bóg

Podobna pisownia: Bog • bog • bog' • bogʻ • boog • Bóg • bög • bøg • bőg

bóg (język polski)

wymowa:

lp ​^?/i, IPA: [buk], AS: [buk], zjawiska fonetyczne: wygł.; lm IPA: [bɔˈgɔvʲɛ] ​^?/i

homofony: buk • Bug • Bóg

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	bóg	bogowie
dopełniacz	boga	bogów
celownik	bogu / bogowi	bogom
biernik	boga	bogów
narzędnik	bogiem	bogami
miejscownik	bogu	bogach
wołacz	boże	bogowie
depr. M. i W. lm: (te) bogi

(1.1) rel. według wierzeń politeistycznych: istota potężniejsza od człowieka, mająca wpływ na jego los, zwykle także pogodę, zjawiska wywoływane przez Ziemię (wulkany, trzęsienia ziemi itp.); zob. też bóg w Wikipedii

(1.2) przen. człowiek bezkrytycznie uwielbiany, wielbiony

odmiana:

(1.1-2)

 

przykłady:

(1.1) W mitologii greckiej bogowie mieli po kilka żon.

składnia:

kolokacje:

(1.1) bóg ognia / pioruna / burzy / morza / … • oddawać cześć bogu / bogom

synonimy:

(1.1) bóstwo; pejor. bałwan, idol

(1.2) bożyszcze, idol

antonimy:

(1.1) diabeł, belzebub, lucyfer

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. Bóg m, bóstwo n, bóstewko n, bożyszcze n, bożyc m, bożnica ż, boskość ż, pobożność ż, ubóstwienie n, ubóstwianie n

forma żeńska bogini

zdrobn. bożek m, bożeczek m, bożątko n

czas. bożkować^[1], bóstwić, ubóstwić, ubóstwiać

przym. boski, boży, pobożny, zbożny

związki frazeologiczne:

etymologia:

zob. Bóg

uwagi:

(1.1) wielką literą, gdy chodzi o boga wg wierzeń monoteistycznych

tłumaczenia:

• amharski: (1.1) አምላክ
• angielski: (1.1) god; (1.2) god
• arabski: (1.1) إله (ilah), رب, بعل
• baskijski: (1.1) jainko
• białoruski: (1.1) бог m
• bośniacki: (1.1) bog m
• bułgarski: (1.1) бог m
• cerkiewnosłowiański: (1.1) богъ m
• chiński standardowy: (1.1) 天 (tiān)
• czeski: (1.1) bůh m
• dolnołużycki: (1.1) bog m
• duński: (1.1) gud
• dzongkha: (1.1) ལྷ
• esperanto: (1.1) dio
• fiński: (1.1) jumala
• francuski: (1.1) dieu m
• gocki: (1.1) 𐌲𐌿𐌸 m
• górnołużycki: (1.1) bóh
• gudźarati: (1.1) ઈશ્વર m (īśvara)
• hebrajski: (1.1) אלהים (E'lo'him)
• hindi: (1.1) देवता m
• hiszpański: (1.1) dios m
• ido: (1.1) deo
• indonezyjski: (1.1) dewa
• interlingua: (1.1) deo
• islandzki: (1.1) guð m, goð n
• jaćwieski: (1.1) deus
• jidysz: (1.1) גאָט m (got)
• kaszubski: (1.1) bóg m
• kataloński: (1.1) déu m
• liwski: (1.1) jumal
• łaciński: (1.1) deus m
• łotewski: (1.1) dievs m
• niderlandzki: (1.1) god m
• niemiecki: (1.1) Gott m
• norweski (bokmål): (1.1) gud m
• nowogrecki: (1.1) θεός m
• portugalski: (1.1) deus m
• romański: (1.1) deo m
• rosyjski: (1.1) бог (bog) m
• ruski: (1.1) богъ m
• sanskryt: (1.1) दैव, सुर, मरुत्, देवता, अमर
• slovio: (1.1) bog (бог)
• słowacki: (1.1) boh m
• słoweński: (1.1) bog m
• słowiński: (1.1) bóg m
• staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) богъ m
• staroczeski: (1.1) bóh m
• staroperski: (1.1) 𐎲𐎥
• staroruski: (1.1) богъ m
• starosłowacki: (1.1) boh m
• suahili: (1.1) mungu
• szwedzki: (1.1) gud
• tahitański: (1.1) atua
• turecki: (1.1) tanrı
• tuvalu: (1.1) atua
• tybetański: (1.1) ལྷ
• ukraiński: (1.1) бог m
• umbundu: (1.1) suku
• wepski: (1.1) jumal
• węgierski: (1.1) isten
• włoski: (1.1) dio m, iddio m

źródła:

1.  Hasło „bóg” w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927.

bóg (język kaszubski)

wymowa:

IPA: /ˈbwok/

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	bóg	bògòwie
dopełniacz	bòga	bògów
celownik	bògù	bògóm
biernik	bòga	bògów
narzędnik	bògã	bògama
miejscownik	bògù	bògach
wołacz	bòże	bògòwie

(1.1) rel. bóg^[1]

odmiana:

(1.1)

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. Bóg m, bóstwò n, bòskòsc ż, bóżk m, bóżstwò n, bóżnica ż, bòżëszcze m, pòbòżnosc, ż, nôbòżnisz m, nòbòżnosc ż, bògôcz m, bògôczka ż, bògactwò n

forma żeńska bòżëna

czas. nôbòżniec dk., bògacëc sã ndk., bògacec ndk.

przym. bòsczi, bóżniczny, pòbòżny, bògati

przysł. pòbòżnie, bògato, ùbògò

związki frazeologiczne:

etymologia:

odziedziczone z prasł. *bȍgъ

por. słowiń. bóg

uwagi:

źródła:

1.  Hasło „bóg” w: Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka, Fundacja Kaszuby.

bóg (język słowiński)

wymowa:

IPA: /ˈbok/

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

przypadek	liczba pojedyncza	liczba podwójna	liczba mnoga
mianownik	bóg	bôga	bôgji
dopełniacz	bôgă	bôgó	bôgó
celownik	bôgú	bôgôma	bôgóm
biernik	bóg	bôga	bôgji
narzędnik	bôgã	bôgôma	bôgamy
miejscownik	bôgú	bɵgach	bɵgach
wołacz	bôżë	bôga	bôgji

(1.1) rel. bóstwo, bożek, idol^[1][2]

(1.2) demon^[1][2]

odmiana:

(1)

 

przykłady:

składnia:

kolokacje:

Czorny Bóg • Bjoly Bóg

synonimy:

(1.1) bóżk, bóstwô

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. Bóg m, beżbóżnôsc ż, bôżinstwô n, bóstwô n, bóżnjica ż, bôgôbojnôsc ż, bôgôbojnjica ż, bôgôbojnjik m, nobôżinstwô n, nobôżnjictwô n, nobôżnjica ż, nobôżnjička ż, nobôżnjik m, pôbôżnjica ż, pôbôżnjik m

zdrobn. bóżk m

czas. nobôżnjoc ndk.

przym. bôżny, bôžy, bóżnjiczny, bôgôbojny, nobôżny, pôbôżny

przysł. beżbóżnjê, bôgôbojnjê

wykrz. przêbôga

związki frazeologiczne:

etymologia:

odziedziczone z prasł. *bogъ

uwagi:

źródła:

1. Hasło „Bȯu̯g” w: Praca zbiorowa, red. Zenon Sobierajski, Słownik gwarowy tzw. Słowińców kaszubskich, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 1997, s. 107.
2.  Hasło „bȯ́u̯g” w: Friedrich Lorentz, Slovinzisches Wörterbuch, t. 1: A — Ɵ, Kaiserliche Akademie der Wissenschaften, Petersburg 1908, s. 57.