woda
Z Wikisłownika, wolnego słownika
Remove ads
rzeczownik, rodzaj żeński
| przypadek | liczba pojedyncza | liczba mnoga |
|---|---|---|
| mianownik | woda | wody |
| dopełniacz | wody | wód |
| celownik | wodzie | wodom |
| biernik | wodę | wody |
| narzędnik | wodą | wodami |
| miejscownik | wodzie | wodach |
| wołacz | wodo | wody |
- (1.1) bezbarwna i bezzapachowa ciecz, tlenek wodoru, H₂O; zob. też woda w Wikipedii
- (1.2) często w liczbie mnogiej, ogólnie duże zbiorowiska wody (1.1), np. morze, jezioro
- odmiana:
- (1.1-2)
- przykłady:
- (1.1) Na pustyni woda cenniejsza jest od złota.
- (1.1) Ciało ludzkie w ponad 70% składa się z wody.
- (1.2) Wody Polski są magnesem przyciągającym turystów.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) czysta / brudna / stęchła woda • pić wodę • napełniać coś wodą • kropla wody
- (1.2) powierzchnia wody • lustro wody • wody terytorialne • wody gruntowe / podziemne / powierzchniowe
- synonimy:
- (1.1) tlenek wodoru, monotlenek diwodoru, H₂O
- (1.2) akwen, zbiornik wodny
- antonimy:
- (1.1) ogień
- hiperonimy:
- (1.1) ciecz
- (1.2) żywioł
- hiponimy:
- (1.1) źródło, bełt, deszczówka, fala, kąpiel, kranówka, lód, mgła, mydliny, oligocenka, opady, popłuczyny, rosa, solanka, woda mineralna, wrzątek, zupa[1]
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. zwodorowanie n, wodorowanie n, wodorodek mrz, wodoród mrz, wodorod mrz, wodorek mrz, wodor mrz, wodoczyn mrz, wod mrz, wodór mrz, wódzia ż, wody nmos, wodniczka ż, wodnik m, wodnica ż, wodniak m, wodzianka ż, Wodnik m, wódka ż, bezwodzie n, owodnia ż, małowodzie n, wielowodzie n, wodowanie n, zwodowanie n, uwadnianie n, uwodnienie n, nawadnianie n, nawodnienie n, uwadnianie n, uwodnienie n, odwadnianie n, odwodnienie n, wodnicha ż, wodniczka ż, wodniczek m, wodność ż, wodnistość ż, bezwodność ż, bezwodnik m
- czas. zwodorować, wodorować, rozwadniać, wodować ndk., zwodować dk., uwadniać ndk., uwodnić dk., nawadniać ndk., nawodnić dk., uwadniać ndk., uwodnić dk., odwadniać ndk., odwodnić dk.
- przym. wodny, wodnisty, wodnikowy, wodniacki, bezwodny, owodniowy, wódczany, wodorodowy, wodorodny, wodorowy, wodorkowy
- przysł. wodniście
- tem. słow. wodo-
- związki frazeologiczne:
- zob. przysłowia o wodzie
- bieżąca woda • burza w szklance wody • cicha woda • ciężka woda • czuć się jak ryba w wodzie • dziesiąta woda po kisielu • gdy w styczniu woda huczy, to na wiosnę mróz dokuczy • godzić ogień z wodą / pogodzić ogień z wodą • lać wodę • lustro wody • łowić ryby w mętnej wodzie • na wodzie pisany • nabrać wody w usta • o chlebie i wodzie • pisać palcem na wodzie • pisany patykiem po wodzie • przepaść jak kamień w wodę • robić wodę z mózgu • utopić w łyżce wody • warzyć wodę • w gorącej wodzie kąpany • Wielka Woda • woda kolońska • woda królewska • woda na młyn • woda ognista • woda utleniona • woda szara
- etymologia:
- prasł. *voda < praindoeur. *wodr[2]
- por. białor. вада, bośn. voda, bułg. вода, chorw. voda, czes. voda, dłuż. wóda, głuż. woda, kasz. wòda, mac. вода, poł. vådă, ros. вода, scs. вода, słc. voda, słń. voda, ukr. вода́
- por. ang. water, duń. vand, franc. onde, goc. 𐍅𐌰𐍄𐍉 (wato), gr. ὕδωρ (hýdōr), n.gr. ύδωρ, hiszp. onda, litew. vanduo, łac. unda, niem. Wasser, szw. vatten, wł. onda
- uwagi:
- tłumaczenia:
- abazyński: (1.1) дзы
- abchaski: (1.1) аӡы
- abenaki: (1.1) nebi
- abua: (1.1) ə̀mùum
- aceh: (1.1) ie
- aczoli: (1.1) pii
- adygejski: (1.1) псы
- afar: (1.1) lee
- afrykanerski: (1.1) water
- ajmara: (1.1) uma
- ajnoski: (1.1) ワッカ
- akan: (1.1) nsu
- aklanon: (1.1) tubi
- alabama: (1.1) oki
- albański: (1.1) ujë
- alemański: (1.1) Wasser
- aleucki: (1.1) tangaq, taanga-x̂
- ama: (1.1) iwo
- amharski: (1.1) ውሃ
- angielski: (1.1) water
- a-pucikwar: (1.1) ino
- arabski: (1.1) ماء (māʾ), marok. arab. ما
- aragoński: (1.1) augua
- aramejski: (1.1) ܡܲܝܵܐ
- arapaho: (1.1) nec
- asamski: (1.1) পানী
- asturyjski: (1.1) agua
- awarski: (1.1) лъим
- awestyjski: (1.1) 𐬀𐬞
- azerski: (1.1) su
- bambara: (1.1) ji
- bandżarski: (1.1) banyu
- baskijski: (1.1) ur
- baszkirski: (1.1) һыу
- bawarski: (1.1) Wossa
- bhodźpuri: (1.1) पानी m
- białoruski: (1.1) вада ż
- białoruski (taraszkiewica): (1.1) вада ż
- birmański: (1.1) ရေ
- bośniacki: (1.1) voda
- bretoński: (1.1) dour
- bułgarski: (1.1) вода ż; (1.2) вода ż
- buruszaski: (1.1) ċhil
- cebuano: (1.1) tubig
- chiński standardowy: (1.1) 水 (shuǐ)
- chorwacki: (1.1) voda ż
- czamorro: (1.1) agua, hånom
- czeczeński: (1.1) хи
- czejeński: (1.1) mahpe
- czeski: (1.1) voda ż
- cziczewa: (1.1) madzi
- czirokeski: (1.1) ᎠᎹ (ama)
- czuwaski: (1.1) шыв
- dani zachodni: (1.1) ji
- dolnołużycki: (1.1) wóda ż, przest. woda ż
- duński: (1.1) vand n; (1.2) vand n
- elfdalski: (1.1) wattn n
- esperanto: (1.1) akvo
- estoński: (1.1) vesi
- estremadurski: (1.1) áugua
- fenicki: (1.1) 𐤌𐤌
- fiński: (1.1) vesi
- francuski: (1.1) eau ż
- friulski: (1.1) aghe
- galicyjski: (1.1) auga
- gocki: (1.1) 𐍅𐌰𐍄𐍉 n
- górnołużycki: (1.1) woda
- grenlandzki: (1.1) imeq
- gruziński: (1.1) წყალი (cqali)
- guarani: (1.1) y
- haitański: (1.1) dlo
- hakka: (1.1) súi
- hausa: (1.1) ruwa
- hawajski: (1.1) wai
- herero: (1.1) omeva
- hindi: (1.1) पानी (pānī)
- hindi fidżyjskie: (1.1) paani
- hiri motu: (1.1) ranu
- hiszpański: (1.1) agua ż
- huastek: (1.1) jaʼ
- ido: (1.1) aquo
- ilokano: (1.1) danum, danúm
- inari: (1.1) čääci
- indonezyjski: (1.1) air
- inguski: (1.1) хий
- interlingua: (1.1) aqua
- inuktitut: (1.1) ᐃᒪᖅ (imaq)
- irlandzki: (1.1) uisce
- islandzki: (1.1) vatn n
- jaćwieski: (1.1) auu
- jakucki: (1.1) уу
- japoński: (1.1) 水 (みず, mizu)
- jawajski: (1.1) banyu, ranu
- jidysz: (1.1) וואַסער n (waser); (1.2) וואַסער n (waser)
- joruba: (1.1) omi
- kabardyjski: (1.1) псы
- kabowerdeński: (1.1) águ
- kabylski: (1.1) aman
- kakczikel: (1.1) ya'
- kanuri: (1.1) njî
- karaimski: (1.1) сув
- karatajski: (1.1) лълъени
- karpatorusiński: (1.1) вода
- kaszmirski: (1.1) आब्
- kaszubski: (1.1) wòda ż
- kataloński: (1.1) aigua
- kazachski: (1.1) су
- keczua: (1.1) yaku
- ketyjski: (1.1) ул'
- khmerski: (1.1) ទឹក (tʉk)
- kikuju: (1.1) mai, maĩ
- kildin: (1.1) ча̄дзь
- kiliwa: (1.1) ʼjaʼ, jaʼ
- klallam: (1.1) qʷúʔ
- koreański: (1.1) 물 (mul)
- korsykański: (1.1) acqua
- kurmandżi: (1.1) av
- ladino: (1.1) agua
- lakijski: (1.1) щин
- lakota: (1.1) mní
- laotański: (1.1) ນ້ຳ (nā́ṃ)
- lazyjski: (1.1) წკარი (ʒ’k’ari)
- lezgiński: (1.1) яд
- limburski: (1.1) water
- lingala: (1.1) mái
- litewski: (1.1) vanduo m
- lojban: (1.1) djacu
- lombardzki: (1.1) aqua
- lozi: (1.1) mezi
- luksemburski: (1.1) Waasser
- łaciński: (1.1) aqua ż
- łatgalski: (1.1) iudiņs m
- łotewski: (1.1) ūdens m
- macedoński: (1.1) вода ż
- malajski: (1.1) air
- malgaski: (1.1) rano
- maltański: (1.1) ilma ż
- manx: (1.1) ushtey m
- maoryski: (1.1) wai
- matlatzinka: (1.1) táwi
- maya: (1.1) jaʼ
- meglenorumuński: (1.1) apă ż
- megrelski: (1.1) წყარი
- mindong: (1.1) cūi
- minnan: (1.1) chúi
- mirandyjski: (1.1) auga
- moksza: (1.1) ведь
- mongolski: (1.1) ус
- nahuatl centralnego Meksyku: (1.1) atl, atzintli
- nahuatl klasyczny: (1.1) atl
- nahuatl z Durango: (1.1) at
- nahuatl ze wschodniej Huasteki: (1.1) atl
- nahuatl z zachodniej Huasteki: (1.1) atl
- nauruański: (1.1) ebok
- nawaho: (1.1) tó
- neapolitański: (1.1) acqua
- nepalski: (1.1) पानी
- niderlandzki: (1.1) water n
- niemiecki: (1.1) Wasser n
- normandzki: (1.1) ieau
- norweski (bokmål): (1.1) vann n, vatn n; (1.2) vann n, vatn n
- norweski (nynorsk): (1.1) vatn n; (1.2) vatn n
- nowogrecki: (1.1) νερό n, ύδωρ n
- occidental: (1.1) aqua
- ormiański: (1.1) ջուր
- oromo: (1.1) bishaan
- osetyjski: (1.1) дон
- osmański: (1.1) صو (su), آب (âb); (1.2) صو (su), آب (âb)
- otomi z doliny Mezquital: (1.1) dehe
- pali: (1.1) jala, odaka, udaka, toya, daka
- papiamento: (1.1) awa
- paszto: (1.1) آب
- pensylwański: (1.1) Wasser
- perski: (1.1) آب (āb)
- pipil: (1.1) at
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)(1.1)
, 
, 
- połabski: (1.1) vådă
- pontyjski: (1.1) νερό n, νερόν n
- portugalski: (1.1) água ż
- północnofryzyjski: (1.1) weeder
- północnolapoński: (1.1) čáhci
- prowansalski: (1.1) aiga, aigua
- rohingya: (1.1) faní
- rosyjski: (1.1) вода ż (woda)
- rumuński: (1.1) apă ż
- rypuaryjski: (1.1) Wasser
- sanskryt: (1.1) जल, अम्बु, अप्, तोय, आपस्
- sardyński: (1.1) aba
- selepet: (1.1) to
- serbski: (1.1) вода ż
- serbsko-chorwacki: (1.1) voda
- skolt: (1.1) čää´čč
- slovio: (1.1) voda / вода
- słowacki: (1.1) voda
- słoweński: (1.1) voda
- somalijski: (1.1) biyo
- sranan tongo: (1.1) watra
- staroegipski: (1.1)
- starofryzyjski: (1.1) weter n
- starogrecki: (1.1) ὕδωρ n
- staroirlandzki: (1.1) uisce m
- staroperski: (1.1) 𐎠𐎱 ż
- suahili: (1.1) maji
- sundajski: (1.1) cai
- sycylijski: (1.1) acqua
- szerpa: (1.1) छु (čʰu)
- szkocki: (1.1) watter, wattir
- szkocki gaelicki: (1.1) uisge
- szwedzki: (1.1) vatten n; (1.2) vatten n
- śląski: (1.1) woda
- tabasarański: (1.1) шид
- tadżycki: (1.1) об
- tagalski: (1.1) tubig
- tahitański: (1.1) pape
- tajski: (1.1) น้ำ (nā́ṃ)
- tatarski: (1.1) су
- tshangla: (1.1) छु, རི
- turecki: (1.1) su
- tybetański: (1.1) ཆུ (čʰu)
- ubychski: (1.1) bzə
- ukraiński: (1.1) вода ż
- umbundu: (1.1) ovava
- uzbecki: (1.1) suv
- volapük: (1.1) vat
- võro: (1.1) vesi
- walijski: (1.1) dŵr
- waloński: (1.1) êwe ż
- warajski: (1.1) tubig
- wenecki: (1.1) aqua
- wepski: (1.1) vezi
- węgierski: (1.1) víz
- wietnamski: (1.1) nước
- wilamowski: (1.1) wosser n, woser n
- włoski: (1.1) acqua ż
- wolof: (1.1) ndox
- xhosa: (1.1) amanzi
- zachodnioflamandzki: (1.1) woater
- zazaki: (1.1) aw ż
- zhuang: (1.1) raemx
- zulu: (1.1) amanzi
- żmudzki: (1.1) ondou
- źródła:
Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.- Hasło „voda” w: Hrvatski jezični portal.
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads