urząd

Podobna pisownia: ùrząd

urząd (język polski)

urząd (1.2)

wymowa:

IPA: [ˈuʒɔ̃nt], AS: [užõnt], zjawiska fonetyczne: wygł.• nazal.• asynch. ą  ​^?/i

​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	urząd	urzędy
dopełniacz	urzędu	urzędów
celownik	urzędowi	urzędom
biernik	urząd	urzędy
narzędnik	urzędem	urzędami
miejscownik	urzędzie	urzędach
wołacz	urzędzie	urzędy

(1.1) praw. zespół osób i środków potrzebnych do wykonywania zadań organu administracji publicznej; zob. też urząd w Wikipedii

(1.2) budynek, w którym mieści się urząd (1.1)

(1.3) stanowisko, funkcja, obowiązki pełnione przez kogoś w hierarchii państwowej lub innej^[1]

odmiana:

(1.1-3)

 

przykłady:

(1.3) Pełnił ten urząd od dnia 30 czerwca 2007 roku do dnia 1 maja 2016 roku włącznie^[2].

składnia:

kolokacje:

(1.1) urząd skarbowy / celny / pocztowy / patentowy / gminny / miejski / wojewódzki • urząd stanu cywilnego • urząd gminy / miasta • Urząd Bezpieczeństwa

(1.2) wejść / wchodzić do urzędu • załatwiać / załatwić coś w urzędzie

(1.3) objąć / piastować / powierzyć urząd • powołać na urząd • złożyć urząd • zrezygnować / odwołać / złożyć z urzędu

synonimy:

(1.3) godność, dostojeństwo

antonimy:

hiperonimy:

(1.1) aparat pomocniczy, instytucja

(1.2) budynek, siedziba

(1.3) stanowisko, władza

hiponimy:

(1.1) inspektorat, inspekcja, kuratorium, kuria, magistrat, merostwo, pośredniak, rejencja, rektorat, starostwo

(1.3) ambasadorstwo, arcybiskupstwo, arcyksięstwo, asesura, baronostwo, beneficjum, biskupstwo, buława, burmistrzostwo, carstwo, cesarstwo, dekanat, dygnitarstwo, dyktatura, dyrektorstwo, elektorat, emirat, hetmaństwo, hrabiostwo, kalifat, kanclerstwo, kanonia, kapłaństwo, kardynalstwo, kasztelania, klucznictwo, komesostwo, komornictwo, komturstwo, konsulat, korona, kuratorstwo, kwestura, majestat, margrabstwo, marszałkostwo, merostwo, miecznikostwo, namiestnictwo, nuncjatura, papiestwo, patriarchat, patrycjat, pontyfikat, poselstwo, prefektura, premierostwo, prezesura, prezydentura, probostwo, prokuratura, prymasostwo, pułkownikostwo, purpura, radcostwo, regencja, rektorat, sędziostwo, sołtysostwo, starostwo, szlachectwo, wójtostwo, wikariat^[3]

holonimy:

(1.1) administracja

meronimy:

(1.1) wydział, departament, referat

wyrazy pokrewne:

rzecz. urzędnik m, urzędniczka ż, urzędas m, urzędniczyna m, urzędówka ż, urzędowanie n

zdrobn. urzędzik m

czas. urządzać ndk., urządzić dk., urzędować ndk.

przym. urzędowy, urzędniczy, wewnątrzurzędowy, wokółurzędowy

przysł. urzędowo, urzędniczo

związki frazeologiczne:

z urzędu • na urząd

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) office, department
• chiński standardowy: (1.1) 办 (bàn)
• dolnołużycki: (1.1) amt m
• duński: (1.1) myndlighed w, væsen n
• esperanto: (1.1) ofico
• hiszpański: (1.1) oficina ż
• japoński: (1.1) 役
• jidysz: (1.1) אַמט m (amt)
• łaciński: (1.1) officium n
• niemiecki: (1.1) Amt n; (1.2) Amt n; (1.3) Amt n
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1)
• rosyjski: (1.1) учреждение n, ведомство n, бюро n; (1.2) учреждение n, ведомство n, бюро n; (1.3) должность ż, пост m
• szwabski: (1.1) Ãmd n; (1.2) Ãmd n; (1.3) Ãmd n
• szwedzki: (1.1) myndighet w, ämbetsverk n, ämbete n; (1.2) byrå w, kontor n; (1.3) ämbete n
• wilamowski: (1.1) amt n, aomt n, omt n; (1.2) amt n, aomt n, omt n
• włoski: (1.1) ufficio m; (1.2) ufficio m; (1.3) ufficio m

źródła:

1.  Hasło „urząd” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
2. www.jozefswarzedz.archpoznan.pl
3.  Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.