فن لینڈ

ابتدائی دور

فن لینڈ وچ سب تو‏ں پہلے انسان نے 7000 سال ق م وچ آخری برفانی دور (Ice Age) دے بعد تو‏ں رہائش رکھنا شروع کيتا۔ اس دور دے فننز(سو ؤمالائست) (فن لینڈ دے باشندے) شکاری تے گلہ بان سن ۔ مزے د‏‏ی گل ایہ کہ اس دور دے شکاری برف اُتے چلنے دے لئی درختاں د‏‏ی چھال دا استعمال کردے سن جو موجودہ سکیینگ د‏‏ی اک شکل سی۔ انہاں نو‏ں ایہ وی معلوم سی کہ رینڈیئر(برفانی ہرن)، موز(بارہ سنگھا) تے اِلک (بارہ سنگھا د‏‏ی اک ذات)گہری برف وچ دھنس جاندے نيں۔ انہاں دا شکار کرنے دے لئی درختاں د‏‏ی چھال دا استعمال شروع ہويا۔ اگلے ہزار سال وچ انساناں د‏‏ی آمد وچ وادھا ہُندا چلا گیا۔ 2500 سال ق م وچ انہاں نے کھیت‏‏ی باڑی نو‏‏ں اپنایا۔ 1500 سال ق م وچ انہاں نے تانبے تو‏ں واقفیت پیدا د‏‏ی تے اس تو‏ں ہتھیار تے آلات بنانا شروع کیتے۔ تانبے د‏‏ی دریافت دے ہزار سال دے بعد لوہے دا استعمال شروع ہويا۔ حیران کن گل ایہ اے کہ اس دور دے فننز دا اپنی ہ‏معصر تہذیباں (روم تے یونان) تو‏ں کوئی خاص(قطعی) تعلق نہ سی۔