סײַ

סײַ (jidysz)

transliteracja:

YIVO: say; polska: saj

wymowa:

IPA: /saj/; IPA: [saɛ̯]

znaczenia:

partykuła

(1.1) -kolwiek, bądź, byle

spójnik

(2.1) סײַ…, סײַ…‏ → zarówno…, jak (i)…; i…, i…; nie tylko…, lecz również…; nie tylko…, ale i…^[1]

(2.2) סײַ…, סײַ…‏ → bądź (to)…, bądź (to)…; czy (to)…, czy (to)…; albo…, albo…^[1]

odmiana:

(1-2) nieodm.

przykłady:

(2.1) אַלע זײַנען שוין געשלאָפֿן: סײַ דערוואַקסענע, סײַ קינדער.‏ → Wszyscy już spali: zarówno dorośli, jak i dzieci^[1].

(2.2) ער לייענט אַלץ: סײַ לידער, סײַ פּראָזע.‏ → On czyta wszystko: czy to wiersze, czy prozę^[1].

składnia:

kolokacje:

(1.1) סײַ וווּ → gdziekolwiek, gdzie bądź, byle gdzie

(1.1) סײַ ווען → kiedykolwiek, kiedy bądź, byle kiedy

(1.1) סײַ ווער → ktokolwiek, kto bądź

(1.1) סײַ ווי → jakkolwiek, jak bądź

synonimy:

(2.1) אי…, אי…‏

(2.2) אָדער…, אָדער…‏

antonimy:

(2.1) ניט…, ניט…‏ / נישט…, נישט…‏

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

sp. סײַדן, סײַדנס

związki frazeologiczne:

סײַ ווי = סײַ ווי סײַ → jakkolwiek bądź, tak czy owak, tak czy inaczej, w każdym razie

etymologia:

śwn. eȥ + sī → bądź to^[2][3], por. niem. es + sei

uwagi:

źródła:

1.  Дмитрий Владимирович Тищенко, Идиш-русский словарь, Арт Економі, Kijów 2012 (2019), ISBN 978-617-7289-86-8.
2.  Hasło „saj” w: Аляксандар Астравух, Ідыш-беларускі слоўнік, Медисонт, Mińsk 2008, ISBN 978-985-6530-86-2, s. 710.
3. Max Weinreich, History of the Yiddish language, tłum. Shlomo Noble, t. II, Yale University Press, New Haven, Londyn 2008, ISBN 9780300108873, s. 507.