sierpień

sierpień (język polski)

wymowa:

​^?/i, IPA: [ˈɕɛrpʲjɛ̇̃ɲ], AS: [śerpʹi ̯ė̃ń], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.• nazal.• i → j 

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	sierpień	sierpnie
dopełniacz	sierpnia	sierpni / sierpniów
celownik	sierpniowi	sierpniom
biernik	sierpień	sierpnie
narzędnik	sierpniem	sierpniami
miejscownik	sierpniu	sierpniach
wołacz	sierpniu	sierpnie

(1.1) ósmy miesiąc w roku według kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego; zob. też sierpień w Wikipedii

odmiana:

(1.1)

 

przykłady:

(1.1) Sierpień jest ostatnim miesiącem wakacji.

składnia:

kolokacje:

(1.1) w sierpniu • drugi sierpnia, drugiego sierpnia

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. sierpik mrz/mzw, sierp m, sierpniówka ż

przym. sierpniowy, sierpowy

związki frazeologiczne:

zobacz też: przysłowia o miesiącach

etymologia:

nazwa miesiąca pochodzi od używanego w żniwach sierpa^[1][2]; inne, dawne nazwy ósmego miesiąca w roku to, za Taszyckim^[3]: sirzpień, sirpień, czyrwień, stojączka; za Kłosińską^[4]: stojęczeń/stojączeń, stojaczka/stojączka

uwagi:

Niepoprawne jest wyrażenie w miesiącu sierpniu; poprawnie: w sierpniu.

Gdy podajemy datę, używamy wyrazu sierpień w dopełniaczu, a nie w mianowniku, np. pierwszy sierpnia, nie pierwszy sierpień^[5].

zob. też sierpień w Wikicytatach

(1.1) zobacz też: styczeń • luty • marzec • kwiecień • maj • czerwiec • lipiec • sierpień • wrzesień • październik • listopad • grudzień

tłumaczenia:

• abazyński: (1.1) август
• abchaski: (1.1) нанҳәа
• adygejski: (1.1) шышъхьэӀу
• albański: (1.1) gusht
• angielski: (1.1) August
• arabski: (1.1) أغسطس (’ağúʂʈuʂ) m, آب (āb) m, libij. arab. هانيبال
• asturyjski: (1.1) agostu
• baskijski: (1.1) abuztu
• białoruski: (1.1) жнівень m
• bretoński: (1.1) Eost, miz Eost
• bułgarski: (1.1) август m
• chiński standardowy: (1.1) 八月
• chorwacki: (1.1) kolovoz m
• czeski: (1.1) srpen m
• cziczewa: (1.1) ogasiti
• czuwaski: (1.1) ҫурла
• dolnołużycki: (1.1) awgust m, jacmjeński
• duński: (1.1) august w
• esperanto: (1.1) aŭgusto, Aŭgusto
• estoński: (1.1) august
• fiński: (1.1) elokuu
• francuski: (1.1) août m
• fryzyjski: (1.1) augustus, rispmoanne
• górnołużycki: (1.1) awgust, žnjenc
• grenlandzki: (1.1) aggusti
• hawajski: (1.1) ʻAukake
• hebrajski: (1.1) אוגוסט m (ogust)
• hiszpański: (1.1) agosto
• ilokano: (1.1) Agosto
• indonezyjski: (1.1) agustus
• interlingua: (1.1) augusto
• inuktitut: (1.1) ᐊᐅᒍᔅ (augus)
• islandzki: (1.1) ágúst
• japoński: (1.1) ８月 (はちがつ, hachigatsu)
• jidysz: (1.1) אויגוסט m (ojgust)
• kabylski: (1.1) ɣuct
• kaszubski: (1.1) zélnik m, serpiéń m
• kataloński: (1.1) agost m
• kazachski: (1.1) тамыз
• koreański: (1.1) 팔월
• litewski: (1.1) rugpjūtis m
• łaciński: (1.1) Augustus m
• mandżurski: (1.1) (jakūn biya)
• maoryski: (1.1) äkuhata
• neapolitański: (1.1) aùsto
• niderlandzki: (1.1) augustus
• niemiecki: (1.1) August m
• norweski (bokmål): (1.1) august
• nowogrecki: (1.1) Αύγουστος m
• ormiański: (1.1) օգոստոս
• osmański: (1.1) آغوستس / آغستوس (ağustos), آب (âb)
• perski: (1.1) اوت
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1)
• portugalski: (1.1) agosto
• prowansalski: (1.1) agost
• rosyjski: (1.1) август m
• rumuński: (1.1) august
• slovio: (1.1) August (Аугуст)
• słowacki: (1.1) august m
• sycylijski: (1.1) austu
• szwedzki: (1.1) augusti
• tahitański: (1.1) ʻātete
• turecki: (1.1) ağustos
• tuvalu: (1.1) aokuso
• ukraiński: (1.1) серпень m
• wepski: (1.1) eloku
• węgierski: (1.1) augusztus
• wilamowski: (1.1) śjərpjəń m, siyrpiyń m, śjerpjyń m, oügust m
• włoski: (1.1) agosto m

źródła:

1.  Hasło „sierp” w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927, s. 489.
2. Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1, s. 547.
3. rozdział XXIII, Nazwy miesięcy w: Najdawniejsze zabytki języka polskiego, oprac. Witold Taszycki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1976, s. 136-137.
4. Katarzyna Kłosińska, Skąd się biorą słowa, Świat Książki, Warszawa 2005, ISBN 83-247-0156-7, s. 32.
5. Jan Miodek, Sienkiewicza 30, mieszkania 5, w: Odpowiednie dać rzeczy słowo. Szkice o współczesnej polszczyźnie, Wrocław 1987.