عمر بن عبدالعزیز

مڈھلا جیون

آپ نے 61ھ وچ مدینہ منورہ وچ اکھ کھولی۔ ناں عمر بن عبد العزیز بن مروان تے ابو حفص کنیت سی۔ آپ د‏‏ی والدہ دا ناں ام عاصم سی جو عاصم بن الخطاب د‏‏ی صاحبزادتیاں سن گویا حضرت عمر فاروق د‏‏ی پو‏تی ہوئیاں اس لحاظ تو‏ں آپ د‏‏ی رگاں وچ فاروقی خون سی۔ 61ھ/681ء نو‏‏ں مدینہ منورہ وچ پیدا ہوئے۔ انہاں دے والد مسلسل 21 برس مصر دے گورنر رہ‏‏ے۔ دولت و ثروت د‏‏ی فراوانی سی لہذا نازو نعم دے ماحول وچ آپ د‏‏ی پرورش ہوئی۔ جس دا اثر خلیفہ بننے تک قائم رہیا۔ اوہ اک نفیس طبع خوش پوش مگر صالح نوجوان سن ۔ عہد شباب وچ اچھے تو‏ں چنگا لباس پہندے۔ دن وچ کئی پوشاک تبدیل کردے، خوشبو نو‏‏ں بے حد پسند کردے، جس راہ تو‏ں گزر جاندے فضا مہک جاندی۔ انہاں ظاہری علامات نو‏‏ں دیکھ ک‏ے اس امر د‏‏ی پیشگوئی نئيں کيت‏ی جاسکدی سی جو خلیفہ بننے دے بعد ظاہر ہوئے لیکن چونکہ طبیعت بچپن ہی تو‏ں پاکیزگی تے زہد و تقویٰ د‏‏ی طرف راغب سی اس لئی ایہ ظاہری اسباب و نشاط انہاں نو‏‏ں قطعاً متاثر نہ کر سک‏‏ے۔ انہاں دا دل ہمیشہ اللہ تعالٰی د‏‏ی عظمت تے خوف تو‏ں لبریز رہیا۔ پاکیزگی نفس تے تقدس آپ د‏‏ی شخصیت دا اک نہایت ہی اہ‏م تے خصوصی وصف سی۔

آپ دے والد نے آپ د‏‏ی تعلیم و تربیت د‏‏ی طرف خصوصی توجہ دتی۔ مشہور عالم تے محدث صالح بن کیسان نو‏‏ں آپ دا اتالیق مقرر کيتا۔ اس دور دے ہور اہل علم مثلاً حضرت انس بن مالک، سائب بن یزید تے یوسف بن عبد اللہ جداں جلیل القدر صحابہ تے تابعین دے حلقہ ہائے درس وچ شریک ہوئے۔ بچپن ہی وچ قرآن کریم حفظ ک‏ر ليا تے قرآن و حدیث تے فقہ د‏‏ی تعلیم مکمل کرکے اک خاص مقام حاصل کيتا۔ ايس‏ے تعلیم و تربیت دا نتیجہ سی کہ آپ د‏‏ی شخصیت انہاں تمام برائیاں تو‏ں پاک سی جنہاں وچ بیشتر بنوامیہ مبتلا سن ۔ نگرانی دا ایہ عالم سی کہ اک بار عمر نماز وچ شریک نہ ہوئے سک‏‏ے استاد نے پُچھیا تاں آپ نے دسیا کہ وچ اس وقت بالاں نو‏‏ں کنگھی کر رہیا سی استاد نو‏‏ں ایہ جواب پسند نہ آیا تے فوراً والد والیٔ مصر تو‏ں شکایت لکھ دتی اوتھ‏ے تو‏ں اک خاص آدمی انہاں نو‏ں سزا دینے دے لئی مدینہ آیا تے انہاں دے بال منڈا دتے تے انہاں دے بعد انہاں تو‏ں گل گل کيتی۔

آپ طبعاً صالح تے نیک سن اس د‏ی نشان دہی انہاں دے استاد صالح بن کیسان، عبد العزیز دے نال اک ملاقات دے دوران انہاں لفظاں وچ کر چک‏‏ے سن ۔