wosk

Podobna pisownia: wósk

wosk (język polski)

wosk (1.1)

Bitelsi z wosku (1.1)

wymowa:

IPA: [vɔsk], AS: [vosk]

​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	wosk	woski
dopełniacz	wosku	wosków
celownik	woskowi	woskom
biernik	wosk	woski
narzędnik	woskiem	woskami
miejscownik	wosku	woskach
wołacz	wosku	woski

(1.1) plastyczna substancja o żółtawym kolorze, łatwo topliwa, nierozpuszczalna w wodzie, używana do produkcji świec, past do obuwia itp., stosowana w przemyśle farmaceutycznym i spożywczym; zob. też wosk w Wikipedii

(1.2) przestęp. złoto^[1]

(1.3) przestęp. przedmioty pochodzące z kradzieży^[1]

(1.4) slang. płyta winylowa^[2]

odmiana:

(1.1)

 

przykłady:

(1.1) Nie polecam wosku sojowego, ponieważ jest komedogenny.

(1.1) W XVI wieku wosk był cennym i poszukiwanym na rynkach europejskich surowcem oraz jednym z podstawowych artykułów polskiego eksportu.

(1.4) Mały nakład oraz fakt, że to pierwszy discopolowy album wydany na wosku, może podbijać cenę z biegiem czasu^[3].

składnia:

kolokacje:

(1.1) plaster wosku • wosk pszczeli • wosk uszny • wosk do depilacji • wosk ortodontyczny • wosk pisarski • wosk cukrowy • wosk palmowy • wosk skalny / ziemny / torfowy • świeca / figura / tabliczka / model z wosku • wosk naturalny / chemiczny • wosk krystaliczny / mikrokrystaliczny • wosk punicki • wytapianie / produkcja wosku • miękki / twardy / rozgrzany / gorący / stopiony / granulowany wosk • pociągnąć / nasmarować / pokryć woskiem • zrobić coś z wosku • użyć wosku do czegoś • wosk tracony • metoda wosku traconego • żółty jak wosk • rozpływać się jak wosk

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. woskowina ż, woszczyna ż, woskarka ż, woskownica ż, woskowanie n, woskarz n, woskoboiny lm, woskobojne n, woskobojnia ż, woskowiec m, woskodrzew m, woskopalma ż, woskownik m, woskowniczka ż, woskownictwo n, woskownicowate lm, woskówka ż, woskowatość ż

zdrobn. woszczek m

zgrub. woszczysko n

czas. woskować ndk., nawoskować, woszczyć

przym. woskowy, woskowaty, woskowożółty, woskowny, woszczysty, nawoskowany, bezwoskowy, woskowniczy, woszczynowy

przysł. woskowo, woskowato

związki frazeologiczne:

dać się lepić jak wosk • mięknąć jak wosk • być miękkim jak wosk • mieć serce miękkie jak wosk • lać wosk • kto jest z wosku, niech ogień omija • na Andrzeja wosk leja • dziś cień wosku ci ukaże, co ci życie niesie w darze • kto księdzu służy, woskiem pachnie

etymologia:

(1.1) prasł. *voskъ

(1.2) jid.^[1]

(1.3) od (1.2)^[1]

uwagi:

tłumaczenia:

• afrykanerski: (1.1) was
• albański: (1.1) dyllë m
• angielski: (1.1) wax
• arabski: (1.1) شمع m (šamʿu)
• arumuński: (1.1) tsearã ż
• asturyjski: (1.1) cera ż
• azerski: (1.1) mum
• baskijski: (1.1) argizari, ezko
• baszkirski: (1.1) балауыҙ (balawïð)
• białoruski: (1.1) воск m (wosk)
• birmański: (1.1) ဖယောင်း (hpa.yaung:)
• bułgarski: (1.1) восък m
• chiński standardowy: (1.1) 蜡 (là)
• chorwacki: (1.1) vosak m
• czeski: (1.1) vosk m
• czirokeski: (1.1) ᎠᏗᎠ (adia)
• dalmatyński: (1.1) caira ż
• dolnołużycki: (1.1) wósk m
• duński: (1.1) voks w/n
• erzja: (1.1) шта (šta)
• esperanto: (1.1) vakso
• estoński: (1.1) vaha
• farerski: (1.1) voks n
• fiński: (1.1) vaha
• francuski: (1.1) cire ż
• friulski: (1.1) cere ż
• galicyjski: (1.1) cera ż
• górnołużycki: (1.1) wósk m
• gruziński: (1.1) სანთელი (santeli)
• hebrajski: (1.1) שעוה ż (sha׳ava)
• hindi: (1.1) मोम ż (mom)
• hiszpański: (1.1) cera ż
• indonezyjski: (1.1) lilin
• irlandzki: (1.1) céir ż
• islandzki: (1.1) vax n
• japoński: (1.1) 蝋 (ろう, rō)
• jèrriais: (1.1) chithe ż
• jidysz: (1.1) וואַקס m (waks)
• karelski: (1.1) vaha
• kataloński: (1.1) cera ż
• kazachski: (1.1) балауыз (balawız)
• khmerski: (1.1) ក្រមួន (krɑmuən)
• koreański: (1.1) 밀랍 (millap)
• litewski: (1.1) vaškas m
• luksemburski: (1.1) Wuess m
• łaciński: (1.1) cera ż
• łotewski: (1.1) vasks m
• macedoński: (1.1) восок m (vosok)
• mandżurski: (1.1) ᠠᠶᠠᠨ (ayan)
• mongolski: (1.1) лав (lav)
• niderlandzki: (1.1) was n/m
• niemiecki: (1.1) Wachs n
• norweski (bokmål): (1.1) voks m/n
• norweski (nynorsk): (1.1) voks m/n
• norweski (riksmål): (1.1) voks w/n
• nowogrecki: (1.1) κερί n (kerí)
• ormiański: (1.1) մոմ (mom)
• pampango: (1.1) sera
• perski: (1.1) موم (mum)
• piemoncki: (1.1) sira ż
• portugalski: (1.1) cera ż
• prowansalski: (1.1) cera ż
• rosyjski: (1.1) воск m (wosk)
• rumuński: (1.1) ceară ż
• sanskryt: (1.1) मक्षिकामल
• sardyński: (1.1) chera ż
• serbski: (1.1) восак (vosak) m
• slovio: (1.1) vosk
• słowacki: (1.1) vosk m
• słoweński: (1.1) vosek m
• staroangielski: (1.1) weax n
• staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) воскъ / ⰲⱁⱄⰽⱏ m (voskŭ)
• staroirlandzki: (1.1) céir ż
• staroruski: (1.1) воскъ (voskŭ)
• staro-wysoko-niemiecki: (1.1) wahs n
• sycylijski: (1.1) cira ż
• szkocki: (1.1) wax
• szkocki gaelicki: (1.1) cèir ż
• szwedzki: (1.1) vax n
• średnioangielski: (1.1) wax
• tajski: (1.1) ขี้ผึ้ง (kîi-pʉ̂ng)
• telugu: (1.1) మైనము (mainamu), మైనం (mainaṃ)
• turecki: (1.1) balmumu, mum
• turkmeński: (1.1) mum
• tuvalu: (1.1) gako
• ujgurski: (1.1) موم (mom)
• ukraiński: (1.1) віск m (wisk)
• urdu: (1.1) موم ż (mom)
• uzbecki: (1.1) mum
• võro: (1.1) vaha
• walijski: (1.1) cwyr m
• wenecki: (1.1) sera ż
• wepski: (1.1) vaha
• węgierski: (1.1) viasz
• wietnamski: (1.1) sáp
• wilamowski: (1.1) wāhs n
• włoski: (1.1) cera ż

źródła:

1. Agnieszka Małocha, Żydowskie zapożyczenia leksykalne w socjolekcie przestępczym w: Język a kultura, t. 10, Języki subkultur pod red. Janusza Anusiewicza i Bogdana Sicińskiego, Wrocław 1994, s. 137.
2. Piotr Fliciński, Stanisław Wójtowicz, Hip-hop słownik, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, str. 190.
3. Zenek Martyniuk wydaje limitowanego winyla ze złotem. Czy to już profanacja?. 2017-07-11. [dostęp 4 sierpnia 2021].