From Wikipedia, the free encyclopedia
پاکستان دے بہت سارے علاقا جات مقامی رہتل و تمدن دے قدیم ترین گہوارے رہے نيں لہٰذا پنجاب، سندھ تے کچھ ہور علاقےآں وچ بدھ اثر و نفوذ دی قدامت دی واضح شہادتاں دستیاب ہُندی نيں۔ ٹیکسلا دے کھنڈر قدیم مقامی آبادی دے بدھ مت توں متعلق عقیدت مندانہ رجحان دے عکاس نيں۔ 1950ء توں 1960ء دی دہائی وچ مرتب ہونے والے اعداد و شمار دے مطابق پاکستان وچ 4 لکھ توں ودھ بدھی پیروکار موجود سن جنہاں دی کثیر تعداد مشرقی پاکستان وچ آباد سی لیکن 1971ء وچ مشرقی پاکستان دے وکھ ہوݨ مگروں پاکستان وچ بدھاں دی تعداد گھٹ رہ گئی ۔
1961ء دی مردم شماری رپورٹاں دے مطابق مشرقی تے مغربی پاکستان وچ بدھ مذہب دی شرح کل آبادی دا 0.38 فیصد سی ۔ انسائیکلوپیڈیا اسلامیہ دے مطابق گزشتہ صدی دے ستويں عشرے وچ پاکستان وچ بدھاں دی تعداد تن لکھ ستر ہزار دے نیڑے سن ۔ اس دور وچ بدھی پیروکار مشرقی پاکستان دی کل آبادی دا 0.74 تے مغربی پاکستان دی کل آبادی دا 0.01 فیصد سن، چنانچہ 1981ء دی مردم شماری دے مطابق پاکستان وچ بدھاں دی کل تعداد 2639 سی جو ہن یقیناً ودھ گئی ہوئے گئی۔ انسائکلوپیڈیا پاکستانیکا (مرتبہ: سید قاسم محمد) دے مطابق پاکستان وچ بدھاں دے تقریباً اڑھائی ہزار نفوس کل ملکی آبادی دا 0.003 فیصد نيں ۔
پاکستان وچ بودھ دھرم نے لگ بھگ 2,300 سال پہلاں موریا راجا اشوک دے تحت سی ۔ پاکستان دی تریخ وچ بدھ مت دی اک لمبی تریخ اے ۔ باختر، ہند یونانی راج، کشان سلطنت ، موریہ سلطنت تے وادی سندھ دی رہتل وی بدھ مت دی تریخ نال جڑے نيں ۔
اج دے پاکستان وچ پاکستانی بودھاں دی موجودگی واضی نئيں اے، حالانکہ کچھ پاکستانیاں نے خود نوں بودھ دسیا اے۔ اک رپورٹ وچ الیکھ کیتا گیا اے کہ اوہ صرف آزاد کشمیر وچ پاے جاندے نيں۔ فیر وی نوربخشی سنپردائے نوں بودھ دھرم دے کچھ عناضراں نوں بنائے رکھنے دے لئی کہیا جاندا اے ۔
7 ویں صدی دے ادھ وچ بودھ دھرم دیش وچ آیا سی، جدوں بوہتی جنتا بون دھرم دا پالن کر رہی سی۔اس دے بعد، اسلام دے آنے توں پہلے یعنی کہ 15 ویں صدی تک بلتستان وچ تبتی بدھ دھرم تے بون دھرم (کچھ حد تک) مکھ دھرم سن ۔ لیکن اسلام دے آنے توں بوہتے لوک اسلام وچ آگئے۔[1]
اس علاقے وچ کئی جیوت بدھ آثار قدیمہ تھاں نيں ۔ ایہناں وچ منتھل بدھ راک تے ہنجا دی پوتر چٹان شامل نيں ۔ ہن اس علاقے وچ بدھ دھرم دی موجودگي آثار قدیمہ دے تھاںواں تک محدود ہو گئی اے ۔
اک سمے وچ پاکستان دے گندھارا دے بوہتے لوک بدھ نوں مندے سن تے لگ بھگ 800 عیسوی تک گندھارا اک وڈے پیمانے اُتے بدھ بھومی ببیا رہیا ۔ سوات وچ وی بدھ ویلے دے کئی آثار قدیمہ تھاں نيں ۔
پنجاب دے بوہتے بودھ 600 ق م توں ہندو دھرم وچ منتقل ہوئے گئے ۔
)0DharmaRajika_Stupa-Taxila-Pakistan_(63).JPG)
پاکستان وچ اصلی بدھ خزانا ٹیکسلا وچ اے جو اج دے شہر اسلام آباد توں 35 کلومیٹر دور اے ۔[2] تکششلا دے بوہتے آثار قدیمہ تھاں تکششلا سنگرہالیہ دے آس پاس واقع نيں جو زیادہ تر بدھ دھرم نال جڑے نيں۔ سب توں اہم ستھلاں وچوں کچھ نيں: دھرمراجکا ستوپ تے مٹھ، بھیر ٹیلا (600-200 ق م)، سرکپ، جنڈیال مندر تے جلین مٹھ۔ [3]
دھرمراجکا ستوپ دا نرمان دوسری صدی عیسوی وچ کشان سلطنت دے دوران بدھ دی باقیات نوں رکھنے دے لئی کیتا گیا سی ۔ لیکن کچھ لوک مندے نيں کہ مول سنرچنا تیسری صدی قبل مسیح وچ راجہ اشوک ولوں اٹھائی گئی سی تے اس اُتے ورتمان ستوپ دا نرمان کیتا گیا سی ۔
اس توں علاوا ہرپر وچ اک پہاڑی دی چوٹی اُتے جولین مٹھ دی باقیات نيں جو کچھ لوکاں ولوں دنیا وچ سبھ توں پراڻی "یونیورسٹی " منیا جاندا اے ۔ ایہناں دوناں تھاواں دے وچکار وچ پراݨا شہر سرکپ دے کھنڈر نيں ۔
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
