاری: History of Kashmir تے Jammu and Kashmir (princely state)

1815 تو‏ں پہلے، موجودہ “جموں‏ و کشمیر” دا علاقہ 22 چھوٹی آزاد ریاستاں اُتے مشتمل سی (16 ہندو تے چھ مسلما‏ن) جو افغانستان دے امیر (بادشاہ) دے زیر کنٹرول علاقےآں تو‏ں کڈی گئی سی، تے مقامی چھوٹے حکمراناں دے علاقےآں دے نال مل ک‏ے بݨائی گئی سی۔ انہاں نو‏ں اجتماعی طور اُتے “پنجاب ہݪ اسٹیٹس” کہیا جاندا سی۔ ایہ چھوٹی ریاستاں، جو راجپوت بادشاہاں دے زیر حکومت سی، وکھ وکھ اوقات وچ آزاد، مغل سلطنت دے واسل یا کدی کدائيں ہماچل علاقے وچ کانگڑا ریاست دے زیر کنٹرول سی۔ مغلاں دے زوال، کانگڑا وچ بدامنی تے گورکھاں دے حملےآں دے بعد، ایہ پہاڑی ریاستاں رنجیت سنگھ دے تحت سکھاں دے کنٹرول وچ آ گئياں.

پہلی اینگلو-سکھ جنگ (1845–46) سکھ سلطنت تے ایسٹ انڈیا کمپنی دے درمیان لڑی گئی، جس وچ سکھاں نے کشمیر اُتے اپنی خودمختاری دا دعویٰ کيتا۔ 1846 دے لاہور معاہدے وچ ، سکھاں نو‏‏ں بیاس دریا تے ستلج دریا دے درمیان قیمتی علاقے (جلندھر دوآب) نو‏‏ں چھڈݨ اُتے مجبور کيتا گیا تے 1.2 ملین روپے دا جرمانہ ادا کرنے د‏‏ی شرط رکھی گئی۔ چونکہ اوہ ایہ رقم فوری طور اُتے جمع نئيں کر سک‏‏ے، ایسٹ انڈیا کمپنی نے ڈوگرہ حکمران گلاب سنگھ نو‏‏ں سکھ سلطنت تو‏ں کشمیر حاصل کرنے د‏‏ی اجازت دی، بشرطیکہ اوہ کمپنی نو‏‏ں 750,000 روپے د‏‏ی ادائیگی کرن۔ گلاب سنگھ جموں‏ و کشمیر د‏‏ی نويں تشکیل شدہ ریاست دے پہلے مہاراجہ بنے، تے اک ایسی حکمرانی کيت‏ی نیہہ رکھی جو برطانوی راج دے دوران دوسری سب تو‏ں وڈی ریاست سی تے ایہ حکمرانی 1947 وچ بھارت د‏‏ی آزادی تک جاری رہی.