اڈدی سہنپ

اڈدی سہنپ دندلے پتی دے کیڑے نیں۔ ایہ ماس کھانے کیڑے نیں۔ دندلیاں دیاں دو نکیاں پتیاں نیں: انپدھرے پر (Anisoptera) تے اڈدی سہنپ (Zygoptera)۔ اڈدی سہنپ وچ دندلے آرڈر دیاں 1/3 ونڈاں نیں۔ ایہدے وچ 19 ٹبر، 95 جنساں تے 2600 ونڈاں نیں۔

اڈدی سہنپ

دیس:	جنور
برادری:	ارتھروپوڈ
ٹولی:	کیڑے
پتی:	دندلے
نکی پتی:	اڈدی سہنپ
ٹبر:	19
ونڈاں:	2600
سائینسی ناں:	Zygoptera

ایہناں وچ تے انپدھرے پراں وچ وکھراپا ایہ اے جے اڈدے سہنپ بیٹھن ویلے پراں نوں اپنے پنڈے نال جوڑ کے رکھ دے نیں۔ ہور وکھراپا ایہ وی ہے جے اڈدی سہنپ دے اگلے تے پچھلے پر اکو جۓ ہوندے نیں جد کے انپدھرے پراں دے پچھلے پر مڈھ توں چوڑے ہوندے نیں۔ اڈدی سہنپ ناپ وچ وی انپدھرے پراں توں نکے ہوندے تے اوہناں نالوں ماڑے اڈدے نیں۔ ایہناں دیاں اکھاں وی وکھریاں ہوندیاں نیں۔

ایہدا سائینسی ناں (Zygoptera) اے جیدا مطلب اے جوڑویں (برابر) پر۔ ایس دی سہنپ باہجوں ایس اڈدے کیڑے دا پنجابی ناں اڈدی سہنپ اے۔

اڈدی سہنپ پانی دے دوالے دیاں تھانواں تے ریندے تے جمدے ودھدے نیں۔ ایہ شکاری کیڑے نیں تے پانی وچ انڈے دیندے نیں۔ بچے اپنے جیون دے پہلے کج مہینے یا سال پانی وچ ہور کیڑیاں دا شکار کرکے لنگھاندے نیں۔ ایہناں دے پھپھرے باہر لگے ہوندے نیں جیہڑے پانی وجوں آکسیجن کھچدے نیں۔ پانی وچ ریندی ایس مڈھلی اڈدی سہنپ وچوں جوان اڈدی سہنپ نکلدی اے جیہڑی کج دناں یا ہفتیاں لئی باہر اڈدی اے تے فیر واپس پانی تے انڈے دین آندی اے۔

اڈدی سہنپ اپنی صفائی کر رئی اے

اڈدی سہنپ انٹارکٹکا نوں چھڈ کے ساری دنیا تے ملدی اے۔ ٹراپیکل تھانواں تے ایہدیاں ونڈاں سب توں ودھ نیں۔

اڈدی سہنپ پتلے لمے اڈنے کیڑے نیں جنہاں دے دو پراں دے جوڑے ہوندے نیں۔ ایہناں دے سر وڈے تے اک دوجے توں دور، وڈیاں اکھاں تے گھٹ دسن والے نکے تیلے ورگے اینٹینے نیں۔ اوہدا تھوریکس تن حصیاں وج انج ونڈیا گیا اے جے اوہدیاں ٹیڈیاں لتاں دیاں تن جوڑیاں اگے نوں ودھیاں لگدیاں نیں تے رل کے ہوا وج شکار کرنوالی ٹوکری بناندیاں نیں۔ سب توں نکے دا پر پسار 20 ملی میٹر اے جد کے سب توں وڈے دا پر سار 200 ملی میٹر بندا اے۔

اڈدی سہنپ دے جیون چکر وچ تن تھاں آندے نیں: انڈا لاروا تے جوان۔ انڈے پانی وچ دتے جاندے نیں تے ایہناں توں 1 توں تن ہفتیاں وچ سنڈی نکلدی اے جیہڑی پانی وچ دوجے کیڑیاں دا شکار کردی اے۔ 2 مہینے توں لے کے تن سال تک ایہ پانی وچ ریندی اے۔ ایہ فرق، ونڈاں تے گرمی ناپ باہجوں ہوندا اے۔ جدوں ایہ سنڈی وڈے یا اپنے پورے ناپ دی ہوجاندی اے تے فیر پانی توں باہر آندی اے کسے ٹاہنی یا ہور تھاں تے چڑھدی اے اپنے خول وچوں باہر نکلدی اے تے اڈ جاندی اے۔ ہن اے رج کے کھاندی اے تے اپنا رنگ روپ کڈدی اے۔ 2 یا 3 ہفتیاں مگروں ایہ پانی وچ انڈے دیندی اے۔ نر دے رنگ تکھے ہوسکدے نیں تے نر اپنے تھاں دی راکھی وی کردے نیں۔

اک جواں اڈدی سہنپ دی عمر 3 توں 4 ہفتے ہوسکدی اے۔ پر ایہ وکھریاں ونڈاں وچ وکھ ہوسکدی اے۔ اڈدی سہنپ تھوڑے گرمی ناپ وچ گزارہ کرسکدے نیں تے ایس باہجوں ایہدیاں کئی ونڈاں دن نوں تے رات نوں وی شکار کردیاں نیں۔ ایہ مکھیاں، مچھر، پکھڑوں، پتنگے کھا جاندے نیں۔

ایہنہں نوں پانی وج مچھیاں تے دوجے شکاری کھاندے نیں تے باہر ایہ پنچھی ڈڈو، کرلے تے نکے ددپلانے کھاندے نیں۔

اگست 2011 دی اک کھوج وچ ایہ پتہ چلیا جے پاکستان وچ اڈدی سہنپ دے 9 ٹبر، 21 جنساں تے 53 ونڈاں نیں۔