انڈیا ہاؤس
From Wikipedia, the free encyclopedia
انڈیا ہاؤس (انگریزی: India House) ہائی گیٹ، شمالی لندن وچ 1905ء تا 1910ء طالب علماں دے لئی رہائشی عمارت سی۔ شیام جی کرشنا ورما نے اس عمارت نوں برطانیہ وچ موجود ہندوستانی طالبعلماں دے درمیان وچ قوم پرست تحریک چلانے دے لئی استعمال کیتا۔ ایہ ادارہ برطانیہ وچ رہ رہے ہندوستانی طلبہ نوں اسکرشپ دیندا سی تاکہ اوہ اعلیٰ تعلیم حاصل کرسکن۔ جلد ہی ایہ عمارت سیاسی تحریک دا مرکز بن گئی جو بیرون ہند ہندوستان دی آزادی دے لئی انقلابی تحریک دی وڈی تحریکاں وچوں اک اے۔ جدوں وی کِسے تنظیم یا تحریک نوں عمارت دی ضرورت پئی تاں ‘‘انڈیا ہاؤس‘‘ دا ہی استعمال کیتا گیا۔
انڈیا ہاؤس دے سرپرستاں نے آبادکاریاں دے خلاف اک اخبار بناں دی انڈین سوشیولوجسٹ جاری کیتا جسنوں برطانوی راج نے غداری دا حوالہ دیندے ہوئے بند کر دتا۔[1] انڈیا ہاؤس نے تحریک آزادی نوں متعدد وڈے رہنما تے انقلابی مجاہدین دتے نيں جنہاں وچ وناک دامودر ساورکر، بھیکا جی کاما، وی وی ایس ایئر، لالہ ہردیال، وی این چٹرجی، ایم پی ٹی آچاریہ تے پی ایم باپت وغیرہ قابل ذکر نيں۔ 1909ء وچ انڈیا ہاؤس دے اک رکن مدن لال ڈھینگرا نے سکریٹری آف اسٹیٹ آف انڈیا دے سیاسی معاون سر ڈبلیو ایچ کرزن ویالی دا قتل کر دتا۔
قتل دے واقعہ دے بعد اسکٹ لینڈ یارڈ تے انڈین پولیٹیکل اسٹیلیجینس آفس نے تحقیق دی تے دونے کےمتفقہ فیصلہ توں انڈیا ہاؤس نوں بند کر دتا گیا۔ بند ہونے دے بعد انڈیا دے ارکان اُتے پولس نے کارروائی شروع دی جس دی وجہ توں ایہ لوک جرمنی، فرانس تے امریکا چلے گئے۔ انہاں ملکاں وچ تے بکھرنے دے بعد وی انہاں دا جنون کم نئيں ہويا تے اپنے اپنے ملکاں وچ انہاں نے تحریک جاری رکھی۔ پہلی جنگ عظیم وچ ہندو جرمن سازش وچ انڈیا ہاؤس دے ارکان دا بہت وڈا کردار رہیا اے۔ بعد دی دہائیاں وچ انڈیا ہاؤس دے ارکان نے ہندوستانی نسلیت تے ہندو قومیت ورگی تحریکاں وچ کلیدی کردار ادا کیتا۔
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
