wybuch

wybuch (język polski)

wybuch (1.1)

wymowa:

IPA: [ˈvɨbux], AS: [vybuχ] ^ⓘ

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) rozerwanie się czegoś pod wpływem gwałtownej reakcji chemicznej lub jądrowej^[1]

(1.2) huk towarzyszący detonacji^[1]

(1.3) gwałtowne wydobycie się czegoś na zewnątrz

(1.4) przen. nagły początek emocji lub jakiegoś zjawiska społecznego

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	wybuch	wybuchy
dopełniacz	wybuchu	wybuchów
celownik	wybuchowi	wybuchom
biernik	wybuch	wybuchy
narzędnik	wybuchem	wybuchami
miejscownik	wybuchu	wybuchach
wołacz	wybuchu	wybuchy

odmiana:

(1.1-4)

 

przykłady:

składnia:

(1.1) wybuch + D.

(1.3) wybuch + D.

(1.4) wybuch + D.

kolokacje:

(1.1) wybuch trotylu / dynamitu / nitrogliceryny / paliwa / bomby / granatu / miny / pożaru

(1.3) wybuch wulkanu / gejzeru / lawy

(1.4) wybuch wojny / zamieszek / niezadowolenia społecznego • wybuch gniewu / radości / agresji / euforii

synonimy:

(1.1) detonacja, eksplozja

(1.3) erupcja

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. buch mzw/mrz, wybuchowiec m, wybuchowość ż, wybuchanie n, wybuchnięcie n, niewybuch mrz

czas. wybuchać ndk., wybuchnąć dk., buchać ndk., buchnąć dk.

przym. wybuchowy

przysł. wybuchowo

wykrz. buch

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) explosion, outburst, detonation
• arabski: (1.1) انفجار m (infiǧār), تفجير m, نسف m, تفجر m, فرقعة ż; (1.3) فورة ż
• baskijski: (1.1) eztanda, leherketa
• czeski: (1.1) výbuch m
• esperanto: (1.1) eksplodo; (1.3) eksplodo; (1.4) eksplodo
• estoński: (1.1) plahvatus
• francuski: (1.1) explosion ż
• hiszpański: (1.1) explosión ż, estallido m; (1.2) estallido m, estruendo m
• jidysz: (1.1) אויפֿרײַס m (ojfrajs)
• kataloński: (1.1) explosió ż, esclat m
• kazachski: (1.1) жарылыс
• niderlandzki: (1.1) explosie
• niemiecki: (1.1) Ausbruch m; (1.3) Ausbruch m; (1.4) Ausbruch m
• nowogrecki: (1.1) έκρηξη ż
• rosyjski: (1.1) взрыв m; (1.2) взрыв m; (1.3) извержение n
• ukraiński: (1.1) вибух m; (1.2) вибух m
• włoski: (1.1) esplosione ż; (1.2) esplosione ż; (1.3) scoppio m

źródła:

1. Hasło „wybuch” w: SJP.pl.