as

Podobna pisownia: -ás • .as • A/S • A5 • AaaS • Aas • aas • AS • As • as. • Ass • ass • ass. • aş • aš • ašs • ás • äss • ås • ǡs • ȧs

as (użycie międzynarodowe)

znaczenia:

symbol

(1.1) fiz. attosekunda, 10^-18 s

odmiana:

przykłady:

(1.1) Lasery impulsowe generują błyski trwające tylko 250 as^[1].

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

1. Aleksandra Gębura, Krzysztof Gębura, Matematyka, fizyka i astronomia, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2004, ISBN 83-02-08892-7, s. 116.

as (język polski)

cztery asy (1.1)

asy (1.4)

as (3.1) lotnictwa

ćwierćnuta as (4.1)

wymowa:

​^?/i

(1.1-4), (2.1), (3.1) IPA: [as], AS: [as]

(4.1) IPA: [a ɛs], AS: [a es]

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

(1.1) karc. najwyższa z kart w każdym z kolorów talii; zob. też as (karta) w Wikipedii

(1.2) sport. w tenisie, badmintonie i siatkówce: serwis uderzony z najwyższą precyzją, plasowany poza zasięgiem przeciwnika, czyli taka piłka serwisowa, której przeciwnik nie może nawet dotknąć (rakietą lub ręką)^[1]; zob. też as serwisowy w Wikipedii

(1.3) sport. w golfie: trafienie piłką jednym uderzeniem kija z miejsca rozpoczęcia gry bezpośrednio do dołka^[2]

(1.4) hist. jedn. monet. drobna moneta z brązu, podstawowa jednostka monetarna w starożytnym Rzymie^[3]; zob. też as (moneta) w Wikipedii

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

(2.1) hist. jedna z jednostek masy w starożytnym Rzymie^[3]

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy lub męskozwierzęcy

(3.1) osoba przodująca w danej dziedzinie, przeważnie związanej z jakąś służbą

(3.2) pot. osoba aseksualna

rzeczownik, rodzaj nijaki

(4.1) muz. dźwięk a obniżony o półton; zob. też as (dźwięk) w Wikipedii

spójnik

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	as	asy
dopełniacz	asa	asów
celownik	asowi	asom
biernik	asa	asy
narzędnik	asem	asami
miejscownik	asie	asach
wołacz	asie	asy

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	as	asy
dopełniacz	asa	asów
celownik	asowi	asom
biernik	as	asy
narzędnik	asem	asami
miejscownik	asie	asach
wołacz	asie	asy

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	as	asowie[6] / asy[7]
dopełniacz	asa	asów
celownik	asowi	asom
biernik	asa	asów[6] / asy[7]
narzędnik	asem	asami
miejscownik	asie	asach
wołacz	asie	asów[6] / asy[7]

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	as	as
dopełniacz	as	as
celownik	as	as
biernik	as	as
narzędnik	as	as
miejscownik	as	as
wołacz	as	as

(5.1) przest. reg. a, i, tedy^[4][5]

odmiana:

(1.1-4)

 

(2.1) jak (1.1-4) lub

 

(3.1)

 

(4.1, 5.1) nieodm.,

 

przykłady:

(1.1) Obrońca W wkroczył do akcji królem, a E nie miał innego wyboru niż pobić tego króla asem^[8].

(1.2) Marcin był piekielnie skoncentrowany. Na dzień dobry zaserwował asa, a po nim trzy serwisy wygrywające^[9]

(1.3) Zawodnik na szesnastym dołku, żelazem numer 8 o mało nie strzelił asa – ostatecznie, piłka zatrzymała się kilkanaście centymetrów od dołka.

(1.4) Pierwsza grupa majątkowa obejmowała obywateli, których majątek szacowany był w późniejszych czasach powyżej 1000000 asów^[10].

(2.1) Pierwotnie as dzielił się na 12 uncji.

(3.1) Chociaż Napoleon nie mógł przysłać obiecanych 25 tysięcy żołnierzy, do Konstantynopola zaczęła napływać francuska amunicja, sprzęt oraz spore grono inżynierów artylerii i fortyfikacji, z późniejszym asem nr 1 napoleońskiego wywiadu na terenach Wschodu, sławnym Boutinem na czele^[11].

(3.2) Ludzie, którzy dowiadują się, że jestem asem, często mają potrzebę opowiadania mi o swoim życiu seksualnym, co mnie rozbraja^[12]

(4.1) Najprostszym tworem jest dźwięk pokrywający się z finalis skali panującej w jednym lub kilku głosach. Obserwujemy to w części 6., gdzie dźwięk as, podkreślony przez figurę ostinatową instrumentów perkusyjnych, staje się punktem centralnym, wokół którego skupiają się wychylenia interwałowe linii melodycznych^[13].

składnia:

(3.1) as + D.

kolokacje:

(1.1) as trefl / treflowy / karo / karowy / kier / kierowy / pik / pikowy • kareta asów • wziąć asem • zejść z asa • pobić asem • pobić asa • przebić asem • dobrać asa

(1.2) zaserwować / strzelić asa

(1.3) strzelić asa

(3.1) być / stać się asem • as lotnictwa / wywiadu / kontrwywiadu • as myśliwski • as przestworzy

(3.2) być asem

(4.1) nuta / dźwięk / ton as

synonimy:

(1.1) tuz

(1.4) as assipondium, libella, libra, pondo, pecus^[3]

(2.1) funt rzymski, as libralis, libra romana^[3]

(3.1) tuz, znakomitość, przodownik, luminarz, mistrz

(4.1) A♭

antonimy:

(1.3) kiks

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

(1-3)

rzecz. asowanie n

zdrobn. asik m

czas. asować ndk.

przym. asowy

rzecz. as¹ n, as² n, As n, as° n, as-moll n, As-dur n

związki frazeologiczne:

mieć asa w rękawie • ma zawsze króla i asa w renonsie • gdzie cztery pasy, tam w kupie asy • as – bank trzasł • as na warcie, diabeł w karcie • każdy as bierze raz • asy same nie grają

etymologia:

(1.1) od (1.4)^[14], w polszczyźnie z franc. as^[15]

(1.2-3, 2.1) od (1.1)

(1.4) łac. as^[14] < łac. assarius

(3.2) skr. od pol. aseksualny

(5.1) przyp. od niem. als^[4]

uwagi:

zob. też as w Wikipedii

(4.1) zobacz też: asas • as • a • ais • aisis

(4.1) por. gis

(3.1) forma asy w M. i W. lm jest czasem uważana za deprecjatywną^[6]

(5.1) Spójnik as pojawia się również w gwarach w słowińskim i północnej kaszubszczyźnie^[16], a Józef Łęgowski w 1892 r. nadmieniał o ówczesnym gwarowym użyciu tego spójnika na początku zdania^[5].

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) ace; (1.4) as; (3.1) ace; (3.2) ace; (4.1) A-flat, A♭
• białoruski: (1.1) туз m; (3.1) ас m, туз m
• czeski: (1.1) eso; (3.1) eso
• duński: (1.1) es n; (1.2) es n; (3.1) es n
• esperanto: (1.1) aso; (1.4) aso, asaro
• fiński: (1.1) ässä; (3.1) ässä
• francuski: (1.1) as m; (3.1) as m, champion m, pot. canon
• hiszpański: (1.1) as; (2.1) as
• indonezyjski: (1.1) as / kartu as; (3.1) utama / bintang / unggulan
• interlingua: asse
• japoński: (1.1) エース (ēsu); (3.1) エース (ēsu)
• niderlandzki: (1.1) aas; (3.1) aas
• niemiecki: (1.1) As n; (3.1) As n; (4.1) As n
• nowogrecki: (1.1) άσος m; (3.1) άσος m
• portugalski: (1.1) ás; (3.1) ás
• rosyjski: (1.1) туз (tuz); (3.1) туз (tuz)
• szwedzki: (1.1) äss n, ess n
• ukraiński: (3.1) ас m
• włoski: (1.1) asso; (3.1) asso

źródła:

1. Słownik tenisisty w serwisie excluzive.pl, dostęp 2010-12-17
2. Hasło „as” w: encyklopedia onet.pl.
3. Samuel Orgelbrand, Encyklopedyja powszechna, tom 2, nakładem autora, Warszawa 1860, s. 271.
4.  Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. I: A-G, Warszawa 1900–1927, s. 62.
5. Józef Łęgowski (Dr. Nadmorski), Kaszuby i Kociewie […], drukarnia Dziennika Poznańskiego, Poznań 1892, s. 29.
6. Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Słownik gramatyczny języka polskiego na płycie CD, Wiedza Powszechna, Warszawa 1997, ISBN 978-83-214-1375-4.
7.  Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
8. Wiara w zwycięstwo, relacja z zawodów brydżowych w czasop. „Życie Gospodarcze”, wyd. 40–52, 1994.
9. Mariusz Rabenda, Przebudzenie bestii, relacja sportowa w serwisie Gazeta.pl Szczecin, 2010-11-28, dostęp 2010-12-18.
10. Kazimierz Kumaniecki, Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1955, s. 257.
11. Waldemar Łysiak, Empirowy pasjans, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1984, ISBN 83-211-0424-X, s. 146.
12. Dlaczego ludziom tak trudno zrozumieć, że jestem aseksualny?, Onet.pl, 2015-12-28
13. Józef M. Chomiński, Z życia i twórczości Karola Szymanowskiego. Studia i materiały, Polskie Wydawnictwa Muzyczne, Kraków 1960, s. 168.
14.  Hasło „as” w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927.
15. Halina Rybicka, Losy wyrazów w języku polskim, PWN, Warszawa 1976, s. 25.
16. Leszek Bednarczuk Polskie spójniki parataktyczne, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademi Nauk, Wrocław 1967, s. 24.

as (język albański)

wymowa:

znaczenia:

spójnik

(1.1) ani

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

as (język angielski)

ases (5.1)

wymowa:

IPA: /əz/

wymowa amerykańska^?/i

​^?/i ​^?/i

znaczenia:

przyimek

(1.1) jak (przy porównaniach)

(1.2) jako, w roli

spójnik

(2.1) (tak) jak

(2.2) kiedy, gdy

(2.3) podczas gdy

(2.4) w miarę jak

(2.5) ponieważ, skoro

(2.6) niż, jak (przy porówaniach, gdy po as występuje zdanie)

(2.7) daw. jak gdyby

(2.8) dial. że

zaimek

(3.1) który, co

przysłówek

(4.1) tak (przy porównaniach)

(4.2) tak jak

(4.3) daw. na przykład

rzeczownik

(5.1) hist. numizm. as (moneta starożytnego Rzymu)

(5.2) hist. as (miara wagi w starożytnym Rzymie)

odmiana:

(1) nieodm.

(2) nieodm.

(3) nieodm.

(4) nie stopniuje się

(5) lp as; lm ases / asses

przykłady:

(1.1) You’re not as tall as I am. → Nie jesteś tak wysoki jak ja.

(1.2) I remember him as a child. → Pamiętam go jako dziecko.

(2.1) As you wish, my lord! → Jak sobie życzysz, mój panie!

(2.2) As I came in, she flew. → Kiedy wszedłem, ona uciekła.

(2.3) He sleeps as the rain falls. → On śpi gdy pada deszcz.

(2.4) As my fear grew, so did my legs become heavy. → W miarę jak rósł mój lęk, moje nogi stawały się ciężkie.

(2.5) As it’s too late, I quit. → Skoro jest za późno, odchodzę.

(2.6) It's not as complicated as I expected. → To nie jest tak skomplikowane jak oczekiwałem.

(3.1) Such as want our failure will be happy. → Ci, co chcą naszej porażki będą szczęśliwi.

(4.1) You’re not as tall as I am. → Nie jesteś tak wysoki jak ja.

(4.1) You're heavier than I am, and not as tall. → Jesteś ode mnie cięższy i nie tak wysoki.

(4.2) The kidnappers released him as agreed. → Porywacze uwolnili go tak jak uzgodniono.

składnia:

kolokacje:

(1.1) as I was saying • as usual → jak zwykle • just as → dokładnie jak

(1.1,4.1) as soon as possible (ASAP)

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

as well → również (umieszczane na końcu zdania)

as well as → jak również

as far as → o ile, jeśli chodzi o

as follows → następująco

as things are → w tej sytuacji

as it were → niejako

so as to → tak, aby

as a rule → z reguły

as to → o tym

as yet → jak dotąd

twice as much → dwa razy tyle

as a matter of course → naturalnie, zwyczajnie

as a matter of fact → w rzeczywistości, faktycznie

as far as I know → z tego co wiem

as a man sows, so shall he reap

etymologia:

(1-4) zredukowana forma also < st.ang. eallswā → właśnie tak

(5) łac. as

uwagi:

źródła:

as (esperanto (morfem))

wymowa:

​^?/i

znaczenia:

końcówka gramatyczna

(1.1) oznacza czas teraźniejszy

morfem

(2.1) as (karta)

(2.2) as (moneta)

odmiana:

przykłady:

(1.1) Mi estas. → Jestem.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(2.2) asar

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pochodne:

(1.1) rzecz. adasismo

(2.1) rzecz. aso

(2.2) rzecz. aso

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

(1.1) zobacz też: is • os • us • u

(1.1) Morfem oficjalnie zatwierdzony w roku 1905 (Fundamento de Esperanto). Baza Radikaro Oficiala: grupa 1.

(2.1) Morfem oficjalnie zatwierdzony w roku 1905 (Fundamento de Esperanto).

źródła:

as (język francuski)

wymowa:

IPA: [a] ​^?/i

​^?/i ​^?/i ​^?/i ​^?/i ​^?/i ​^?/i ​^?/i ​^?/i ​^?/i ​^?/i

znaczenia:

czasownik, forma fleksyjna

(1.1) 2. os. lp ter. trybu oznajmującego czasownika avoir

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

as (język hiszpański)

wymowa:

IPA: [as]

homofon: has

​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) karc. as, tuz

(1.2) przen. as, figura, orzeł, mistrz

(1.3) hist. jedn. monet. as

odmiana:

(1.1-3) lp as; lm ases

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.2) campeón, figura, ganador

antonimy:

hiperonimy:

(1.1) carta

(1.3) moneda

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

llevar un as en la manga/tener un as en la manga → mieć asa w rękawie

etymologia:

łac. as, assis

uwagi:

źródła:

as (język jaćwieski)

wymowa:

znaczenia:

zaimek osobowy

(1.1) ja^[1]

odmiana:

(1.1) C. man

przykłady:

(1.1) As irm^[2]. → Ja jestem.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

odziedziczone z prabałtosł. *ēˀźun, z praindoeur. *eǵHóm

por. litew. àš, st.litew. eš, łot. es, st.prus. as, es

uwagi:

źródła:

1.  Zigmas Zinkevičius, „Lenkų-jotvingių žodynėlis?“, Baltistica, t. 21, cz. 1, 1985, s. 69.
2.  Zigmas Zinkevičius, „Lenkų-jotvingių žodynėlis?“, Baltistica, t. 21, cz. 1, 1985, s. 66.

as (język łaciński)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) hist. jedn. monet. as

odmiana:

(1) as, assis

przykłady:

(1.1) — Quot asses faciunt quattuor sestertii? — Sedecim scilicet.^[1] → — Ile asów stanowi czterdzieści sesterców? — Szesnaście, oczywiście.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

łac. assarius

uwagi:

źródła:

1. Hans Henning Ørberg, Lingua Latina per se illustrata. Fabellae Latinae, Special-Trykkeriet Viborg, 2006, ISBN 87-90696-15-8.

as (język manx)

wymowa:

znaczenia:

spójnik

(1.1) i

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz manx, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.

as (język meglenorumuński)

wymowa:

znaczenia:

przysłówek

(1.1) dziś, dzisiaj

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) war. ază

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

as (język niderlandzki)

wymowa:

​^?/i

IPA: /ɑs/

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski i żeński

(1.1) oś

(1.2) mech. oś (część maszyny)

(1.3) popiół, proch

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

as (język nowopruski)

wymowa:

znaczenia:

zaimek osobowy

(1.1) ja

odmiana:

(1.1) as, māise, mennei/mi, men/min/mi

przykłady:

(1.1) As turri brātin. → Ja mam brata.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

(1.1) zobacz też: as • tū • tāns • tenā • tennan • mes • jūs • tenēi • tennas

źródła:

as (język portugalski)

wymowa:

​^?/i ​^?/i ​^?/i ​^?/i ​^?/i

znaczenia:

rodzajnik

(1.1) ż od zob. o

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

as (język staropruski)

wymowa:

znaczenia:

zaimek osobowy

(1.1) ja^[1]

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

1. https://ids.clld.org/valuesets/2-910-198

as (język starosaksoński)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) rel. bóg

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz starosaksoński, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.

as (język szwedzki)

as (1.1)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) (o zwierzęciu) padlina, ścierwo^[1]

(1.2) pot. obraź. (o człowieku) ścierwo, kanalia, łajdak, podlec^[1]

(1.3) ekspr. (w złożeniach) …wzmacnia znaczenie: diabelnie, piekielnie, cholernie^[1]

rzeczownik, rodzaj wspólny

(2.1) mit. Az (bóg staronordycki)^[1]

odmiana:

(1.1-2) lp ett as, aset; lm as, asen

(2.1) lp en as, asen; lm asar, asarna

przykłady:

składnia:

kolokacje:

(1.3) ashungrig → diabelnie głodny • asrik → obrzydliwie bogaty • astrött → śmiertelnie zmęczony

synonimy:

(1.1) kadaver

(1.2) kräk, usling, lymmel, skitstövel

(2.1) asagud

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

złożenie rzeczownikowe asätare

złożenie przymiotnikowe asberusad, asbra, asfull, aspackad, asätande

etymologia:

uwagi:

(2.1) por. asynja

źródła:

1. Svensk ordbok, hasło "as"

as (język turkmeński)

zapisy w ortografiach alternatywnych:

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) jaszczurka

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła: