رچھ

رچھ دد پلانوالے تے ماس کھانے جانوراں دا اک ٹبر اے۔ ایدیاں اٹھ ونڈاں نیں۔ ایہ اتلا امریکہ دکھنی امریکہ ایشیاء تے یورپ چ لبھدا اے۔ رچھ دا وڈا پنڈا اگے ودی نک ودے موٹے وال، پنجے وچ پنج انگلاں ہوندیاں نیں۔

رچھ
دیس :	جنور
برادری:	کورڈیٹ
پتی :	ماس کھانے
ٹبر :	رچھ
ونڈاں :	10

اضغط هنا للاطلاع على كيفية قراءة التصنيف رچھّ
صورت حال
! colspan = 2 | حیثیت تحفظ
Endangered [۱]
اسمیاتی درجہ	ٹبر [۲][۳][۴][۵]
جماعت بندی
مملکت:	جانور
جماعت:	تھندھاری جانور
طبقہ:	ماس کھانے
خاندان:	پھیلڈے
جنس:	پینتھیرا بھلک
سائنسی نام
Ursidae[۲][۳][۴][۵][۶][۷]  Gotthelf Fischer von Waldheim   ، ۱۸۱۷
خريطة إنتشار الكائن
مرادفات
‏ Linnaeus، 1758 Tigris striatus Severtzov، 1858 Gray، 1867‏
ترمیم

رچھّ ارسیڈے (Ursidae) پروار دا اک تھندھاری جانور اے۔ حالانکہ اسدیاں صرف اٹھ معلوم نسلان ہن اسدا نواس پوری دنیا وچ بہت ہی پھیلیا ہویا اے۔ ایہہ ایشیا، یورپ، شمالی امریکہ اتے دکھن امریکہ دے براعظمان وچ ملدا اے۔ دیکھن وچ، سارے رچھاں دے عامَ لچھناں وچ وڈا سریر، موٹیاں لتاں- باہاں، لمبا نکّ، پورے شریر اتے سنگھنے وا اتے پیر وچ سخت نہوں شامل ہن۔

بھاویں کہ دھروی رچھّ زیادہ تر ماسخور ہندے ہن، اتے وڈا پانڈا لگبھگ پوری طرحاں بانس تے گزارا کردا اے، باقی چھ پرجاتیاں ہر طرحاں دی خوراک کھا لیدیاں ہن۔ نر اتے مدین بچیاں دے جنن لئی تھوڑے ویلے لئی تعلقات بناؤندے ہن اتے ماواں کجھ سماں نوَ جمے بچیاں نال رہندیاں ہن۔ اس نوں چھڈّ کے، رچھّ عامَ کرکے اکلے رہنا پسند کرن والے پشو ہندے ہن۔ اوہ دن رات جاں رات نوں سرگرمی کرن والے ہو سکدے ہن اتے گندھ دی اندری بڑی شاندار ہندی اے۔ اوہناں دے بھاری کاٹھی اتے عجیب چال دے باو جود، اوہ نپن دوڑاک، چڑھائیاں چڑھن والے، اتے تیراک ہندے ہن۔ رچھ پناہ ورتدے ہن، جویں کہ گپھاواں اتے کھوکھلے رکھاں نوں اپنے گھرنیاں دے طور ورتدے ہن۔  بہہتیاں قسماں سردیاں دوران لمی معیاد لئی لگپگّ 100 دن تک ہائیبرنیٹ چلیاں جاندیاں ہن اتے ہور پرجاتیاں اوہناں دے گھرنیاں تے قبضہ کر لیندیاں ہن۔

رچھاں دا ایہناں دے ماس اتے فر لئی تریخی ویلے توں شکار کیتا جاندا رہا اے؛ ایہہ بیئر-بیٹنگ اتے منورنجن دے ہور روپاں لئی ورتے جاندے ہن، جویں کہ ڈانس کرن لئی۔  اپنی طاقتور جسمانی موجودگی دے صدقہ ایہہ کلا، متھہاس، اتے وکھ وکھ انسانی سوسائٹیاں دے ہور تہذیبی پہلوآں وچ پرمکھ کردار نبھاؤندے ہن۔ جدید ویلے وچ، رچھّ اپنے آواساں اتے رچھاں دے انگاں دے غیرکانونی وپار دے کارن دباء وچ آ گئے ہن۔ ایہناں وچ ایشیائی بائیل بیئر مارکیٹ وی شامل اے۔ آئی۔یو۔سی۔اینّ۔این۔ ہیٹھلیاں چھ بیئر سپیسیاں نوں خطرے وچ پاؤندا اے، جویں کہ کجھ خاص ملکاں وچ بھورے رچھ دی ہوند خطرے وچ اے ۔ ایہناں سبھ توں ودھ خطرناک آبادی دے شکار دی اتے قومانتری وپار دی مناہی اے، پر ایہہ اجے وی جاری اے۔

نرکتی

انگریزی شبد "بیئر" پرانے انگریزی بیرا توں آؤندا اے اتے جرمن بولیاں وچ رچھ لئی ناواں دے اک پروار نال متعلق اے، جویں کہ سربیائی بورن، جسدی ورتوں پہلے نام کیتی جاندی سی، جو کہ وشیشن "براؤن" توں بنیا اے۔^[۸]berabjörn

بیئر ٹیکسون ناں جویں کہ آرکٹوئیڈیئا اتے ہیلارکٹس پرانے یونانی شبد ἄρκτος (آرکٹوس) توں آؤندے ہن، مطلب رچھ،^[۹] جویں کہ "آرکٹک" اتے "اینٹارکٹک" ناں شمالی اسمان وچ ارسا میجر، "وڈا رچھ" تارہ جھرمٹ توں۔ ^[۱۰]

سنسکرت وچ بھالو نوں رکش (ऋक्ष) کہندے ہن، جس توں رچھّ شبد دی اتپتی ہوئی اے۔ انگریزی وچ بھالو نوں بیئر (bear) کہندے ہن۔ فارسی وچ بھالو لئی خرس (خرس) شبد اے، یونانی وچ اسدے لئی آرکتوس (ἄρκτος) شبد اے اتے لاطینی وچ ارسس (ursus)। دھیان دیو کہ رچھ، رکش، خرس، آرکتوس اتے ارسس سارے پروٹو-ہند-یورپی بولی دے ہرتکوس (h₂ŕ̥tḱos) شبد توں پیدا ہوئے ملدے-جلدے سجاتی شبد ہن۔

مدین دا پہلا نام "ارسولا" مول روپ وچ اک مسیحی [سنت ارسولا | سنت]] دا نام، جسدا مطلب اے "چھوٹا رچھ" (لیٹن 'ursa' دا چھوٹا روپ)۔ سوٹزرلینڈ وچ، مرد دا پہلا ناں "اُرس" خاص طور تے ہرمن پیارا اے، جدوں کہ کینٹن اتے شہر دا نام برن جرمن وچ رچھّ لئی بیئر توں لیا گیا اے۔ ۔

ونڈاں

• برفانی رچھ
• پانڈا
• امریکی کالا رچھ
• شنگریا رچھ
• ماکھیو رچھ
• گرزلی رچھ
• کوڈیاک رچھ
• پعورا رچھ
• بھالو
• ایشیائی کالا رچھ

نوٹ

حوالے

1. سانچہ:IUCN2006 Database entry includes justification for why this species is endangered.
2. وصلة : آئی ٹی آئی ایس ٹی ایس این  — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۹ ستمبر ۲۰۱۳ — عنوان : Integrated Taxonomic Information System — شائع شدہ از: ۲۰۰۶
3. full work available at URL: http://www.mapress.com/zootaxa/2011/f/zt03148p060.pdf — مصنف: Don E. Wilson تے DeeAnn M. Reeder — عنوان : Class Mammalia Linnaeus, 1758 — صفحہ: 56–60 — شائع شدہ از: Animal Biodiversity: An Outline of Higher-level Classification and Survey of Taxonomic Richness
4. وصلة : http://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/browse.asp?s=y&id=14000939  — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۹ ستمبر ۲۰۱۵ — مدیر: Don E. Wilson تے DeeAnn M. Reeder — عنوان : Mammal Species of the World — اشاعت سوم — ناشر: Johns Hopkins University Press — ISBN 978-0-8018-8221-0
5. وصلة : http://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/browse.asp?s=y&id=14000939  — مصنف: Andrew T. Smith ، ؜Yan Xie ، ؜Darrin P. Lunde ، ؜Don E. Wilson ، ؜W. Christopher Wozencraft ، ؜Robert S. Hoffmann ، ؜Wang Sung تے John R. MacKinnon — مدیر: Andrew T. Smith تے Yan Xie — عنوان : A Guide to the Mammals of China. — صفحہ: 422 — ناشر: Princeton University Press
6. BHL page ID: https://biodiversitylibrary.org/page/10128997 — مصنف: Gotthelf Fischer von Waldheim — عنوان : Adversaria zoologica — صفحہ: 372 — شائع شدہ از: Mémoires de la Société Impériale des Naturalistes de Moscou
7. سانچہ:قيمة ويكي بيانات/مرجع كائن
8. bear (n.) at www.etymonline.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
9. سانچہ:Cite dictionary
10. The Great Bear Constellation Ursa Major at www.souledout.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])

بارلے جوڑ

• The Bears Project – Information, reports and images of European brown bears and other living species
• Western Wildlife Outreach – Information on the history, biology, and conservation of North American Grizzly Bears and Black Bears Archived 2019-11-07 at the وے بیک مشین
• The Bear Book and Curriculum Guide – a compilation of stories about all eight species of bears worldwide, including STEM lessons rooted in bear research, ecology, and conservation Archived 2014-03-08 at the وے بیک مشین

رچھ

امریکی کالا رچھ · ایشیائی کالا رچھ · برفانی رچھ · بھالو · پانڈا · شنگریا رچھ · ماکھیو رچھ · پعورا رچھ · کوڈیاک رچھ · گرزلی رچھ