sąsiad

sąsiad (język polski)

sąsiedzi (1.1)

wymowa:

IPA: [ˈsɔ̃w̃ɕat], AS: [sõũ̯śat], zjawiska fonetyczne: zmięk.• wygł.• nazal.• asynch. ą  ​^?/i

​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	sąsiad	sąsiedzi
dopełniacz	sąsiada	sąsiadów
celownik	sąsiadowi	sąsiadom
biernik	sąsiada	sąsiadów
narzędnik	sąsiadem	sąsiadami
miejscownik	sąsiedzie	sąsiadach
wołacz	sąsiedzie	sąsiedzi
depr. M. i W. lm: (te) sąsiady

(1.1) osoba, której dom / mieszkanie jest blisko czyjegoś domu / mieszkania

(1.2) ogólnie ktoś, kto ma działkę itp. obok innej albo siedzi obok kogoś w teatrze, szkole itp.

(1.3) kraj, który graniczy z danym państwem

odmiana:

(1.1-3)

 

przykłady:

(1.1) Ewa pożyczyła od sąsiada szklankę mąki.

(1.1) Sąsiedzi naprzeciwko kupili w tym miesiącu od razu dwa szare nieużywane samochody.

(1.2) Mój sąsiad z lewej cały seans chrapał.

(1.3) Jelenie sika są w Polsce rzadkością, jednak nasi południowi sąsiedzi mają bardzo liczną populację i przepiękne gwizdowiska^[1].

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) gw. (Górny Śląsk) somsiad

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. sąsiedztwo n

forma żeńska sąsiadka ż, sąsiadeczka ż

czas. sąsiadować

przym. sąsiedzki, sąsiedni

związki frazeologiczne:

sąsiad dziwaczek • bardziej boli zły sąsiad niż rany • nie kupuj majętności, kupuj sąsiada • zła żona, zły sąsiad, diabeł trzeci – jednej matki dzieci • sto lat zdrowia, beczka wina, dobry sąsiad i dziewczyna • nie ma nic gorszego nad sąsiada złego • kiedy bieda, nie idź do Żyda, ino do sąsiada • u sąsiada dojniejsze krowy • kura sąsiada jest zawsze tłustsza niźli własna gęś • śpi bezpiecznie, kto ma dobrych sąsiadów • kto kopie dół dla sąsiada, winien go kopać na swoją miarę

etymologia:

prasł. sǫsědъ → ten, kto siedzi razem z kimś, obok kogoś, sąsiad^[2]

por. białor. сусед, bułg. съсед, chorw. susjed, czes. soused, dłuż. sused, głuż. susod, ros. сосед, słń. sosed, słc. sused, scs. сѫсѣдъ, st.rus. сусѣдъ, ukr. сусід

uwagi:

zob. też sąsiad w Wikicytatach

tłumaczenia:

• afrykanerski: (1.1) buurman
• albański: (1.1) fqinj m
• angielski: (1.1) neighbour
• arabski: (1.1) جار m
• asturyjski: (1.1) vecín m
• awarski: (1.1) мадугьал
• azerski: (1.1) qonşu
• baskijski: (1.1) auzoko, auzotar
• białoruski: (1.1) сусед m; (1.2) сусед m; (1.3) сусед m
• bośniacki: (1.1) susjed m
• bułgarski: (1.1) съсед m
• chiński standardowy: (1.1) tradycyjny 鄰居, uproszczony 邻居 (pinyin: línjū)
• chorwacki: (1.1) susjed m
• czeski: (1.1) soused m
• dolnołużycki: (1.1) sused m
• duński: (1.1) nabo w
• esperanto: (1.1) najbaro; (1.2) najbaro
• estoński: (1.1) naaber
• fiński: (1.1) naapuri
• francuski: (1.1) voisin m
• galicyjski: (1.1) veciño m
• górnołużycki: (1.1) susod m
• gruziński: (1.1) მეზობელი (mezobeli)
• hebrajski: (1.1) שכן m (szachen)
• hindi: (1.1) पड़ोसी m (paṛosī)
• hiszpański: (1.1) vecino m
• indonezyjski: (1.1) tetangga
• irlandzki: (1.1) comharsa ż
• islandzki: (1.1) nágranni m
• istriocki: (1.1) viseîn m
• japoński: (1.1) 隣人 (りんじん, rinjin)
• jidysz: (1.1) שכן m (szochn)
• kaszubski: (1.1) sąsôd m
• kataloński: (1.1) veí m
• kazachski: (1.1) қоңсы, көрші; (1.2) қоңсы, көрші
• koreański: (1.1) 이웃 사람 (ius saram)
• korsykański: (1.1) prossimu m
• litewski: (1.1) kaimynas m
• luksemburski: (1.1) Noper m
• łaciński: (1.1) adcola m ż
• łotewski: (1.1) kaimiņš m
• macedoński: (1.1) сосед m
• maltański: (1.1) ġar m
• mongolski: (1.1) хөрш
• niderlandzki: (1.1) buur m, buurman m; (1.2) buurman m
• niemiecki: (1.1) Nachbar m
• norweski (bokmål): (1.1) nabo m
• nowogrecki: (1.1) γείτονας m
• ormiański: (1.1) դրացի (drats’i)
• perski: (1.1) همسایه (hamsāye)
• portugalski: (1.1) vizinho m
• romansz: (1.1) vischin m
• rosyjski: (1.1) сосед m; (1.2) сосед m; (1.3) сосед m
• rumuński: (1.1) vecin m
• sanskryt: (1.1) अधिवास m
• serbski: (1.1) комшија m
• słowacki: (1.1) sused m
• słoweński: (1.1) sosed m
• staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) сѫсѣдъ m
• staroruski: (1.1) сусѣдъ m
• suahili: (1.1) jirani
• szkocki: (1.1) neibour
• szkocki gaelicki: (1.1) nàbaidh m
• szwedzki: (1.1) granne w
• tahitański: (1.1) taʻata tupu
• tamilski: (1.1) அண்டை (aṇṭai)
• telugu: (1.1) పొరుగు (porugu)
• turecki: (1.1) komşu
• turkmeński: (1.1) goňşy
• ukraiński: (1.1) сусід m; (1.2) сусід m; (1.3) сусід m
• urdu: (1.1) پڑوسی m (paṛosī)
• volapük: (1.1) nilädan
• węgierski: (1.1) szomszéd
• wilamowski: (1.1) nökwer m, nökver m, nokwer m
• włoski: (1.1) vicino m, prossimo m; (1.2) prossimo m
• wolof: (1.1) dëkkandoo

źródła:

1. polowaniawrosji.pl
2.  Hasło „sąsiad” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.